Tancerka rewiowa, aktorka, piosenkarka, członkini francuskiego ruchu oporu i agentka wywiadu, aktywistka polityczna, matka patchworkowej rodziny - te wszystkie etykietki są tylko częścią złożonej osobowości Josephine Baker (1906 - 1975). Jej bezustanne bycie w ruchu, tak w filmie, jak w życiu oraz wielostronność są tematem wystawy w berlińskiej Nowej Galerii Narodowej nawiązującej do pierwszego występu artystki w Berlinie. Było to prawie 100 lat temu - w Sylwestra 1925 roku. 19-letnia i sławna już wtedy tancerka przybyła z Nowego Jorku jako gwiazda „Revue Nègre“ i podbiła widownię tańcem i wdziękiem. 10 lat później faszystowskie władze uznały ją za „artystkę zdegenerowaną” i zabroniły dalszych występów w Niemczech.
Josephine Baker urodziła się w slumsach St.Louis
„Ikona w ruchu” to portret kobiety, której talent i odwaga stały się legendarne na całym świecie. Pochodząca ze slumsów St. Louis w stanie Missouri czarnoskóra dziewczyna od wczesnego dzieciństwa zarabiała na życie tańcząc i śpiewając na ulicach. Jej rewelacyjne poczucie rytmu, które prawdopodobnie zawdzięcza biologicznemu ojcu, żydowskiemu perkusiście, i oryginalny taniec otworzyły jej dość szybko drzwi do występów w wodewilach i rewiach amerykańskich, ale ze względu na kolor skóry, szanse na dalszą karierę sceniczną w Stanach były nikłe. Stąd przeprowadzka do Europy i uzyskane w roku 1937 francuskie obywatelstwo.
Czytaj więcej
"Jej życie to zemsta za upiorną młodość..." – powiedział Bruno Coquatrix, właściciel legendarnego klubu rewiowego Olympia. Na tej scenie święciła swoje największe triumfy.
W Paryżu osiągała największe sukcesy kreując nowe, często szokujące formy tańca - z dużą dozą erotyki, szalonymi kostiumami, głośną muzyką. „Folies Bergere“, „Casino de Paris“ czy jej własny klub „Chez Josephine“ oblegali przez widzów z całego świata. Była egzotyczna i ekscentryczna, przebojowa i odważna, już wtedy stała się symbolem kobiety wyzwolonej, mimo swego afro-amerykańskiego pochodzenia. Lubiła szokować: słynna spódniczka z bananów, czy chętnie prezentowana nagość, były dla jednych fascynujące artystycznie, u innych wywoływały zaś rechot zadowolenia.
Aktywność polityczna Josephine Baker
Jakby na przekór oczekiwaniom - programy „czarnej Wenus“, jak ją często nazywano, potwierdzały stereotypy czy rasistowskie wzorce. Ale rewiowa girlsa i niekonwencjonalny styl bycia to tylko jedna strona jej wizerunku, inna - to aktywność polityczna. Podczas wojny współpracowała z Czerwonym Krzyżem, organizowała koncerty dla żołnierzy na froncie, od 1940 roku była członkiem francuskiej Résistance. Po wojnie aktywnie włączyła się w działania ruchu na rzecz praw obywatelskich w USA i stała obok Martina Luthera Kinga na czele słynnego marszu na Waszyngton.