Nagrody Nobla 2024: Nagroda Nobla w dziedzinie chemii przyznana. Kto został laureatem? (WIDEO)

Trwa tzw. tydzień noblowski. Jak co roku, decyzję w sprawie przyznania Nagrody Nobla w dziedzinie chemii ogłoszono w Sztokholmie w siedzibie Królewskiej Szwedzkiej Akademii Nauk. Komu przyznano prestiżowe wyróżnienie? Informację tę podano do publicznej wiadomości w środę 9 października po godz. 11:45 czasu polskiego.

Nagroda Nobla 2024 w dziedzinie chemii – kim są laureaci?

Podczas konferencji prasowej w Sztokholmie ogłoszono, że Nagrodę Nobla 2024 z chemii otrzymują Amerykanin David Baker oraz – wspólnie – Brytyjczyk Demis Hassabis i Amerykanin John M. Jumper. Jak poinformowano, Baker został wyróżniony za projektowanie białek z użyciem metod obliczeniowych, zaś Hassabisa i Jumpera, którzy otrzymali drugą połowę nagrody, uhonorowano za przewidywanie trójwymiarowych struktur białek.

Czytaj więcej

Nauka

Nagroda Nobla z fizyki przyznana. Ojciec laureata urodził się na Mazowszu

Trwa tzw. tydzień noblowski 2024. Teraz przyznana została Nagroda Nobla z fizyki za rok 2024. Laureatami za wkład w rozwój uczenia maszynowego zostali Amerykanin John J. Hopfield i urodzony w Wielkiej Brytanii Geoffrey E. Hinton.

Urodzony w Seattle 62-letni David Baker to biochemik, absolwent Uniwersytetu Harvarda i Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley, profesor Uniwersytetu Waszyngtońskiego, pionier obliczeniowych metod projektowania i przewidywania trójwymiarowych struktur białek z wykorzystaniem sztucznej inteligencji.

Demis Hassabis ma 48 lat, urodził się w Londynie, ukończył należące do Uniwersytetu w Cambridge Kolegium Królowych. W młodości współtworzył gry komputerowe, pracował przy takich tytułach jak "Syndicate" czy "Theme Park". Jest programistą, projektantem sztucznej inteligencji, współzałożycielem firmy DeepMind zajmującej się sztuczną inteligencją oraz członkiem Royal Society w Londynie.

Za co przyznano Nagrodę Nobla z chemii?

Foto: PAP

Z kolei John M. Jumper urodził się w 1985 r. w Little Rock w stanie Arkansas w USA. Pobierał nauki na Uniwersytecie Vanderbilta i w Cambridge. W 2011 r. rozpoczął studia doktoranckie z chemii teoretycznej na Uniwersytecie w Chicago, podejmując temat zastosowania technik uczenia maszynowego do badania dynamiki białek. W 2017 r. dołączył do zespołu DeepMind.

W ubiegłym roku laureatami chemicznego Nobla zostali Moungi G. Bawendi, Louis E. Brus i Aleksiej I. Jekimow. Naukowcy zostali wówczas uhonorowani za odkrycie i syntezę kropek kwantowych, najmniejszych cząstek w nanotechnologii. Z kolei w 2022 r. wyróżnienie za pracę, która zaowocowała "genialnym narzędziem do budowy cząsteczek" otrzymali Carolyn R. Bertozzi, Morten Meldal i K. Barry Sharpless.

Nagrodę Nobla przyznano im za odkrycia w dziedzinie chemii funkcjonalnej i rozwój dziedzin "chemii kliknięć" i chemii bioortogonalnej, która "doprowadziła do rewolucji w tym, jak chemicy myślą o łączeniu cząsteczek ze sobą". "Chemia kliknięć" umożliwia szybkie i proste reakcje, w których "części molekularne szybko się łączą". Rozwój tej dziedziny może przynieść korzyści dla branży farmaceutycznej.

Nagrody Nobla 2024

Nagroda z chemii to trzecie wyróżnienie, przyznane w ramach tegorocznego tzw. tygodnia noblowskiego. We wtorek poinformowano, że laureatami wyróżnienia w dziedzinie fizyki za wkład w rozwój uczenia maszynowego zostali Amerykanin John J. Hopfield i urodzony w Wielkiej Brytanii Geoffrey E. Hinton.

W poniedziałek Komitet Noblowski ogłosił, że laureatami Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii zostali Victor Ambros i Gary Ruvkun, którzy zostali uhonorowani za odkrycie mikroRNA. "Ich przełomowe odkrycie ujawniło zupełnie nową zasadę regulacji genów, która jest kluczowa dla organizmów wielokomórkowych, w tym człowieka. Obecnie wiadomo, że ludzki genom koduje ponad tysiąc cząsteczek mikroRNA. Ich odkrycie ujawniło zupełnie nowy wymiar regulacji genów, mikroRNA okazują się mieć fundamentalne znaczenie dla rozwoju i funkcjonowania organizmów" - uzasadnił swą decyzję Komitet Noblowski.

Czytaj więcej

Nauka

Nagroda Nobla z medycyny za odkrycie mikroRNA

Szwedzki Instytut Karolinska przyznał tegoroczną Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny dwóm amerykańskim biologom, którzy odkryli nową klasę maleńkich cząsteczek RNA, które odgrywają kluczową rolę w regulacji genów.

Nagrody Nobla z chemii

Nagrody Nobla z dziedziny chemii otrzymywali tacy uczeni jak Maria Skłodowska-Curia, Ernest Rutherford, Theodore William Richards, Frederick Soddy, George de Hevesy czy Linus Pauling. Do 2023 r. przyznano 115 Nagród Nobla w dziedzinie chemii, wyróżniono 192 osoby, w tym 63 – indywidualnie. Dwie osoby (Frederick Sanger i Barry Sharpless) otrzymały nagrodę dwukrotnie. Najmłodszym laureatem był 35-letni Frédéric Joliot-Curie, najstarszym - 97-letni John B. Goodenough.

Nagrody Nobla przyznawane są od 1901 roku z inicjatywy Alfreda Nobla, który dorobił się majątku na odkryciu dynamitu. Swoją fortunę Nobel przeznaczył na sfinansowanie fundacji przyznającej nagrody.