Chmura obliczeniowa – szansa dla banków

Cykl „Rzeczpospolitej:” Barometr polskiego biznesu

Choć w literaturze specjalistycznej nie ma jednej definicji, zazwyczaj mówimy, że chmura obliczeniowa (cloud computing) to nowoczesna technologia służąca do przechowywania, przetwarzania i zarządzania danymi. Opiera się na współdzielonych zasobach (oprogramowaniu i infrastrukturze). Dostarcza ją dostawca z danej organizacji lub też zewnętrzny. Dostęp do zasobów odbywa się przez internet.

Jak podkreśla w swej analizie PwC, jeszcze niedawno siłą napędzającą zmiany w sektorze usług finansowych, wskazywaną przez prezesów banków w Polsce, była coraz głębsza konsolidacja sektora. Jak zauważali, większe organizacje to szersze możliwości działania. Pandemia wpłynęła jednak na sytuację na rynku. Obecnie sektor bankowy musi kłaść jeszcze większy nacisk na poprawę efektywności i ograniczanie kosztów.

Jak zatem pogodzić te dwie, często przeciwstawne potrzeby? Kluczem jest dalsza cyfryzacja sektora bankowego. Transformacja funkcji front i back office przy pomocy technologii chmurowej sprzyja optymalizacji procesów. Chmura to także sprawne skalowanie działalności oraz możliwość sprawnego wdrażania innowacji. Te ostatnie są szczególnie istotne dla utrzymania przewagi konkurencyjnej i obniżania kosztów działalności.

Kolejka do chmury

Początek lat 20. XXI wieku to wysyp informacji o bankach w chmurze. Informowały o tym m.in. mBank, Bank Pocztowy, ING Bank Śląski, banki spółdzielcze SGB. W 2021 r., jak informował miesięcznik „Bank Spółdzielczy”, Nicolaus Bank z Torunia jako pierwszy w Polsce przeniósł wszystkie swoje systemy do chmury obliczeniowej. Do sprawy ustosunkowała się również Komisja Nadzoru Finansowego, publikując w styczniu 2020 r. komunikat dotyczący przetwarzania przez podmioty nadzorowane informacji w chmurze obliczeniowej publicznej lub hybrydowej. KNF wskazała model referencyjny, który stanowić powinien podstawowy punkt odniesienia dla każdego podmiotu nadzorowanego w ramach projektu dotyczącego usługi chmury obliczeniowej.

Natomiast Związek Banków Polskich, Rada Bankowości Elektronicznej i Forum Technologii Bankowych, przy udziale dostawców usług chmurowych i firm doradczych, opracowały Standard PolishCloud 2.0., stanowiący zbiór praktyk i rozwiązań, umożliwiających bankom sprawne przejście przez proces migracji do chmury zarówno z perspektywy organizacji, jak i poszczególnych procesów biznesowych. Standard PolishCloud 2.0 uzupełnia pierwsze wydanie i na bazie ponadrocznych doświadczeń w sposób bardziej precyzyjny i szczegółowy prezentuje, jakie zadania, procedury, procesy i analizy bank oraz dostawca usługi chmurowej powinni przeprowadzić i udokumentować pod kątem przygotowania banku do wdrożenia usług chmury obliczeniowej. Decyzję o tym, czy swoją infrastrukturę przenieść do chmury, trzeba zawsze opierać na solidnej analizie ryzyka i faktycznych potrzeb.

Bezpieczeństwo rozwiązań chmurowych jest często wskazywane jako największa wada zarówno przez przeciwników chmury, jak i jej zwolenników. Jednak mimo że przechowywane one są w cudzej infrastrukturze, to nowoczesne rozwiązania zapewniają najwyższy poziom bezpieczeństwa. Chmura wspiera bezpieczeństwo znacznie efektywniej i taniej niż inne działania podejmowane przez instytucje finansowe.

Ze względu na własność zasobów, a co za tym idzie, również stopień kontroli nad nimi wyróżniamy trzy rodzaje chmury obliczeniowej: prywatna – własność danej organizacji, jest pod jej kontrolą, przy czym za świadczenie usług w organizacji odpowiada autonomiczny dział, który dostarcza usługę; publiczna – dostarczana na zasadach komercyjnych przez zewnętrznych dostawców (np. Amazon Web Services, Google Cloud Platform, Microsoft Azure); hybrydowa – kombinacja chmury prywatnej i publicznej.

Migracja na wielką skalę

Cloud banking, czyli bankowość w chmurze, to model usług bankowych, który wykorzystuje technologię chmury obliczeniowej. Usługi te są dostarczane zdalnie dzięki współpracy z dostawcą usług chmurowych, a nie „lokalnie” przez sam bank. Banki mogą w ten sposób oferować swoje usługi przez internet stale i bez zakłóceń. Przekłada się to na utrzymanie dostępności usług bankowych na najwyższym poziomie dla klientów oraz obniżenie kosztów operacyjnych dla banków – podkreśla Ailleron, polskie przedsiębiorstwo informatyczne.

W gronie banków w chmurze jest Alior Bank. We współpracy z firmami Teradata i Microsoft bank przeprowadził migrację hurtowni danych do chmury publicznej jako pierwszy wśród bankowych instytucji z migracją danych na tak dużą skalę. Dzięki integracji ze środowiskiem analitycznym Microsoft Azure bank planuje znacząco zwiększyć efektywność procesów analitycznych, w tym w obszarze sztucznej inteligencji oraz uczenia maszynowego, co pozwoli szybciej reagować na zmieniające się potrzeby rynku i klientów. Proces wdrożenia trwał rekordowe sześć miesięcy. Jest to kolejny krok w realizacji strategii „Bank na co dzień, Bank na przyszłość”, której jednym z filarów jest rozwój technologiczny.

Dzięki migracji danych do chmury publicznej Alior Bank uzyskał możliwość łatwej integracji z najnowszymi technologiami i usługami oferowanymi przez Microsoft w chmurze Azure i Teradata VantageCloud, zwłaszcza w obszarze zaawansowanej analityki danych i sztucznej inteligencji. Ten krok stanowi pierwszy etap realizowanego w banku projektu, którego celem jest modernizacja obecnej architektury danych oraz budowa nowoczesnego ekosystemu aplikacji wspierających wykorzystanie sztucznej inteligencji oraz technik uczenia maszynowego opartych na rozwiązaniach chmurowych.

– Przy wdrażaniu chmury publicznej w Alior Banku naszym głównym celem jest przede wszystkim zwiększenie efektywności i konkurencyjności oraz jeszcze szybsze reagowanie na potrzeby klientów. Analiza ich cyfrowych działań generuje duże ilości danych, które wymagają zaawansowanej mocy obliczeniowej oraz narzędzi dostępnych jedynie w chmurze publicznej. Dzięki szybkości dostarczania informacji i gotowości infrastruktury chmurowej „od zaraz” będziemy mogli sprawniej realizować projekty, wprowadzać zmiany i podnosić poziom zadowolenia użytkowników – mówi Mariusz Kłys, dyrektor departamentu danych w Alior Banku.

Migracja do chmury publicznej przyniesie bankowi także istotne oszczędności związane z utrzymaniem infrastruktury serwerowej banku. Zredukuje to wydatki na energię elektryczną potrzebną do zasilania i chłodzenia, powierzchnię fizyczną na serwery oraz koszty administracji środowiskiem. Ponadto decyzja wspiera politykę ESG – dostawcy chmurowi korzystają z zielonej energii, co przyczynia się do zrównoważonego rozwoju i korzystnie wpływa na środowisko.

Opinia partnera: Alior Bank

Dariusz Dudek, menedżer ds. Zarządzania Danymi w Alior Banku .

Foto: materiały prasowe

Bolesław Lubecki, dyrektor Departamentu Rozwiązań IT dla Ryzyka i Finansów w Alior Banku.

Foto: materiały prasowe

Aby efektywnie korzystać z możliwości, jakie daje chmura obliczeniowa, instytucje finansowe muszą rozwijać konkretne kompetencje. Wymagana jest nie tylko techniczna wiedza dotycząca infrastruktury IT, ale także umiejętności zarządzania danymi, bezpieczeństwo informacji oraz integracja systemów. Ponadto konieczne jest posiadanie strategii, która uwzględnia wykorzystanie chmury obliczeniowej jako kluczowego elementu transformacji cyfrowej.

W Alior Banku niedawno zakończył się ostatni etap migracji Hurtowni Danych do chmury publicznej. Głównym celem przy wdrażaniu tego rozwiązania było zwiększenie efektywności i konkurencyjności oraz szybsze reagowanie na potrzeby klientów. Wykorzystanie chmury pozwala na praktycznie nieograniczone skalowanie danych, umożliwiając uruchamianie nowych inicjatyw z obszaru przetwarzania i analityki danych bez konieczności długotrwałego procesu rozbudowywania infrastruktury we własnej serwerowni. Dzięki zastosowanemu elastycznemu modelowi rozliczeń bank ma również pełną kontrolę nad ich kosztami.

W odróżnieniu od standardowej migracji w środowisku OnPrem, Alior Bank musiał zmierzyć się z zupełnie nowymi wyzwaniami – zarówno legislacyjnymi, spełniając wszystkie wymogi regulatorów i standardy bezpieczeństwa, jak i technologicznymi, takimi jak kwestie opóźnień sieciowych, które wynikają z odległości geograficznych dużego zbioru danych od ich użytkowników.

Migracja Hurtowni Danych do chmury publicznej wymagała także gruntownej zmiany w infrastrukturze IT. Efektywne i bezpieczne połączenie ze środowiskiem chmurowym (Landing zone) w dwóch regionach Microsoft Azure oznacza transformację architektury Data Center banku do modelu hybrydowego. To umożliwia dalszą, dynamiczną adopcję usług chmury obliczeniowej oraz monetyzację danych, które są przetwarzane w chmurze.

Migracja zakończyła się sukcesem, zapewniając 100 proc. dostępności usług serwowanych przez hurtownię w trakcie procesu przenoszenia danych i po przełączeniu na ekosystem chmurowy. Średnia wydajność przetwarzania hurtowni w chmurze wzrosła o 45 proc., a dostęp do dodatkowej mocy umożliwia bankowi poprawę tego wyniku zgodnie z potrzebami biznesowymi. Zastosowane zostały zupełnie nowe rozwiązania dla danych archiwalnych hurtowni, dostępne tylko w chmurze publicznej. Pozwala to na elastyczne zarządzanie kosztem przechowywania dużych wolumenów danych bez negatywnego wpływu na ich dostępność.

Dziś obecność w chmurze obliczeniowej to kwestia przede wszystkim konkurencyjności, czyli zdolności do szybkiego reagowania na zmiany i dostarczania innowacyjnych rozwiązań klientom. Dlatego też inwestycja w rozwój kompetencji związanych z chmurą, AI, uczeniem maszynowym oraz konsekwentne wdrażanie strategii cyfrowej stanowią kluczowe działania dla osiągnięcia sukcesu w branży finansowej w erze technologicznej.