Sędzia Kamil Zaradkiewicz pyta TSUE o bezstronność sędziego orzekającego w stanie wojennym

Czy można uznać za bezstronnego sędziego, który w okresie reżimu komunistycznego w stanie wojennym orzekał w sprawach karnych przeciwko działaczom opozycji demokratycznej - takie pytanie Trybunałowi Sprawiedliwości UE przedstawił sędzia Sądu Najwyższego Kamil Zaradkiewicz.

Publikacja: 23.10.2024 11:44

Sędzia Waldemar Płóciennik

Sędzia Waldemar Płóciennik

Foto: PAP/Rafał Guz

mat

Z uzasadnienia wynika, że chodzi o sędziego Waldemara Płóciennika. Został on wylosowany do składu orzekającego, który ma przeprowadzić tzw. test bezstronności niezawisłości sędziego Jacka Greli.

Sędzia Zaradkiewicz pyta TSUE o bezstronność sędziego Waldemara Płóciennika

Autor pytań do Trybunału Sprawiedliwości UE, sędzia Kamil Zaradkiewicz, zwraca uwagę, że sędzia Płóciennik "orzekał w postępowaniach karnych, które określa się mianem tzw. procesów politycznych w okresie reżimu totalitarnego (określenia tego użył sam SSN Płóciennik w wydanym w 2018 r. oświadczeniu)".

W postanowieniu z 19 października 2024 r. (sygn. akt III CBO 2/24) Zaradkiewicz wyjaśnia, że "istota problemu prawnego (...) sprowadza się w tym przypadku do oceny uznania za sąd niezależny i bezstronny takiego sądu, w którym do orzekania o bezstronności i niezawisłości sędziego Sądu Najwyższego dopuszczona została osoba, której działalność orzecznicza w przeszłości, tj. w okresie państwa totalitarnego, polegała m.in. na orzekaniu w procesach karnych przeciwko osobom działającym na rzecz ochrony praw człowieka i niepodległości Polski w okresie szczególnego nasilenia represji (w tzw. stanie wojennym w PRL), co przede wszystkim nie zostało ujawnione, a także nie było poddane weryfikacji ani ocenie w pozbawionej transparentności i jawności procedurze awansowej tej osoby do Sądu Najwyższego, a ponadto jest przedmiotem krytyki ze strony opinii publicznej i tym samym, w szczególności wraz z okolicznością braku dostatecznej legitymacji demokratycznej w związku ze sposobem wyboru tej osoby na urząd sędziego, w tym sędziego Sądu Najwyższego, budzi uzasadnione wątpliwości co do jej bezstronności".

Czytaj więcej

Sąd Najwyższy pyta TSUE o "usunięcie 3000 sędziów z zajmowanych stanowisk"

Odpowiedzialność sędziów za zbrodnie komunistyczne

Jak czytamy w komunikacie, wątpliwości wzbudza również fakt, iż „chodzi o osobę, która jako sędzia SN orzekała m.in. o przedawnieniu zbrodni komunistycznych oraz o tym, że sędziowie orzekający w sprawach przeciwko działaczom opozycji demokratycznej na podstawie antydatowanego dekretu o stanie wojennym nie mogą być pociągnięci do odpowiedzialności za zbrodnie komunistyczne jako funkcjonariusze aparatu represji”.

Dalej wskazano, że "sędzia ten jednocześnie obecnie orzeka o obowiązywaniu niekonstytucyjnej uchwały połączonych Izb Sądu Najwyższego z 23 stycznia 2020 r., w której wydaniu sam brał udział, a w związku z tym bierze udział w rozstrzyganiu o braku niezależności sądu z udziałem sędziów Sądu Najwyższego powołanych w jawnej procedurze, zgodnie z konstytucyjnym standardem dostępu do służby publicznej, oraz według standardu legitymacji demokratycznej".

W ocenie Sądu Najwyższego wskazane okoliczności mają „istotne, a w sprawach, w których sędzia taki ma rozstrzygać o niezawisłości i bezstronności innego sędziego dysponującego mandatem demokratycznym i nieorzekającego w przeszłości w sprawach przeciwko obywatelom walczącym o standardy praw i wolności obywatelskich ani w aparacie represji państwa totalitarnego, kluczowe znaczenie”.

Czytaj więcej

IPN podważa wyrok wydany 40 lat temu przez obecnego sędziego SN

Z uzasadnienia wynika, że chodzi o sędziego Waldemara Płóciennika. Został on wylosowany do składu orzekającego, który ma przeprowadzić tzw. test bezstronności niezawisłości sędziego Jacka Greli.

Sędzia Zaradkiewicz pyta TSUE o bezstronność sędziego Waldemara Płóciennika

Pozostało 93% artykułu
Sądy i trybunały
Po co psuć świeżą krew, czyli ostatni tegoroczni absolwenci KSSiP wciąż na lodzie
Nieruchomości
Uchwała wspólnoty musi mieć poparcie większości. Ważne rozstrzygnięcie SN
Edukacja i wychowanie
Ferie zimowe 2025 później niż zazwyczaj. Oto terminy dla wszystkich województw
Praca, Emerytury i renty
Ile trzeba zarabiać, żeby na konto trafiło 5000 zł
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Prawo karne
Śmierć nastolatek w escape roomie. Jest wyrok