Sztuczna inteligencja uderza w Donalda Tuska. „IDEAS NCBR może stać się nowym CPK”

Polska Akademia Nauk pisze na oficjalnym koncie w serwisie X: „Polska nauka tonie”. Badacze zajmujący się sztuczną inteligencją rzucają papierami, atakując rząd, że politycznymi decyzjami pogrzebał IDEAS NCBR, który miał być hubem dla badań nad AI w Polsce. Do tego mamy protesty różnych środowisk w sprawie zwolnienia z Muzeum Historii Polski niezależnego dyrektora Roberta Kostry oraz aferę z obsadzaniem stanowisk w Totalizatorze Sportowym po politycznej linii.

– Powiedziałeś o Totalizatorze Sportowym, więc to się siłą rzeczy kojarzy ze szczęściem i loterią. Przypomina mi się cytat z filmu „Vabank”, kiedy Duńczyk mówi do Kwinto: „Nie mówię ci, że jesteś pechowiec, ale ostatnio nie miałeś zbyt wiele szczęścia”. I rzeczywiście to jest tak trudny tydzień dla rządu, jakiego naprawdę dawno nie miał – mówi Estera Flieger, publicystka „Rzeczpospolitej”, w codziennym podcaście „Rzecz w tym”. – O ile możemy mówić, że rząd raczej cało wyszedł z powodzi – i to też dzięki opozycji, która nie zachowywała się zbyt merytorycznie podczas tego kryzysu – o tyle teraz tych kryzysów wizerunkowych się namnożyło. I pytanie, jak rząd sobie z nimi poradzi.

Za co krytykowany jest wiceminister nauki Maciej Gdula

Który kryzys wizerunkowy jest najtrudniejszy? – pyta prowadzący podcast Michał Płociński. – Myślę, że nieoczekiwanie jednak sytuacja w nauce, dlatego że jest to środowisko, którego sympatie polityczne są dosyć czytelne i ono rzeczywiście oczekuje od Donalda Tuska interwencji. Premier długo mógł to zbywać, uważać, że to jest jakiś wewnętrzny konflikt pomiędzy Polską Akademią Nauk a Ministerstwem Nauki, ale coraz trudniej będzie mu milczeć. Z każdym dniem, z każdą godziną to oczekiwanie interwencji rośnie – odpowiada Flieger.

Czytaj więcej

Nauka

Konflikt o NCBR. Naukowcy chcą interwencji Donalda Tuska

Naukowcy liczą na reset. Domagają się nie tylko lepszego finansowania nauki, ale chcą interwencji premiera Donalda Tuska, po tym jak w kluczowym ośrodku dla badań nad sztuczną inteligencją w Polsce doszło do kontrowersyjnych zmian kadrowych.

Twarzą tego kryzysu jest wiceminister Maciej Gdula, który z ramienia Nowej Lewicy miał przeprowadzać systemową reformę nauki. – Myślę, że nikt się nie spodziewał, że to będzie taki punkt zapalny. Oczekiwania środowiska po kilku latach rządów ministra Przemysława Czarnka były naprawdę bardzo duże. Wszyscy mieli wielką nadzieję, że teraz znajdą po stronie ministra nauki partnera, że to będzie ktoś, z kim będą mogli rozmawiać o systemowych zmianach. Tymczasem przyszło ogromne rozczarowanie, bo jednym z takich punktów krytyki ministra Gduli jest to, że on z nikim ze środowiska naukowego tych zmian nie konsultuje.

Dlaczego IDEAS NCBR to tak poważny kryzys wizerunkowy dla Donalda Tuska

Sytuacja w polskiej nauce jednak długo nie przebijała się w debacie publicznej. Co się zmieniło? – Protestować zaczęło środowisko zajmujące się sztuczną inteligencją, a sztuczna inteligencja to jest po pierwsze bardzo nośny temat, tym się ludzie rzeczywiście dzisiaj interesują, a po drugie ona łączy świat nauki ze światem biznesu. I jeden z listów otwartych adresowanych do Donalda Tuska podpisali właśnie przedsiębiorcy żywo zainteresowani sztuczną inteligencją. A tego premier nie może już lekceważyć – ocenia publicystka.

– Kluczowym słowem tutaj są aspiracje, ambicje. Na wyobraźnię Polaków podziałało to, że ten ośrodek, bo mówimy o konkretnym ośrodku w ramach struktury NCBR-u, czyli ośrodku IDEAS, zdobył sobie bardzo szybko międzynarodową renomę, że pracują tam świetni eksperci, że odwołany właśnie prof. Piotr Sankowski jest oceniany – tutaj cytat z wiceprezesa Polskiej Akademii Nauk – jako gigant nauki światowej w tym obszarze. I to podziało na wyobraźnię, że Polska jest w ścisłej czołówce w sztucznej inteligencji. I łatwo było już połączyć ten temat w debacie publicznej z innymi popularnymi aspiracyjnymi sprawami, jak np. CPK. Dla Donalda Tuska IDEAS NCBR może stać się nowym CPK.

Czy możemy się spodziewać dymisji wiceministra Macieja Gduli?

– Długo mogło się Donaldowi Tuskowi wydawać, że to jest mu nawet na rękę, że to sama Lewica spala się w konflikcie z Polską Akademią Nauk. I to Lewica na tym straci. Teraz musi jednak jakoś zainterweniować. I myślę, że koniec końców to się skończy typowym dla premiera postawieniem sprawy tak, że on jest dobrym carem, który skarci zaraz złych bojarów. Czyli nie możemy wykluczyć, że Donald Tusk odwoła ministra Macieja Gdulę, którego, swoją drogą, całe środowisko Nowej Lewicy broni – tłumaczy Estera Flieger.

Czytaj więcej

Komentarze

Estera Flieger: Kogo utopi minister Maciej Gdula – naukę, lewicę czy rząd?

Donald Tusk, który do tej pory nie interweniował w sprawach PAN i IDEAS NCBR, mógł liczyć na to, że polityczny rachunek zapłaci Lewica, co liderowi PO jest przecież na rękę. Ale raczej coraz trudniej będzie mu udawać, że nic się nie dzieje, i traktować naukę po macoszemu.