NSA: o opodatkowaniu budowli decyduje główny cel

Choć podatek od nieruchomości jest regulowany zaledwie przez kilka przepisów, wywołuje coraz więcej sporów. Kolejny, bardzo ważny zwłaszcza dla spółdzielni mieszkaniowych, przesądził niedawno Naczelny Sąd Administracyjny (NSA). Nie zgodził się z lokalnym fiskusem, że wynajęcie jakichś lokali na działalność z automatu przesądza o opodatkowaniu budowli wyższą stawką podatku od nieruchomości.

Mieszkania dla firm...

Kością niezgody były ciągi komunikacyjne, latarnie, sieci ciepłownicze czy przyłącza itp. We wniosku o interpretację spółdzielnia wyjaśniła, że są one położone na terenach, na których znajdują się wielorodzinne budynki mieszkalne. Podkreśliła, że prowadzi typową działalność polegającą na dostarczaniu i zarządzaniu mieszkaniami czy garażami, choć wynajmuje też m.in. lokale użytkowe.

Czytaj więcej:

Podatki

Przepis niekonstytucyjny, ale decyzje podatkowe pozostają w mocy

Pro

Była jednak przekonana, że budowle znajdujące się w jej zasobach nie powinny być opodatkowane podatkiem od nieruchomości. A to dlatego, że służą zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych.

Innego zdania był lokalny fiskus. Zgodził się co prawda, że działalność spółdzielni na rzecz mieszkańców jako taka nie może stanowić działalności gospodarczej, jednak już wynajmowanie przez nią lokali użytkowych na cele związane z firmą prowadzoną przez najemców fiskus uznał za formę prowadzenia działalności gospodarczej. Dlatego w jego ocenie budowle, które stanowią własność spółdzielni, powinny być opodatkowane podatkiem od nieruchomości.

Jeżeli budowla jest związana z prowadzeniem działalności chociażby w części, np. jest to wynajem lokali na cele związane z firmą prowadzoną przez najemców, to podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości w całości.

Spółdzielnia zaskarżyła interpretację i wygrała. Najpierw rację przyznał jej Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu. Z koncepcją fiskusa, że jeśli w spółdzielni są lokale na wynajem przedsiębiorcom, to budowle są opodatkowane, i to najwyższą stawką jak dla działalności gospodarczej, nie zgodził się także NSA. Zauważył, że sporne budowle służą zaspokajaniu potrzeb mieszkańców. A zgodnie z ustawą o podatkach i opłatach lokalnych do gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej nie zalicza się m.in. budynków mieszkalnych ani gruntów z nimi związanych.

...stawki nie windują

W ocenie NSA w sprawie należy dokonać podwójnej identyfikacji pod kątem prowadzenia ewentualnej działalności, gdzie decydujące znaczenie ma dodatkowa aktywność. Jest bowiem wiele takich sytuacji, gdy dany podmiot ma jakieś składniki, które ze względów statutowych czy nawet umownych powinny być identyfikowane ze względu na tę inną aktywność. Tak jest m.in. w przypadku spółdzielni mieszkaniowych, których celem nadrzędnym jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych. I choć co do zasady można go zidentyfikować jako działalność gospodarczą, to na gruncie podatkowym już nie, bo nie ma elementu zarobkowości.

W ocenie sądu, skoro aktywność spółdzielni koncentruje się na zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, na gruncie podatku od nieruchomości nie może to być działalność gospodarcza. W budynku sklasyfikowanym jako mieszkalny może być lokal usługowy przeznaczony np. na sklep.

W ocenie sądu jednak, gdy mieszkaniec przeznacza kilka metrów swojego mieszkania na biuro, nie można uznać, że automatycznie wpływa to na opodatkowanie wszystkich innych mieszkańców.

Jak tłumaczył sędzia NSA Krzysztof Winiarski, tylko te budowle, które można bezpośrednio powiązać z działalnością, są opodatkowane wyższą stawką podatku, a nie te, które służą podwójnej funkcji.