Diagnostyka molekularna to obecnie fundament nowoczesnej onkologii – w krajach Unii Europejskiej jest już nieodłącznym elementem leczenia nowotworów. Jednak w Polsce dostęp do tych zaawansowanych metod wciąż pozostawia wiele do życzenia. Mimo rekomendacji ekspertów i licznych apeli środowisk medycznych oraz pacjenckich najnowocześniejsze technologie diagnostyki molekularnej nie są refundowane. A to oznacza, że pacjenci mają utrudniony dostęp do skutecznego leczenia.
Polskie Towarzystwo Onkologiczne (PTO) i organizacje pacjentów wskazują na konieczność zmiany tej sytuacji. Alarmują, że brak refundacji tych badań to pilna, niezaspokojona potrzeba w polskim systemie ochrony zdrowia. W swoich postulatach podkreślają, że kompleksowe profilowanie genomowe (CGP) powinno być dostępne dla pacjentów, szczególnie tych, u których podejrzewa się lub stwierdzono raka płuca. Jest to jeden z najgorzej rokujących nowotworów, wymaga szybkich działań, a brak decyzji często może być wyrokiem śmierci dla wielu chorych. I każdy dzień zwłoki oznacza stracone szanse pacjentów na skuteczne leczenie i dłuższe życie.
Ministerstwo Zdrowia przygotowuje rozporządzenie
Projekt tego świadczenia zaproponowany przez Polskie Towarzystwo Onkologiczne czeka na decyzję Ministerstwa Zdrowia od jesieni 2023 roku. Przeszedł on ocenę Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji (AOTMiT) oraz uzyskał pozytywną rekomendację jej prezesa. Wydawać by się mogło, że formalnie wszystko jest gotowe, ale decyzja leżąca po stronie Ministerstwa Zdrowia wciąż nie została podjęta. Eksperci wskazują, że kompleksowe profilowanie genomowe u chorych na raka płuca jest opłacalne, a jego efektywność kosztowa będzie rosła wraz z poszerzaniem zakresu leków wymagających przeprowadzenia takiej diagnostyki.
Czytaj więcej
Na stację benzynową po alkohol idą ci, którzy w środku nocy bez tej flaszki nie mogą się obejść - mówi Łukasz Tchórzewski, terapeuta uzależnień, influencer Alkoholik z TikToka, autor książki "Nie pij dziś".
W odpowiedzi na pytania „Rzeczpospolitej” dotyczące refundacji kompleksowej diagnostyki molekularnej Ministerstwo Zdrowia informuje, że badania genetyczne mogą być wykonywane w ramach ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, lecznictwa szpitalnego oraz w ramach programów zdrowotnych. Przytacza też rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej (DzU z 2016 r. poz. 357, ze zm.), w którym zostały określone warunki realizacji badań genetycznych: klasyczne badania cytogenetyczne (techniki prążkowe - GTG, CBG, AgNOR, QFQ, RBG i HRBT), cytogenetyczne badania molekularne (analiza FISH - hybrydyzacja in situ z wykorzystaniem fluorescencji), badania metodami biologii molekularnej (PCR, RFLP, SSCP, HD, sekwencjonowanie), badania biochemiczne lub enzymatyczne. Te badania genetyczne mogą być rozliczane w ramach zawartych z NFZ umów jako produkt „kompleksowa diagnostyka genetyczna chorób nienowotworowych” lub „kompleksowa diagnostyka genetyczna chorób nowotworowych”. Ponadto od 1 września 2022 r. dostępne są trzy nowe świadczenia opieki zdrowotnej - jest to opieka nad rodzinami wysokiego, dziedzicznie uwarunkowanego ryzyka zachorowania na raka piersi lub jajnika, raka jelita grubego lub błony śluzowej trzonu macicy oraz siatkówczaka lub choroby von Hippel-Lindau (VHL).