Pieniądze na amunicję i infrastrukturę obronną zamiast na regiony

Bez pieniędzy na nowy fundusz obronny

- Zasadniczo to jest ruch w bardzo dobrym kierunku, bo od dłuższego czasu zabiegaliśmy, żeby środki europejskie mogły wesprzeć przemysł obronny. Ale ta propozycja będzie miała wtedy wartość dodaną, jeśli powstanie zapowiadany Europejski Fundusz Obronny z nowymi pieniędzmi - mówi “Rzeczpospolitej” Krzysztof Hetman, eurodeputowany PSL, były minister rozwoju i technologii. Według niego w takim modelu EFO powinien był włączony w architekturę polityki spójności i on finansowałby czystą produkcję zbrojeniową, a z pozostałych, tradycyjnych funduszy polityki spójności, byłyby finansowane inwestycje uzupełniające, o podwójnym przeznaczeniu. Tymczasem KE na razie proponuje tylko ten drugi filar, czyli mówi tylko o polityce spójności, bez żadnych konkretów dotyczących Europejskiego Funduszu Obronnego. W takiej formie ten pomysł byłby niebezpieczny. - Jeśli KE chce tylko, żeby polityka spójności finansowała szeroko rozumianą politykę obronną, to wiele państw zamiast finansować ze swojego budżetu wydatki obronne, będzie je zastępować środkami unijnymi. I nie będzie zamierzonego efektu w postaci dodatkowych inwestycji - uważa Hetman. Nastąpi tylko wyparcie pieniędzy krajowych przez fundusze unijne, ale potencjał obronny UE nie ulegnie wzmocnieniu.

Czytaj więcej

Biznes

Wygrana Donalda Trumpa. Amerykańska zbrojeniówka zaciera ręce… jeszcze mocniej

W czasie swojej pierwszej kadencji prezydent Donald Trump mocno, często bezpośrednio w rozmowach z przywódcami innych krajów, promował sprzedaż amerykańskiego uzbrojenia na świecie. Teraz może być podobnie.

Unijne fundusze już podzielone

W “Financial Times” pojawia się też argumentacja, że fundusze z polityki spójności są słabo wykorzystywane. Do tej pory wydano tylko 5 proc. kwoty na lata 2021-27. Hetman uważa ten argument za manipulację. - Polityka spójności zawsze rusza z opóźnieniem. Do tego tym razem państwa najpierw wydawały pieniądze z funduszu odbudowy gospodarki po pandemii (czyli KPO - red.), bo one mają krótszy okres wykorzystania - mówi europoseł. Nie znaczy to jednak, że pozostałe pieniądze są niewykorzystywane. W większości, bo aż w 96 proc., są już one zakontraktowane i przyszli beneficjenci przygotowują inwestycje.

Czytaj więcej

Fundusze europejskie

Zamach Ursuli von der Leyen na unijną politykę regionalną. Trudna rola dla Serafina

Ursula von der Leyen szykuje niekorzystną dla Polski rewolucję budżetową — dowiedziała się „Rzeczpospolita”. Będzie się musiał z nią zmierzyć polski komisarz.

Sama KE do publikacji “FT” odniosła się z dystansem. - Komisja nie planuje informować państw członkowskich w nadchodzących tygodniach, że otrzymają one większą elastyczność w ramach istniejących zasad spójności w celu wspierania ich przemysłu obronnego i projektów mobilności wojskowej. Obecne przepisy już przewidują taką możliwość. Zawsze jesteśmy gotowi wyjaśnić państwom członkowskim, co jest, a co nie jest możliwe w ramach obowiązujących przepisów - powiedział Eric Mamer, rzecznik KE. Fundusze Spójności mogą być wykorzystywane do finansowania infrastruktury, wspierania innowacji w przedsiębiorstwach, promowania szkoleń i przekwalifikowania personelu w przedsiębiorstwach, o ile inwestycje te mają pozytywny wpływ na rozwój regionalny i przyczyniają się do realizacji ogólnego celu spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej. Środki z Funduszu Spójności mogą też być przenoszone do innych programów w wysokości do 5 proc. początkowej alokacji na państwo członkowskie na programy spoza polityki spójności (np. na projekty obronne).