Skierowanie na ćwiczenia mobilizacyjne jest wysyłane do żołnierzy rezerwy przez Wojskową Komendę Uzupełnień i nie można odmówić udziału w takich ćwiczeniach. Problemy z tego tytułu mają rolnicy ubezpieczeni w KRUS. W okresie odbywania ćwiczeń, osoby takie zostają objęte ubezpieczeniem społecznym w systemie powszechnym (ZUS), które ma pierwszeństwo przed ubezpieczeniem rolniczym.
W sytuacji, gdy działalność rolnicza jest jedyną działalnością danej osoby, krótka przerwa w ubezpieczeniu może nie mieć wpływu na przebieg ubezpieczenia i staż zawodowy. Gorzej jest, gdy rolnik zamierza podjąć działalność gospodarczą pozarolniczą. Może pozostać w ubezpieczeniu rolniczym, ale musi podlegać ubezpieczeniu społecznemu rolników z mocy ustawy przez nieprzerwany okres 3 lat. W takim przypadku nawet krótkotrwałe wyłączenie rolnika z ubezpieczenia społecznego powoduje, że okres 3 lat musi biec na nowo.
RPO podkreśla, że ustawa z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników powinna uwzględniać sytuacje, w których rolnik został wyłączony z ubezpieczenia społecznego nie w wyniku własnych działań (jak podjęcie zatrudnienia), ale na skutek działań organów państwowych.
- Zmiana tej sytuacji wiązałaby się z koniecznością odpowiedniej nowelizacji ustawy, a wprowadzony w ten sposób bardziej elastyczny zapis chroniłby rolników przed nieplanowanym wyłączeniem z ubezpieczenia - napisał Rzecznik do ministra rolnictwa i rozwoju wsi Krzysztofa Ardanowskiego z prośbą o stanowisko i rozważenie możliwości rozwiązania problemu.