Gdy współużytkownicy postanowią być współwłaścicielami

Wszyscy współużytkownicy muszą żądać gruntu pod garażami. Inaczej właściciel go nie sprzeda.

Publikacja: 03.10.2023 01:00

Gdy współużytkownicy postanowią być współwłaścicielami

Foto: Adobe Stock

Do sprzedaży użytkowanego wieczyście gruntu pod garażem wymagane jest żądanie wszystkich użytkowników wieczystych działki, na której jest więcej niż jeden garaż.

Taki wymóg zakłada nowelizacja ustawy o gospodarce nieruchomościami z 26 maja 2023 r. Zgodnie z jej zapisami, użytkownik wieczysty może w ciągu dwunastu miesięcy od dnia wejścia w życie nowych przepisów, czyli do 31 sierpnia 2024 r., złożyć wniosek z żądaniem wykupienia użytkowanego wieczyście gruntu, a właściciel terenu nie może mu odmówić (np. Skarb Państwa lub samorząd). Możliwość wykupu gruntu mają m.in. właściciele garaży - zarówno gruntu, na którym stoi pojedynczy garaż, jak i takiego z zespołami garażowymi. Ministerstwo Rozwoju i Technologii przekazało nam, że w drugim przypadku, jeśli grunt jest przedmiotem współużytkowania wieczystego, z żądaniem sprzedaży powinni wystąpić wszyscy współużytkownicy wieczyści. Biuro rzecznika prasowego prezydenta miasta Łodzi potwierdza, że gdy nieruchomość objęta jest współużytkowaniem wieczystym kilku osób, wymagany jest wniosek o nabycie nieruchomości złożony przez wszystkie. Można go złożyć zarówno na jednym dokumencie, jak i na osobnych.

Jeden uniemożliwi transakcję

Gdy na nieruchomości stoi kilka garaży, ale użytkownik wieczysty jest jeden, wystarczy jego wniosek – podkreśla łódzkie biuro prasowe.

Na mocy znowelizowanych przepisów nie można sprzedać gruntu na żądanie, gdy chociaż jeden z użytkowników wieczystych nie chce go wykupić. Ministerstwo Rozwoju i Technologii przypomina jednak, że użytkownicy wieczyści gruntów pod garażami nadal mogą ubiegać się o przekształcenie swojego prawa w drodze decyzji administracyjnej (na podstawie ustawy z 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości). Wniosek w tym trybie może złożyć część użytkowników wieczystych, którzy łącznie dysponują udziałem w gruncie wynoszącym co najmniej połowę. Dopiero złożenie sprzeciwu przez jednego ze współuprawnionych wymaga zawieszenia postępowania przez organ do czasu uzyskania zgody sądu. Termin do złożenia wniosku w tym trybie upływa 31 grudnia 2025 r. Co ważne, w tym przypadku właściciel gruntu może odmówić jego sprzedaży.

Uchwała, a potem warunki

Właściwe rady i sejmiki samorządów mają cztery miesiące od wejścia w życie ustawy na podjęcie uchwał o szczegółowych warunkach sprzedaży nieruchomości na rzecz ich użytkowników wieczystych, w tym o cenie gruntów stanowiących własność samorządów.

Projekt takiej uchwały ma zostać przedstawiony Radzie Miejskiej w Łodzi w listopadzie 2023 r. Po uchwaleniu wyżej wymienionej uchwały Rady Miejskiej dotyczącej zasad sprzedaży na rzecz użytkowników wieczystych oraz po otrzymaniu wycen nieruchomości w poszczególnych sprawach, użytkownikom wieczystym będą przedstawiane konkretne warunki finansowe nabycia prawa własności – przekazało nam biuro rzecznika prasowego prezydenta miasta Łodzi.

Opinia dla „Rzeczpospolitej”

Agnieszka Grabowska-Toś - radca prawny z Kancelarii Radców Prawnych Kania Stachura Toś, ekspertka Komitetu ds. Nieruchomości KIG

W odróżnieniu od ustawy o przekształceniu użytkowania wieczystego w prawo własności z 2005 r. ustawodawca nie przewidział tu regulacji umożliwiającej użytkownikom wieczystym skorzystanie z roszczenia mimo braku zgody na wystąpienie z roszczeniem przez pozostałych. Jest to tym bardziej niezrozumiałe, że nowelizacja nie przewiduje dla właściciela gruntu żadnego terminu, w którym byłby on zobowiązany zawrzeć z użytkownikiem wieczystym umowę sprzedaży w związku z jego roszczeniem o wykup składanym w trybie art. 198g ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami (żądanie sprzedaży – przyp. red.). Nic nie stało zatem na przeszkodzie, by wprowadzić analogiczne rozwiązanie, jakie jest w ustawie z 2005 r. (w art. 2 ust. 2) i przewidzieć, że z żądaniem wykupu mogą wystąpić współużytkownicy wieczyści, których suma udziałów wynosi co najmniej połowę. Złożenie takiego żądania nie zamykałoby im drogi do wykupu nieruchomości w trybie roszczenia, a więc zasadniczo na korzystniejszych warunkach niż standardowy wykup przewidziany w art. 32 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami (z możliwością odmowy – przyp. red.).

Po złożeniu żądania użytkownicy wieczyści mogliby wystąpić do sądu na podstawie art. 199 kodeksu cywilnego (właściciele wieczyści, których udziały wynoszą co najmniej połowę, mogą żądać rozstrzygnięcia przez sąd – przyp. red.), a po uzyskaniu korzystnego orzeczenia sądu procedura sprzedaży mogłaby być kontynuowana pomimo upływu 12-miesięcznego terminu.

Można zatem powiedzieć, że wprowadzona niedawno regulacja z góry eliminuje możliwość skorzystania z roszczenia, gdy nieruchomość jest przedmiotem współużytkowania wieczystego, a nie wszyscy użytkownicy wieczyści chcą wystąpić z roszczeniem. Taka sytuacja może nastąpić, gdy grunt (jedna działka ewidencyjna) jest zabudowana kilkoma garażami, a każdy właściciel garażu dysponuje udziałem w prawie użytkowania wieczystego tego gruntu.

Do sprzedaży użytkowanego wieczyście gruntu pod garażem wymagane jest żądanie wszystkich użytkowników wieczystych działki, na której jest więcej niż jeden garaż.

Taki wymóg zakłada nowelizacja ustawy o gospodarce nieruchomościami z 26 maja 2023 r. Zgodnie z jej zapisami, użytkownik wieczysty może w ciągu dwunastu miesięcy od dnia wejścia w życie nowych przepisów, czyli do 31 sierpnia 2024 r., złożyć wniosek z żądaniem wykupienia użytkowanego wieczyście gruntu, a właściciel terenu nie może mu odmówić (np. Skarb Państwa lub samorząd). Możliwość wykupu gruntu mają m.in. właściciele garaży - zarówno gruntu, na którym stoi pojedynczy garaż, jak i takiego z zespołami garażowymi. Ministerstwo Rozwoju i Technologii przekazało nam, że w drugim przypadku, jeśli grunt jest przedmiotem współużytkowania wieczystego, z żądaniem sprzedaży powinni wystąpić wszyscy współużytkownicy wieczyści. Biuro rzecznika prasowego prezydenta miasta Łodzi potwierdza, że gdy nieruchomość objęta jest współużytkowaniem wieczystym kilku osób, wymagany jest wniosek o nabycie nieruchomości złożony przez wszystkie. Można go złożyć zarówno na jednym dokumencie, jak i na osobnych.

Rzecz o prawie
Łukasz Guza: Pragmatyczna krótka pamięć
Rzecz o prawie
Łukasz Wydra: Teoria salda lepsza od dwóch kondykcji
Rzecz o prawie
Mikołaj Małecki: Zabójstwo drogowe tylko z nazwy
Rzecz o prawie
Joanna Parafianowicz: Aplikacja rozczarowuje
Rzecz o prawie
Konrad Burdziak: Czy lekarze mogą zaufać wytycznym w sprawach aborcji?