Bartłomiej Sienkiewicz: Musimy umiejętnie wciągnąć Unię w budowę Tarczy Wschód

19 marca 2022 roku, trzy tygodnie po rozpoczęciu rosyjskiej agresji na Ukrainę, w czasie kongresu programowego Platformy Obywatelskiej przedstawiałem program obrony powszechnej przyszłego rządu. Kontekst był oczywisty – Ukraińcy bronili się skutecznie przed najeźdźcą nie tyle dzięki doskonale przygotowanej armii, ile dzięki powszechnemu oporowi i wykorzystaniu wszystkich możliwości obrony, także tych niestandardowych. Jednym z punktów przedstawionego programu było wzmocnienie wschodniej granicy Polski poprzez rozbudowę naturalnych przeszkód, zalesianie, odtworzenie barier w postaci mokradeł i terenów zalewowych.

Czytaj więcej

Opinie polityczno - społeczne

Marek Kozubal: Program PO dla wyborców PiS

Jak przygotować się do wojny?

Tarcza Wschód: zamiast niby-płotu przeciw uchodźcom – systemowe i trwałe wzmocnienie wschodniej granicy

Ponad dwa lata później, 18 maja 2024, Donald Tusk, już jako premier, ogłosił budowę Tarczy Wschód: systemu zapór i umocnień na naszej wschodniej granicy. Wkrótce minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz i Sztab Generalny przedstawili zapowiadany system. Plan zawiera wykorzystanie naturalnych barier oraz odtworzenie bagien i zalewisk tam, gdzie pozwala na to teren, uzupełniając w ten sposób rejony fortyfikacji.

Nie tylko ludzie bronią własnej ziemi, ale i ziemia potrafi bronić ludzi – w ten sposób „ekologia wojenna” została zaimplementowana do polskiej doktryny wojskowej, co w swoim stanowisku poparł Komitet Biologii Środowiskowej i Ewolucyjnej Polskiej Akademii Nauk.

Czytaj więcej

Wojsko

Sondaż: Mocne „tak” Polaków dla Tarczy Wschód

Polacy są zdecydowanie za wzmocnieniem granicy z Rosją oraz Białorusią i przygotowaniem tego terenu do odparcia potencjalnego ataku nieprzyjaciela.

Piszę o tym, by pokazać pewną ciągłość myślenia mojego środowiska politycznego. Teraz, dzięki zwycięstwu koalicji 15 października, wchodzącego w czas realizacji. Myślenia, którego centrum nie jest niby-płot przeciw uchodźcom, nieudolnie zbudowany przez naszych poprzedników, ale systemowe i trwałe wzmocnienie wschodniej granicy przed zagrożeniem największym: najazdem Rosjan na nasz kraj.

Tarcza Wschód jest zaprzeczeniem rosyjskiej paranoi

Sama Tarcza Wschód to nie tylko umocnienia granicy, to program polityczny wykraczający poza samą obronę Polski, i to w dwóch płaszczyznach.

Pierwsza to kwestia samej Rosji. Podstawowym przekazem Kremla, od początku najazdu na Ukrainę, jest kłamstwo, że Federacja Rosyjska jedynie „się broni” przed zachłanną imperialną polityką Zachodu. W propagandzie rosyjskiej kluczowy przekaz brzmi tak, że Rosja walczy z „kolektywnym Zachodem”, który dokonuje agresji na ziemie odwiecznie rosyjskie. Co więcej, ów Zachód zamierza napaść na samą FR, a nie tylko wspierać Ukrainę. Ten przekaz polityczny ociera się o paranoiczny strach, przez który każdy pretekst może stać się ostatecznym potwierdzeniem założonej tezy. Prawdziwe niebezpieczeństwo polega na tym, że w umysłach rosyjskich polityków i generalicji stała się ona już dogmatem, więc ryzyko równie paranoidalnego zachowania wzrasta, a nie maleje. Dopatrywanie się w rosyjskich celach wyłącznie racjonalnych pobudek jest błędem strategicznym, któremu ulega część państw NATO. W optyce Kremla wojna z Zachodem już trwa i jest kwestią tylko okoliczności, kiedy może wejść w fazę decydującą. Rosja wciąż to potwierdza, prowadząc podprogową wojnę poprzez coraz częstsze akty dywersji na terenie państw NATO.

Z tej perspektywy Tarcza Wschód jest demonstracją odwrotnej polityki – obrony, a nie ataku, schowania się za umocnienia i podniesienia kosztu dla potencjalnego najeźdźcy. Tym samym jest sygnałem zmierzającym w istocie do obniżenia napięcia, demonstracją nieprzekraczalnej dla NATO linii, jaką jest wschodnia granica sojuszu. Jest zaprzeczeniem rosyjskiej paranoi.

Nie sposób uciec od pytań o politykę obronną Unii Europejskiej

Drugą płaszczyzną jest Unia Europejska. W centrum refleksji politycznej w Europie znajduje się teraz kwestia bezpieczeństwa – UE nie była do tej pory zmuszona do osobnej agendy w tych sprawach, przez dziesięciolecia korzystając z parasola ochronnego NATO z kluczową rolą Ameryki. Teraz, zarówno w obliczu narastającego konfliktu z Rosją, ale też wobec niepewności co do roli USA w bezpieczeństwie europejskim po najbliższych wyborach prezydenckich, nie sposób uciec od pytań o europejską politykę obronną. Jeśli włożymy rojenia o jednolitej armii Unii Europejskiej między bajki, pozostaje na stole jedna kwestia, której obejść lub zignorować się nie da: w jaki sposób stworzyć system odstraszania rosyjskiego agresora w sytuacji, kiedy nie będzie skłonna wypełniać dotychczasowych zobowiązań?