Sejm udzielił rządowi absolutorium za 2023 r. Zwrócił jednak uwagę na „istotne nieprawidłowości” w wykonaniu budżetu.
Posłowie w przyjętej uchwale powołali się na nieprawidłowości wskazane przez Najwyższą Izbą Kontroli. Ta w dwóch liczących sobie prawie 400 stron tomach analizy wykonania budżetu wymieniła trzy podstawowe działania naruszające zasady budżetowe. Są to: finansowanie zadań publicznych za pośrednictwem funduszy BGK (ich zadłużenie to 277 mld zł), przekazywanie nieodpłatnie skarbowych papierów wartościowych (ponad 21 mld zł w zeszłym roku i 88 mld zł od 2020 r.) oraz finansowanie inwestycji realizowanych w ramach KPO z Polskiego Funduszu Rozwoju (ponad 5 mld zł).
Na te nieprawidłowości w ciągu roku zwracała uwagę NIK, a także wielu ekonomistów. NIK, badając budżet państwa, przeprowadziła 169 kontroli jednostkowych, po których sformułowała 202 oceny. Izba stosuje trzystopniową skalę ocen: pozytywną, w formie opisowej lub negatywną. Opisowa oznacza, że nieprawidłowości nie pozwalają na zaakceptowanie wykonania budżetu, ale nie są tak poważne, by wystawić ocenę negatywną.
Tak jak trzy lata temu (za budżet w 2020 r.) NIK wystawiła 1 proc. ocen negatywnych, tak w tym roku jest to już 4,5 proc. Równie szybko rosną oceny opisowe – z niespełna 21 proc. trzy lata temu do prawie 35 proc. obecnie.
O ile wzrosło zadłużenie funduszy pozabudżetowych?
Zadłużenie funduszy Banku Gospodarstwa Krajowego, których finansowanie odbywa się poza kontrolą parlamentu, wzrosło o jedną piątą w ciągu roku.