Polski Instytut Ekonomiczny przygotował opracowanie, w którym zastanawia się nad scenariuszami zatrudnienia wykwalifikowanych cudzoziemców w Polsce. Szczególnie tych, którzy mają kompetencje przydatne w zawodach deficytowych. Przypomina, że w zeszłym roku wydano cudzoziemcom ponad 320 tys. zezwoleń na pracę w Polsce. Ponad połowa (54 proc.) dotyczyła pracy w zawodach deficytowych, ale tylko 6,5 proc. – profesjach wymagających wysokich kwalifikacji. A tylko 1 proc. wydanych dokumentów legalizujących pracę dotyczyło zawodów jednocześnie deficytowych i wysoko wykwalifikowanych.
Dlaczego tak mało specjalistów zostaje w Polsce?
Autorzy zastanawiają się, dlaczego tak się dzieje, że tylko nieliczni występują o pozwolenie w zawodach specjalistycznych, wymagających wysokich kwalifikacji: – Tak niski wskaźnik podejmowania pracy przez cudzoziemców w takich zawodach może wynikać z faktu, że wymaga się nostryfikacji dyplomu, a także znajomości języka polskiego na poziomie komunikatywnym. Może to znacznie utrudniać podejmowanie pracy przez cudzoziemców w tych zawodach, a tym samym przyczyniać się do podejmowania przez nich pracy niezgodnej z posiadanymi kwalifikacjami – wskazuje dr Katarzyna Dębkowska, kierowniczka zespołu foresightu gospodarczego PIE.
W grupach zawodów deficytowych znalazło się 13 zawodów wymagających wysokich kompetencji (45 proc.). To m.in. fizjoterapeuci, lekarze, nauczyciele praktycznej nauki zawodu, przedmiotów ogólnokształcących, szkół specjalnych i oddziałów integracyjnych, przedmiotów zawodowych, przedszkoli, a także pielęgniarki i położne, psycholodzy i psychoterapeuci, samodzielni księgowi oraz niektóre grupy pracowników służb mundurowych, opiekunowie osoby starszej lub niepełnosprawnej czy ratownicy medyczni.
Co wpływa na zatrudnianie cudzoziemców?
Przeanalizowano 24 czynniki wpływające na zatrudnianie wysoko wykwalifikowanych cudzoziemców. Poproszono o ocenę 60 ekspertów zajmujących się naukę, biznesem, administracją i działających w organizacjach pozarządowych. Czynniki podzielono na: społeczne, technologiczne, ekonomiczne, ekologiczne, polityczne, odnoszących się do wartości oraz prawne. Za te, które mają znaczenie, ale są trudno przewidywalne, uznano: ryzyko wystąpienia wojny w Polsce, sprawność procesu administracyjnego w uznawaniu kwalifikacji cudzoziemców, klarowność przepisów związanych z zatrudnianiem cudzoziemców, dostępność programów zachęcających wykwalifikowanych cudzoziemców do osiedlania się i zatrudnienia w Polsce oraz kompleksowość polskiej polityki migracyjnej.