Nie wszyscy muszą płacić za docieplenie budynku

Nasz czytelnik z Torunia złożył wniosek o wykup mieszkania własnościowego.

– Spółdzielnia się zgodziła. Kiedy jednak miało dojść do podpisania aktu notarialnego przenoszącego na mnie własność lokalu, okazało się, że zawiera on zapis, o którym wcześniej nic nie wiedziałem – opowiada. – Spółdzielnia chciała obciążyć mnie spłatą 5 tys. zł. Miała być rozłożona na wieloletnie raty. Kiedy zapytałem, skąd wzięła się ta kwota, prezes odpowiedział, że muszę spłacić przypadającą na mój lokal część kosztów docieplenia budynku. Odmówiłem podpisania aktu. Czy prezes, żądając tych pieniędzy, złamał prawo? – pyta czytelnik.

Takich pytań dociera do redakcji coraz więcej. Przybywa też skarg u rzecznika praw obywatelskich.

Jeszcze kilka miesięcy temu ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych przewidywała, że członek spółdzielni, który chciał wykupić mieszkanie lokatorskie lub własnościowe, musiał spłacić m.in. część kosztów docieplenia budynku (z tytułu uzupełnienia wkładu mieszkaniowego lub budowlanego). To się jednak zmieniło 31 lipca tego roku. Tego dnia weszła w życie nowelizacja tej ustawy, która zniosła ów wymóg. Nie zawiera ona jednak przepisów umarzających z mocy prawa roszczenia spółdzielni z tytułu dociepleń. Z ogólnych zasad prawa cywilnego wynika natomiast, że jeżeli ustawa nie stanowi inaczej – do stosunków prawnych istniejących w chwili wejścia w życie ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe.

Z tych powodów – w opinii Ministerstwa Budownictwa – żądania spółdzielni pieniędzy za docieplenia często są zasadne, choć nie w każdym wypadku.

– Spółdzielnia ma prawo żądać od wykupujących pieniędzy za docieplenia, ale tylko gdy potraktowała wykonane prace jako modernizację, czyli trwałe ulepszenie (unowocześnienie) budynku zwiększające jego wartość użytkową – twierdzi Michał Tokłowicz, wiceprezes Poznańskiej Spółdzielni Mieszkaniowej.

– W takim bowiem wypadku spółdzielnie obciążały swoich członków obowiązkiem uzupełnienia wkładu mieszkaniowego (w wypadku mieszkań lokatorskich) lub budowlanego (lokale własnościowe). Tak było m.in. w zarządzanej przeze mnie spółdzielni.

Członkowie PSM, których bloki ocieplono, mają więc dług wobec spółdzielni wynoszący średnio od 5 do 7 tys. zł. Jeżeli chcą wykupić mieszkanie na własność, spółdzielnia zastrzega w akcie notarialnym, że będą go spłacać w ratach.

– Inaczej jest w spółdzielniach – dodaje prezes – w których prace dociepleniowe zostały potraktowane jak zwykły remont i wykonywano je ze środków zgromadzonych w funduszu remontowym lub termomodernizacyjnym. Wtedy władze spółdzielni nie mają prawa żądać pieniędzy.Tak jest np. w spółdzielni Zacisze w Małkini.

– Spółdzielnia powinna poinformować swych członków, że ciąży na nich dług z tytułu docieplenia – wyjaśnia Tokłowicz. – Dowiedzieć się o tym można także z uchwały o odrębnej własności lokali, na podstawie której spółdzielnie dokonują przekształceń.

Członek spółdzielni zawsze może też zażądać w administracji udostępnienia regulaminu funduszu, na którym gromadzono środki na docieplenie