Głośna sprawa o zmianę płci bez finału w Sądzie Najwyższym

Na stanowisko Izby Cywilnej Sądu Najwyższego dotyczące trybu zmiany płci zainteresowani będą musieli jeszcze poczekać.

Publikacja: 31.10.2024 09:28

Głośna sprawa o zmianę płci bez finału w Sądzie Najwyższym

Foto: Adobe Stock

Tylko częściowo sprawdziły się oczekiwania Adama Bodnara, ministra sprawiedliwości, który na platformie X napisał, że w środę Izba Cywilna SN rozpatrzy złożony przez byłego prokuratura generalnego Zbigniewa Ziobrę wniosek o rozstrzygnięcie pytania prawnego: Czy w sprawie o ustalenie albo zmianę płci wytoczonej przez osobę transseksualną pozostającą w związku małżeńskim lub mającą dzieci, po stronie pozwanej muszą wystąpić obok żyjących rodziców nierozwiedziony małżonek lub dzieci powoda – występującego o zmianę płci.

Uchwała w sprawie zmiany płci dopiero w lutym lub w marcu

W środę Izba Cywilna w składzie prawie wszystkich sędziów z nowego nadania, ale oni stanowią wystarczającą większość w tej Izbie, pod przewodnictwem pierwszej prezes SN Małgorzaty Manowskiej, obradowała, jak się dowiadujemy, nad kwestiami raczej proceduralno-technicznymi. Ogłoszenie uchwały zaplanowane jest dopiero na przełom lutego i marca przyszłego roku.

Czytaj więcej

Trybunał: płeć ustalona w jednym państwie UE, obowiązuje we wszystkich

Przez wiele lat dominowało w orzecznictwie stanowisko, że taką sprawę transseksualista, czy to mężczyzna, czy kobieta, wytacza rodzicom, a jeśli pozostawał w związku małżeńskim także współmałżonkowi lub jego dzieciom. W wyroku z 10 stycznia 2019 r. (sygn. II CSK 371/18) SN stwierdził, że wystarczy tylko udział w takiej sprawie rodziców, a jeśli nie żyją – reprezentującego ich kuratora.

Inicjatywa Zbigniewa Ziobry i Kampania przeciw Homofobii

Rok później Zbigniew Ziobro, ówczesny PG, wystąpił do SN o rozstrzygnięcie tej kwestii, stwierdzając, że po stronie pozwanej muszą wystąpić obok żyjących rodziców, nierozwiedziony małżonek lub dzieci powoda. Dlatego m.in, że mają oni prawo do ochrony swoich dóbr osobistych jak prawo do niezakłóconego życia rodzinnego.

Pogląd w tej sprawie przedstawiła też Kampania przeciw Homofobii. Jej zdaniem w postępowaniu o uzgodnienie płci, ochroną winna być objęta przede wszystkim godność osoby transpłciowej, co przemawia za tym, aby postępowanie to było dla niej najmniej uciążliwym, a przyjęcie wniosku PG odniesie przeciwny skutek.

Z kolei RPO prof. Marcin Wiącek zajął stanowisko, że w sprawach dotyczących korekty płci metrykalnej nie ma rozbieżności co do osób, które powinny występować po stronie pozwanej, nie ma więc potrzeby podejmowania przez SN uchwały. Według badań RPO w latach 2020–2022 takie powództwa wniosło 1157 osób, z czego prawomocnie oddalono tylko cztery. W większości tych spraw po stronie pozwanej nie występował ani małżonek, ani dzieci powodów, a tylko w trzech był małżonek. Natomiast niemal w każdej sprawie byli to rodzice albo kurator.

Rozpatrując 19 stycznia br. wniosek Ziobry, skład siedmiu sędziów SN skierował go pod rozstrzygnięcie całej Izby Cywilnej, ze względu na wagę metrykalnej zmiany płci dla osób zainteresowanych, choćby dzieci takiej osoby.

Czytaj więcej

Izba Cywilna SN zbada pytania Ziobry o tryb korekty płci. Choć Bodnar je wycofał

Adama Bodnar cofa wniosek Ziobry

Dziesięć dni później Adam Bodnar już jako nowy PG cofnął wniosek poprzedniego PG, wskazując, że poszerzenie kręgu osób uczestniczących w postępowaniu może nadmiernie obciążyć emocjonalnie osobę transseksualną, a także pozostałych uczestników, w tym przede wszystkim dzieci osoby występującej o zmianę płci. Jednak 7 czerwca 2024 r. Izba Cywilna w składzie 19 sędziów z nowego nadania (gdyż mniejszość tej Izby złożona z sędziów ze starego nadania odmawia wspólnego z nowymi orzekania) uznał cofnięcie wniosku za niedopuszczalne. Adam Bodnar wystąpił też o wyłączenie z tej sprawy nowych sędziów, ale wtedy uchwały nie miałby kto podjąć, co by było zgodne ze stanowiskiem ministra.

Sygnatura akt: III CZP 6/24

Tylko częściowo sprawdziły się oczekiwania Adama Bodnara, ministra sprawiedliwości, który na platformie X napisał, że w środę Izba Cywilna SN rozpatrzy złożony przez byłego prokuratura generalnego Zbigniewa Ziobrę wniosek o rozstrzygnięcie pytania prawnego: Czy w sprawie o ustalenie albo zmianę płci wytoczonej przez osobę transseksualną pozostającą w związku małżeńskim lub mającą dzieci, po stronie pozwanej muszą wystąpić obok żyjących rodziców nierozwiedziony małżonek lub dzieci powoda – występującego o zmianę płci.

Pozostało 88% artykułu
Podatki
Skarbówka zażądała 240 tys. zł podatku od odwołanej darowizny. Jest wyrok NSA
Prawo w Polsce
Jest apel do premiera Tuska o usunięcie "pomnika rządów populistycznej władzy"
Edukacja i wychowanie
Ferie zimowe 2025 później niż zazwyczaj. Oto terminy dla wszystkich województw
Praca, Emerytury i renty
Ile trzeba zarabiać, żeby na konto trafiło 5000 zł
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Prawo karne
Rząd zmniejsza liczbę więźniów. Będzie 20 tys. wakatów w celach