Czy proste podatki są możliwe

Od lat bardzo dużo mówi się o tym, że polski system podatkowy jest zawiły, nieczytelny i niejednoznaczny. Jak więc to zmienić?

Publikacja: 17.05.2024 03:00

Uczestnicy panelu „System podatkowy, fiskalizm, biznes”

Uczestnicy panelu „System podatkowy, fiskalizm, biznes”

Foto: mat. pras.

Jak inicjować rozwiązania podatkowe korzystne dla sektora małych i średnich przedsiębiorstw? W końcu te podmioty wypracowują aż połowę polskiego PKB. Dlaczego, jak twierdzą eksperci, nie działają inne – poza wpływami do budżetu – funkcje tego systemu, takie jak stymulowanie inwestycji i innowacji? Jak przywrócić zaufanie podatnika do państwa? Odpowiedzi na te pytania poszukiwali uczestnicy panelu „System podatkowy, fiskalizm, biznes” podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego.

Adam Abramowicz, rzecznik małych i średnich przedsiębiorców, zauważył, że podatki „nie są najwyższe, jeśli chodzi o ich wartość cyfrową, za to są niezwykle skomplikowane i ich pobór jest bardzo kosztowny nie tylko dla przedsiębiorców, ale też i dla budżetu”. – Zdecydowanie można zmienić tę praktykę. Mamy nadzieję, że rząd i Sejm pójdą drogą upraszczania procesu ściągania danin – powiedział Adam Abramowicz.

Marek Chmaj, wspólnik zarządzający, szef departamentu prawa konstytucyjnego, administracyjnego i procesu inwestycyjnego w kancelarii Chmaj i Partnerzy, stwierdził, że „wszyscy oczekujemy od systemu podatkowego, że będzie miał kilka wartości”. – Musi być zrozumiały. Prawo, zwłaszcza podatkowe, musi być tworzone w sposób wzbudzający zaufanie do państwa. Musi być przewidywalne. Podatnik, przedsiębiorca nie może być zaskakiwany regulacjami, a vacatio legis powinno być dostosowane do danego podatku. Jako prawnik i praktyk oczekiwałbym, że zmiany prawa podatkowego to będą projekty rządowe, które będą dyskutowane z partnerami społecznymi, w tym przedsiębiorcami – postulował Marek Chmaj.

Równa konkurencja

Do wymienionych w dyskusji problemów Aleksandra Kalinowska, partner w Andersen, dodała kwestię równej konkurencji. – Polityka podatkowa powinna zapewniać równe zasady konkurencyjności podmiotów. Tymczasem konkurencyjność jest zaburzona między poszczególnymi firmami chociażby w branży napojów alkoholowych – mówiła Aleksandra Kalinowska. – Przed wprowadzeniem jakiejkolwiek zmiany podatkowej należałoby przeanalizować jej praktyczny wpływ na biznes. Projekty aktów prawnych podatkowych są przygotowywane w Ministerstwie Finansów, gdzie są określone, krótkoterminowe cele budżetowe, rzadko kiedy patrzy się na dłuższą perspektywę gospodarczą, na to, czy system będzie stabilny, czy dane rozwiązanie przyciągnie inwestycje, jak wpłynie na określone gałęzie gospodarki. Nie zawsze brany jest pod uwagę głos przedsiębiorców. Tego dialogu brakuje. To jest bardzo istotny element i Polska powinna zmierzać w tę stronę – argumentowała ekspertka.

– System podatkowy ma bardzo dużo wad, które wynikają z tego, że kolejne rządy wprowadzają zmiany, nie patrząc na system całościowo, tylko punktowo – powiedział Marcin Zieliński, prezes i główny ekonomista Fundacji Forum Obywatelskiego Rozwoju. – A jak już miała być całościowa reforma podatku dochodowego, czyli Polski Ład, to się skończyło nieładem, m.in. dlatego, że zupełnie zignorowano konsultacje publiczne, wprowadzano ustawy w ogromnym pośpiechu z bardzo krótkim vacatio legis, bez przemyślenia konsekwencji. Okazało, że problemy są bardzo poważne, chociażby duża część podatników zaczęła nagle odprowadzać bardzo duże zaliczki, mimo że miała być obniżka podatków – dodał.

Łukasz Bernatowicz, prezes Związku Pracodawców Business Centre Club, wiceprzewodniczący Rady Dialogu Społecznego, przypomniał, że według raportu Doing Business mamy jeden z najbardziej skomplikowanych systemów podatkowych. – Od lat, od dekad nic się nie zmienia – powiedział.

– Biznes, który boryka się z tym skomplikowanym systemem i od lat apeluje o zmiany, pokładał ogromne nadzieje w Polskim Ładzie. Kiedy w Radzie Dialogu Społecznego, gdzie BCC jest obecny od początku, usłyszeliśmy my i inne organizacje pracodawców, że jest szansa na kompleksową reformę strasznie skomplikowanego i niewydolnego systemu podatkowego, to się ucieszyliśmy. Nieważne, kto jest pomysłodawcą reformy, ważne, żeby ją przeprowadzić z korzyścią dla wszystkich zainteresowanych. Efekty jednak znamy – mówił Łukasz Bernatowicz.

Jasne zasady

Marek Chmaj zwracał uwagę, że potrzebne są jasne zasady. – Między administracją skarbową a podatnikami napięcia oczywiście zawsze będą. Ale w tym wszystkim muszą być pewne zasady i jakaś logika. Logika polega na tym, że stawka podatkowa powinna być dostosowana do określonych gałęzi towarów, bez nieuzasadnionych różnic. Na przykład akcyza na niektóre rodzaje alkoholu jest niższa niż na inne. Wyjątkową preferencję ma piwo, które nie dość, że ma mniejszą akcyzę, to jeszcze może być reklamowane w mediach czy na billboardach, a inne, mocniejsze alkohole już niekoniecznie. Zakaz reklamy narusza pewną równość w tym zakresie. A dla podatnika ważne są przewidywalność i zaufanie do tego, że podatek wprowadzony czy projektowany nie ulegnie rażącej zmianie, że pewne reguły gry między aparatem państwowym a przedsiębiorcami zostaną utrzymane niezależnie od bieżącej większości parlamentarnej – podsumował Marek Chmaj.

Jak inicjować rozwiązania podatkowe korzystne dla sektora małych i średnich przedsiębiorstw? W końcu te podmioty wypracowują aż połowę polskiego PKB. Dlaczego, jak twierdzą eksperci, nie działają inne – poza wpływami do budżetu – funkcje tego systemu, takie jak stymulowanie inwestycji i innowacji? Jak przywrócić zaufanie podatnika do państwa? Odpowiedzi na te pytania poszukiwali uczestnicy panelu „System podatkowy, fiskalizm, biznes” podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego.

Adam Abramowicz, rzecznik małych i średnich przedsiębiorców, zauważył, że podatki „nie są najwyższe, jeśli chodzi o ich wartość cyfrową, za to są niezwykle skomplikowane i ich pobór jest bardzo kosztowny nie tylko dla przedsiębiorców, ale też i dla budżetu”. – Zdecydowanie można zmienić tę praktykę. Mamy nadzieję, że rząd i Sejm pójdą drogą upraszczania procesu ściągania danin – powiedział Adam Abramowicz.

Pozostało 82% artykułu
Materiał partnera
Amerykanie budują kadry jądrowe w Polsce – to szansa dla naszej gospodarki
Materiał partnera
Zdrowie to najlepsza inwestycja
Materiał partnera
Energetyka jądrowa w centrum uwagi
Europejski Kongres Gospodarczy
Wartości, które należy promować w biznesie
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Materiał partnera
Byliśmy prekursorem budownictwa zrównoważonego w Polsce