Nagroda Nobla z fizyki przyznana. Ojciec laureata urodził się na Mazowszu

Trwa tzw. tydzień noblowski 2024. Teraz przyznana została Nagroda Nobla z fizyki za rok 2024. Laureatami za wkład w rozwój uczenia maszynowego zostali Amerykanin John J. Hopfield i urodzony w Wielkiej Brytanii Geoffrey E. Hinton.

Aktualizacja: 09.10.2024 12:05 Publikacja: 08.10.2024 11:48

Nagroda Nobla z fizyki 2024 - ogłoszono nazwiska laureatów. Wyróżnienie otrzymali John J. Hopfield i

Nagroda Nobla z fizyki 2024 - ogłoszono nazwiska laureatów. Wyróżnienie otrzymali John J. Hopfield i Geoffrey E. Hinton

Foto: REUTERS/Tom Little

zew

Jak co roku, decyzję w sprawie przyznania Nagrody Nobla z fizyki ogłoszono w Sztokholmie w siedzibie Królewskiej Szwedzkiej Akademii Nauk. Kto został laureatem? Oficjalne ogłoszenie tej informacji nastąpiło we wtorek 8 października o godz. 11:45 czasu polskiego.

Laureaci Nagrody Nobla z fizyki od 2014 roku

Laureaci Nagrody Nobla z fizyki od 2014 roku

Foto: PAP

Nagrodę Nobla z fizyki przyznano w 2024 r. po raz 118. Do 2023 r. włącznie wyróżnienie to otrzymały 224 osoby. Najmłodszy z laureatów, Lawrence Bragg, miał 25 lat. John Bardeen jako jedyny otrzymał Nagrodę Nobla z fizyki dwukrotnie.

Czytaj więcej

Niezwykłe życie Geoffreya Hintona. Od sieci neuronowych do ostrzeżeń przed AI

Nagroda Nobla 2024 w dziedzinie fizyki - kto został laureatem?

Jak poinformowano 8 października, Nagrodę Nobla z fizyki otrzymali John J. Hopfield i Geoffrey E. Hinton. Nagrodę przyznano za fundamentalne odkrycia, które umożliwiają uczenie maszynowe przy zastosowaniu sztucznych sieci neuronowych - podał Komitet Noblowski.

John Joseph Hopfield ma polskie korzenie, jego ojciec urodził się w Płocku. W 1958 r. John Joseph Hopfield zrobił doktorat na należącym do tzw. Ligi Bluszczowej (Ivy League) Uniwersytecie Cornella. Następnie był związany z Uniwersytetem Kalifornijskim w Berkeley, Uniwersytetem Princeton i Kalifornijskim Instytutem Technicznym.

Geoffrey E. Hinton urodził się w Wimbledonie, jest jednym z pionierów sztucznej inteligencji, znanym ze swych prac nad sztucznymi sieciami neuronowymi. Obronił doktorat na Uniwersytecie Edynburskim, a po okresie pracy w Anglii przeniósł się na Uniwersytet Kalifornijski w San Diego, zaś w późniejszych latach wyemigrował do Kanady, gdzie związał się z Uniwersytetem Toronto. Przodkiem Hintona był George Boole, matematyk i filozof, współtwórca logiki matematycznej.

Czytaj więcej

Nagrody Nobla 2024: Przyznano Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii

Tydzień noblowski 2024

To kolejna Nagroda Nobla przyznana w tym roku. W poniedziałek Komitet Noblowski ogłosił, że laureatami Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii zostali Victor Ambros i Gary Ruvkun, którzy zostali uhonorowani za odkrycie mikroRNA. "Ich przełomowe odkrycie ujawniło zupełnie nową zasadę regulacji genów, która jest kluczowa dla organizmów wielokomórkowych, w tym człowieka. Obecnie wiadomo, że ludzki genom koduje ponad tysiąc cząsteczek mikroRNA. Ich odkrycie ujawniło zupełnie nowy wymiar regulacji genów, mikroRNA okazują się mieć fundamentalne znaczenie dla rozwoju i funkcjonowania organizmów" - uzasadnił swą decyzję Komitet Noblowski.

Moment ogłoszenia decyzji, że laureatami Nagrody Nobla 2024 z fizyki zostali John J. Hopfield i Geof

Moment ogłoszenia decyzji, że laureatami Nagrody Nobla 2024 z fizyki zostali John J. Hopfield i Geoffrey E. Hinton

Foto: TT News Agency/Christine Olsson via REUTERS

Laureaci Nagrody Nobla z fizyki

W 2023 r. roku laureatami Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki zostali Pierre Agostini, Ferenc Krausz i Anne L’Huillier. Królewska Szwedzka Akademia Nauk nagrodziła ich za "eksperymentalne metody generujące attosekundowe impulsy światła dla celów badania dynamiki elektronów w materii". Attosekunda to jednostka czasu równa jednej trylionowej części sekundy.

"Eksperymenty laureatów wytworzyły impulsy światła tak krótkie, że mierzone w attosekundach, co pokazywało, że impulsy te mogą być wykorzystywane do dostarczania obrazów procesów zachodzących wewnątrz atomów i cząsteczek" - podano w oświadczeniu.

Za co przyznano Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki

Za co przyznano Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki

Foto: PAP

Rok wcześniej Nagrodą Nobla w dziedzinie fizyki "za eksperymenty ze splątanymi fotonami, ustalające naruszenie nierówności Bella i pionierską informatykę kwantową" uhonorowani zostali Alain Aspect, John Clauser i Anton Zeilinger. - Informatyka kwantowa to dynamiczna i szybko rozwijająca się dziedzina – mówiła Eva Olsson, członkini komitetu noblowskiego dodając, że dziedzina ta może mieć szerokie zastosowanie w takich obszarach jak "bezpieczny transfer informacji czy obliczenia kwantowe".

W przeszłości Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki otrzymywali tacy uczeni jak Maria Skłodowska-Curie, Albert Einstein czy Max Planck. W 2021 r. wyróżnienie otrzymali Syukuro Manabe, Klaus Hasselmann i Giorgio Parisi za pracę nad złożonymi systemami takimi jak zmieniający się klimat ziemi, które pomagają w zrozumieniu zjawiska globalnego ocieplenia.

Nagrody Nobla przyznawane są od 1901 roku z inicjatywy Alfreda Nobla, który dorobił się majątku na odkryciu dynamitu. Swoją fortunę Nobel przeznaczył na sfinansowanie fundacji przyznającej nagrody.

Czytaj więcej

Nobliści apelują do Aleksandra Łukaszenki o "madrość" i "miłosierdzie"

Nagroda Nobla 2024

W ramach "tygodnia noblowskiego 2024" poznamy jeszcze laureatów Nagrody Nobla w dziedzinie chemii (9 października), literatury (10 października) oraz dowiemy się, kto otrzyma Pokojową Nagrodę Nobla (11 października). Laureata Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii poznamy zaś w poniedziałek 14 października.

Jak co roku, decyzję w sprawie przyznania Nagrody Nobla z fizyki ogłoszono w Sztokholmie w siedzibie Królewskiej Szwedzkiej Akademii Nauk. Kto został laureatem? Oficjalne ogłoszenie tej informacji nastąpiło we wtorek 8 października o godz. 11:45 czasu polskiego.

Nagrodę Nobla z fizyki przyznano w 2024 r. po raz 118. Do 2023 r. włącznie wyróżnienie to otrzymały 224 osoby. Najmłodszy z laureatów, Lawrence Bragg, miał 25 lat. John Bardeen jako jedyny otrzymał Nagrodę Nobla z fizyki dwukrotnie.

Pozostało 90% artykułu
Nauka
Przełomowe ustalenia badaczy. Odkryto życie w najbardziej „niegościnnym” miejscu na Ziemi
Nauka
Wyjątkowa pełnia już dziś. O której na niebie pojawi się Księżyc Bobrów?
Nauka
Skąd wzięły się dziwne kratery na Syberii? Badacze mają nową hipotezę
Nauka
Kiedy wybuchnie superwulkan Yellowstone? Najnowsze obliczenia amerykańskich badaczy
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Nauka
Ewolucja na oczach naukowców. Niezwykłe wyniki 30-letniego eksperymentu