Muzeum POLIN przygotowuje się do jubileuszu dziesięciolecia

Ekspozycja w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie została rozbudowana i uaktualniona o wątki współczesne, po 1989 roku.

W filmie Mikołaj Grynberg rozmawia z przedstawicielami różnych pokoleń o żydowskich korzeniach, pytając ich, kim się czują, jakim domem jest dla nich Polska, czy podwójna tożsamość, o której często dowiedzieli się niespodziewanie, wzbogaca ich, czy stwarza problemy.

- To są polscy Żydzi w różnym wieku, z różnych ośrodków, z dużych miast i z mniejszych miejscowości, część z nich jest religijna, część nie jest. Część dowiedziała się późno o tym, że są Żydami, część wychowała się w laickich żydowskich rodzinach. Pytam się ich, kim są. – tłumaczy Mikołaj Grynberg. - Pytam się, czy są Polkami, Polakami, czy też Żydówkami, Żydami. Każdy odpowiada po swojemu, a dla części jest to rozmowa, która nigdy nie odbyła się publicznie, albo rozmowa, której nie zdążyli przeprowadzić w swoich rodzinach.

Dokument Mikołaja Grynberga

Grynberg - pisarz, reporter i fotograf, finalista Nagrody Literackiej „Nike” i laureat Warszawskiej Premiery Literackiej zadebiutował jako reżyser w 2021 roku filmem „Dowód tożsamości”. Premiera pełnoekranowej wersji filmu odbyła się wówczas na Warsaw Jewish Film Festival. W Galerii „Powojnie” Muzeum POLIN możemy teraz oglądać skróconą 10-minutową wersję filmu, dostosowaną do narracji wystawy.

-Wydawało się nam, że po 1989 roku polskie społeczeństwo i wszystkie mniejszości, które je współtworzą, czeka bezpieczna i stabilna przyszłość. Czy tak się stało? Jak dziś czują się polscy Żydzi i Żydówki? Na to pytanie próbujemy odpowiedzieć w nowej aranżacji ostatniej przestrzeni wystawy stałej, dotyczącej życia żydowskiego dziś. –uzupełnia Joanna Fikus, kierowniczka działu wystaw Muzeum POLIN

Dokument jest już prezentowany w nowo zaaranżowanej przestrzeni, zaprojektowanej przez pracownię architektoniczną WWAA, przebudowanej dzięki wsparciu Miasta Stołecznego Warszawy, Européenne du Musée de l'Histoire des Juifs de Pologne POLIN oraz Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Polsce.

Czytaj więcej

Kultura

Mural Wilhelma Sasnala na 80. rocznicę powstania w getcie warszawskim odsłonięto w Muzeum POLIN

Miał znaleźć się na ścianie jednego z bloków na terenie Muranowa w Warszawie , ale jego mieszkańcy zaprotestowali, argumentując, że codzienne obcowanie z nim może być trudne. Dlatego został wewnątrz muzeum.

Obecnie ta część przestrzeni tworzy symboliczny „dom” o niebieskich ścianach z filmowym ekranem na jednej z nich. Dominujący kolor niebieski - jak wyjaśnia Natalia Paszkowska ze studia WWAA – nawiązuje do naturalnego barwnika tchelet, który w starożytności służył do barwienia frędzli w rogach ubrania.

Pejzaż Wilhelma Sasnala

Jedna ze ścian „domu” tworzy okno, otwarte na obraz Wilhelma Sasnala „Bez tytułu” (przedstawiający pejzaż z rowerem). Wcześniej obraz prezentowany był w Muzeum POLIN na głośnej wystawie monograficznej Wilhelma Sasnala „Taki pejzaż” w 2021 roku. Następnie został podarowany przez artystę do kolekcji Muzeum POLIN..

Współczesny polski pejzaż widoczny w obrazie Wilhelma Sasnala niepokoi reminiscencjami przeszłości, ożywiając pamięć o Zagładzie, bo tłem obrazu jest wieża byłego obozu koncentracyjnego. Artysta stawia pytanie, jak bardzo pamięć przeszłości kształtuje naszą teraźniejszość ?

- To obraz, który powinien się znaleźć na wystawie stałej. Wydał nam się idealnie pasować do opowieści o polskim współczesnym pejzażu i cieniu Zagłady, jaki wciąż się na nim kładzie. Ten obraz ma w sobie pozorną idylliczność, element współczesności - czyli rower - i cień Zagłady w postaci obozu koncentracyjnego na Majdanku" - wyjaśnia Joanna Fikus.