Wyznaczany przez Organizację Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) indeks światowych cen żywości, który spadał co miesiąc, począwszy od kwietnia 2022 r., w kwietniu 2023 r. nieznacznie poszedł w górę. Bo choć na świecie nadal spadały ceny zbóż, nabiału i oleju roślinnego, to jak szalony drożał cukier. Także w maju FAO zaobserwowała gwałtowny wzrost cen cukru. W efekcie wyznaczany przez tę organizację subindeks światowych cen produktu wspiął się do 157,6 pkt. To o 8,2 pkt, czyli 5,5 proc., więcej niż w kwietniu i aż o 37,3 pkt, czyli 30,9 proc., więcej niż rok wcześniej.
Znaczące zwyżki cen cukru widać także w Polsce. Główny Urząd Statystyczny podał, że w maju inflacja w naszym kraju spowolniła do 13 proc. w ujęciu rocznym. Ceny żywności i napojów bezalkoholowych rosły mocniej, bo o 18,9 proc. Zdecydowanym liderem wzrostów był wedle GUS cukier, który w maju 2023 r. był aż o 63,4 proc. droższy niż rok wcześniej.
Długa lista przyczyn
– Od czasu zdjęcia kontyngentów cukrowych w Europie w 2017 r. rynek europejski oraz polski stały się dużo bardziej zależne od globalnego – mówi Jakub Jakubczak, analityk sektora Food and Agri w Banku BNP Paribas. I tłumaczy, że obecnie wysokie ceny cukru zarówno w Polsce, jak i Europie wynikają głównie z czynników globalnych. – Największym problemem, z którym borykają się globalni producenci cukru, jest spadek produkcji wynikający głównie z trudnych warunków pogodowych u największych globalnych producentów: Brazylii, Indii, UE, Chinach czy Tajlandii, co doprowadziło do spadków produkcji na poziomie około 5 proc. w sezonie 2022/2023. Dodatkowo wysokie ceny paliw zwiększyły popyt na biopaliwa, wśród których najpopularniejszy jest etanol – w znacznej części produkowany globalnie z trzciny cukrowej, z której pochodzi około 80 proc. światowej produkcji cukru. Większy popyt na biopaliwa wśród głównych eksporterów, takich jak Brazylia, zmniejsza globalną podaż cukru, finalnie podnosząc jego ceny – wylicza Jakub Jakubczak. – Ostatnim czynnikiem wpływającym na wzrost cen cukru w ostatnich miesiącach jest silny popyt ze strony producentów słodyczy, napojów oraz innego przetwórstwa żywnościowego – dodaje.
Czytaj więcej
Rentowność wielu firm wzrosła w ostatnich dwóch latach, często osiągając rekordowy poziom. To jednak był raczej skutek inflacji niż jej przyczyna.