Komisja Europejska opublikowała w czwartek tabelę wyników w wymiarze sprawiedliwości. To zestaw wskaźników ilościowych pokazujący jak efektywny jest wymiar sprawiedliwości w państwach UE. Mimo zapewnień rządu, że reforma wymiaru sprawiedliwości ma służyć firmom i obywatelom, w Polsce sytuacja jest zła. Pogorszyła się wraz przejęciem władzy przez PiS i nie poprawia się od tej pory. W 2012 roku czas oczekiwania na rozstrzygnięcie sprawy przed sądem pierwszej instancji wynosił 50 dni, w 2021 roku było to już 107 dni. W samych sprawach cywilnych i handlowych to już 330 dni w porównaniu ze 195 dniami w 2012 roku i 270 dniami w 2019 roku, a w sprawach administracyjnych — 151 dni w porównaniu ze 112 dniami w 2012 roku i 123 dniami w 2019 roku. Na niedobrym wysokim poziomie utrzymuje się liczba spraw w toku. W 2012 roku było ich 3,6 na 100 mieszkańców, a w 2021 roku — już 8,7, tyle samo co rok wcześniej. To najgorszy wynik w UE.
Polska jest na przedostatnim miejscu w UE (przed Portugalią) jeśli chodzi o skuteczność ochrony konsumenta, choć tu sytuacja nieco się poprawia,. Czas wydawania decyzji administracyjnych w tej dziedzinie wynosił 405 dni według danych za 2021 roku, co jest wynikiem lepszym niż w 2020 i 2019 roku.
Efektywność wymiaru sprawiedliwości utrzymuje się na niskim poziomie mimo, a może z powodu, radykalnych reform rządu PiS i wysokich wydatków na ten cel. W sumie na wymiar sprawiedliwości przeznaczano w Polsce 0,52 proc. produktu krajowego brutto, co oznacza, że relatywnie do swojej zamożności hojniejsza we wspieraniu sądownictwa w UE jest tylko Bułgaria.
KE bada też postrzeganie wymiaru sprawiedliwości przez obywateli i firmy w sondażach Eurobarometr. W przypadku Polski ta ocena systematycznie się pogarsza, W 2022 roku już tylko 23 proc. badanych wierzy w niezależność sądownictwa w Polsce, co daje nam ostatnie miejsce — razem z Chorwacją. Najlepiej wypada Finlandia z dobrymi ocenami na poziomie 86 proc. Jeszcze gorzej postrzegają wymiar sprawiedliwości przedsiębiorcy. Z Eurobarometru wynika, że tylko 16 proc. wierzy w niezależność sądów, co jest najgorszym wynikiem w całej UE i również gorszym wynikiem niż w poprzednich latach. W najlepszej pod tym względem Finlandii wskaźnik zaufania do sądownictwa wśród firm wynosi 88 proc. KE zbadała także nastroje w firmach jeśli chodzi o pewność dokonywanych w danymi kraju inwestycji. Polska niestety znalazła się na szarym końcu. Tylko 25 proc. wierzy w skuteczność ochrony prawnej ich inwestycji. W najlepszej pod tym względem Malcie to zaufanie sięga 83 proc.
Anna Słojewska z Brukseli
