Sejm uchwalił w piątek przepisy, które pozwolą żołnierzom na używanie broni i innych środków przymusu bezpośredniego podczas operacji pokojowych. Ustawa przyjęta zdecydowaną większością głosów (poparło ją aż 417 posłów przy 17 przeciw i 17 wstrzymujących się) zmieni m. in. ustawy o obronie Ojczyzny, o Żandarmerii Wojskowej i o środkach przymusu bezpośredniego. Wdrożenie tego pakietu ma związek z napiętą sytuacją na granicy białoruskiej i potrzebą koordynacji działań różnych służb mundurowych.
Strzały na granicy. Kiedy będą dopuszczalne?
Najważniejszą zmianą jest wpisanie do ustawy o obronie Ojczyzny przepisów dopuszczających użycie Sił Zbrojnych w czasie pokoju, gdy zagrożone jest bezpieczeństwo Państwa. Towarzyszy mu nowy tzw. kontratyp ustawowy stanu wyższej konieczności. Nowy przepis art. 25a kodeksu karnego ma przewidywać, że nie podlega karze osoba, która używa broni w celach służbowych albo wydaje rozkaz ich użycia, nawet naruszając zasady użycia środków przymusu bezpośredniego. Dotyczy to też sytuacji, w której żołnierz czy funkcjonariusz używa broni po tym jak wezwie podejrzaną osobę o porzucenie broni, materiału wybuchowego lub „innego niebezpiecznego przedmiotu”.
Jeśli jednak żołnierz stanie przed sądem za przekroczenie swoich uprawnień, to nowe przepisy gwarantują mu obronę z urzędu, wykonywaną przez adwokata albo radcę prawnego. Przewidziano też zwrócenie mu kosztów pomocy prawnej do 20-krotności stawek przewidzianych dla pełnomocników z urzędu.
Czytaj więcej
Krakowscy karniści przestrzegają przed gwarantowaniem bezkarności dla funkcjonariuszy, którzy nieostrożnie, nieprofesjonalnie i brawurowo posługują się bronią, czym mogą narazić życie swoich kolegów.
Używanie środków przymusu bezpośredniego
W przyjętych poprawkach doprecyzowano m. in. definicję operacji wojskowej w czasie pokoju. Będzie można ją ogłosić w sytuacji zagrożenia granicy, ludzi czy mienia, w sytuacji gdy siły i środki służb takich jak Policja czy Straż Graniczna okażą się nieadekwatne do zagrożenia. Taką operację będzie zarządzał Prezydent na wniosek Rady Ministrów. W przyjętej poprawce ograniczono czas trwania takiej operacji do 30 dni, przy czym będzie można ją przedłużać wielokrotnie, za każdym razem o co najwyżej kolejne 30 dni. Będzie musiał się na to zgodzić Sejm.
