Anna Korbela: Kłamstwa patentowane w dokumentach patentowych

Zanim przez prasę i media przemknęła wieść o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju i zdefraudowaniu na pseudoinnowacje ponad 100 mln złotych, podobne wydarzenie powinno zwrócić uwagę szerszej opinii publicznej. Pod koniec 2022 r. z rzadko spotykaną jednomyślnością ponad stu posłów opozycji podpisało się pod interpelacjami domagającymi się wyjaśnień, dlaczego Urząd Patentowy nie jest zainteresowany przeszkodzeniem koncernowi Microsoft w bezprawnym zagarnianiu korzyści z przełomowego usprawnienia w kodowaniu przesyłanych przez internet danych, które opracował dr Jarosław Duda z Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.

Wystarczy zmiana podejścia

Daleka jestem od wypowiedzi, co należy zmienić w UJ i w resorcie nauki, jak ukształtować warunki pracy wybitnych naukowców, by ich najlepsze osiągnięcia w pełni służyły także Polakom, a nie tylko światowym korporacjom. Ale jako wieloletni rzecznik patentowy i była prezes izby rzeczników wiem, co zmienić w UP, aby wyciągnąć go z bagna, w jakim tkwi. Oczywiście to zadanie wymaga kilku lat pracy, bo już tylko dobrze skonsultowanego z interesariuszami planu działań naprawczych nie da się stworzyć szybciej niż w rok.

Czytaj więcej

Rzecz o prawie

Anna Gołębiowska: Zabezpieczanie własności intelektualnej

Wyrok wydany po latach procesu może być słodko-gorzki, skoro przedsiębiorca doznał w tym czasie szkód trudnych do naprawienia.

Sporo jednak da się osiągnąć prawie od razu, w słynne pierwsze sto dni. Są zmiany, które nie potrzebują strategicznych korekt strukturalnych, czy też nowego systemu awansów i naboru na stanowiska kierownicze, lecz tylko innego podejścia do udostępniania informacji, którymi UP dysponuje.

Polski UP od kilkunastu lat archiwizuje swoją dokumentację tymi samymi systemami oprogramowań patentowych baz danych co europejski urząd EPO i krajowe urzędy regionu europejskiego. W najpopularniejszym w świecie systemie informacji patentowej ESPACENET EPO są komplety dokumentów dotyczących postępowania z milionami zgłoszeń wynalazków. Te zbiory mają w skali świata miliony użytkowników. Także polscy rzecznicy patentowi, ci, którzy na serio zajmują się badaniami patentowymi, znają te zbiory i wiedzą, jak się nimi posługiwać.

Co najmniej kilka europejskich urzędów krajowych ma swoją wersję ESPACENET, w której do zwykłych dokumentów patentowych dodano kopie pism wymienianych w trakcie postępowania przed urzędem, protokoły z rozpraw i podobne dokumenty. W Polsce, jak w całej UE, obowiązują te same przepisy o dostępności informacji publicznej i ochronie danych osobowych. Dlatego gdyby prezes UP RP podjęła taką decyzję, wystarczyłoby kilka tygodni, by także w Polsce dało się uruchomić taki system.

Czy to żart?

Co tracimy, gdy nie ma dostępności dokumentów patentowych, łatwej przecież do wprowadzenia, której koszt byłby naprawdę niewielki? Chciałabym, by ludzie spoza branży dostrzegli, jaką parodię oferuje się zamiast tej dostępności już teraz.

Pod koniec 2022 r. ukazała się wydana przez UPRP broszura z wybranymi orzeczeniami kolegiów spornych urzędu. Te orzeczenia są najważniejsze, bo dotyczą sporów o kontrowersyjne decyzje urzędu. We wstępie do broszury – nie wiem, na poważnie czy dla żartu – dyrektor Departamentu Orzecznictwa pisze, że „opracowanie jest kolejną inicjatywą podejmowaną na rzecz transparentności funkcjonowania urzędu”. Pierwsza ze zbioru decyzji, rzekomo prawomocna, dotyczy badania nowości (to pierwszy wymóg zdolności patentowej).

Po sygnaturze sprawy, dacie decyzji i składzie kolegium orzekającego podano miejscami wykropkowaną treść decyzji:

„1) unieważnić patent pt.: „Zawór z głowicą” nr PL(...); 2) przyznać D. Sp. z o.o. z siedzibą w G. od T.K. zamieszkałego w W. kwotę w wysokości x zł (słownie: x złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania w sprawie(…)” .

Na dowód braku zdolności patentowej spornego wynalazku wnioskodawca przedłożył, wraz z tłumaczeniami przysięgłymi materiałów obcojęzycznych, należycie uwierzytelnione: opis patentowy nr PL(...) z pierwszeństwem z 25 maja 2007 r.; opis patentowy nr DE(...) opublikowany 5 sierpnia 1971 r.; opis patentowy nr US(...) opublikowany 12 sierpnia 1986 r.; opis patentowy nr US(...) opublikowany 5 listopada 1985 r.; opis patentowy nr US(...) opublikowany 15 lipca 1986 r.; opis patentowy nr EP(...) opublikowany 19 grudnia 2001 r.; opis patentowy nr EP(...) opublikowany 27 września 2000 r.; opis patentowy nr DE(...) (jedynie oryginał opisu bez pierwszej strony); opis patentowy nr DE(...) opublikowany 23 czerwca 1994 r.