Bezkaloryczny słodzik może doprowadzić do zawału serca i udaru

Zamiennik cukru o nazwie erytrytol - używany do słodzenia produktów - może doprowadzić do zakrzepów krwi, udaru, ataku serca i śmierci - wynika z badań przeprowadzonych w Cleveland Clinic Lerner Research Institute.

Publikacja: 28.02.2023 12:37

Bezkaloryczny słodzik może doprowadzić do zawału serca i udaru

Foto: AdobeStock

- Stopień ryzyka nie był niewielki - powiedział główny autor badania dr Stanley Hazen, dyrektor Centrum Diagnostyki i Prewencji Sercowo-Naczyniowej w Cleveland Clinic Lerner Research Institute.

Osoby z dotychczasowymi czynnikami ryzyka chorób serca, takimi jak cukrzyca, były dwukrotnie bardziej narażone na wystąpienie ataku serca lub udaru, jeśli miały najwyższy poziom erytrytolu we krwi - wynika z badań, których wyniki opublikowano w "Nature Medicine".

- Jeśli poziom erytrytolu we krwi był w górnych 25 proc. w porównaniu z dolnymi 25 proc., było około dwa razy większe ryzyko ataku serca i udaru. Jest to na równi z najsilniejszymi czynnikami ryzyka sercowego, takimi jak cukrzyca - powiedział Hazen.

Dodatkowe badania laboratoryjne i na zwierzętach przedstawione w pracy ujawniły, że erytrytol wydawał się powodować, że płytki krwi łatwiej krzepną. Skrzepy mogą się odrywać i wędrować do serca, wywołując atak serca, lub do mózgu, wywołując udar.

Czytaj więcej

8 produktów, które powinniśmy wykluczyć z diety, a tego nie robimy

- To z pewnością bije na alarm - powiedział dr Andrew Freeman, dyrektor ds. zapobiegania chorobom układu krążenia i odnowy biologicznej w National Jewish Health, szpitalu w Denver, który nie był zaangażowany w badania.

- Wydaje się, że istnieje ryzyko zakrzepowe związane z używaniem erytrytolu - powiedział Freeman. - Oczywiście, potrzebnych jest więcej badań, ale ma sens ograniczenie go w swojej diecie już teraz - dodał.

Calorie Control Council, stowarzyszenie reprezentujące producentów niskokalorycznej żywności, przekazało CNN, że "wyniki tego badania są sprzeczne z dekadami badań naukowych pokazujących, że słodziki o obniżonej kaloryczności, takie jak erytrytol, są bezpieczne, co potwierdzają globalne pozwolenia regulacyjne na ich stosowanie w żywności i napojach"

Wyniki "nie powinny być interpretowane w odniesieniu do populacji ogólnej, ponieważ uczestnicy badania byli już narażeni na zwiększone ryzyko wystąpienia zdarzeń sercowo-naczyniowych" - stwierdzono.

Czym jest erytrytol?

Podobnie jak sorbitol i ksylitol, erytrytol jest alkoholem cukrowym, węglowodanem występującym naturalnie w wielu owocach i warzywach. 

Sztucznie wytwarzany w ogromnych ilościach, erytrytol nie ma długotrwałego posmaku, nie podnosi poziomu cukru we krwi i ma mniejszy efekt przeczyszczający niż niektóre inne alkohole cukrowe.

Czytaj więcej

Recykling i cukier. Gorzki klimat wokół słodkich napojów

- Erytrytol wygląda jak cukier, smakuje jak cukier i można z nim piec - powiedział Hazen, który kieruje również Centrum Mikrobiomu i Zdrowia Człowieka w Cleveland.

- Stał się słodkim sercem przemysłu spożywczego, niezwykle popularnym dodatkiem do diet ketogenicznych, innych produktów nieskowęglowodanowych oraz żywności sprzedawanej osobom z cukrzycą

Nieoczekiwane odkrycie

Odkrycie związku między erytrytolem a kwestiami sercowo-naczyniowymi było czysto przypadkowe, powiedział Hazen: "Nigdy się tego nie spodziewaliśmy. Nawet nie szukaliśmy tego".

Badania Hazena miały prosty cel: znaleźć nieznane substancje chemiczne lub związki we krwi danej osoby, które mogłyby przewidzieć jej ryzyko ataku serca, udaru lub śmierci w ciągu najbliższych trzech lat. Aby to zrobić, zespół rozpoczął analizę 1157 próbek krwi u osób zagrożonych chorobami serca, zebranych w latach 2004-2011.

- Znaleźliśmy tę substancję, która wydawała się odgrywać dużą rolę, ale nie wiedzieliśmy, co to jest - powiedział Hazen. - Potem odkryliśmy, że był to erytrytol, substancja słodząca. Ludzkie ciało naturalnie tworzy erytrytol, ale w bardzo niskich ilościach, które nie odpowiadałyby za poziomy, które zmierzyli - dodał.

Czytaj więcej

Słodziki mogą działać toksycznie na mikroflorę jelitową

Aby potwierdzić odkrycia, zespół Hazena przetestował kolejną partię próbek krwi od ponad 2100 osób w Stanach Zjednoczonych, a dodatkowe 833 próbki zebrano przez naukowców w Europie. Około trzech czwartych uczestników we wszystkich trzech populacjach miało chorobę wieńcową lub wysokie ciśnienie krwi, a około jedna piąta miała cukrzycę. Ponad połowa była mężczyznami i w wieku 60 i 70 lat.

We wszystkich trzech populacjach badacze stwierdzili, że wyższe poziomy erytrytolu były związane z większym ryzykiem ataku serca, udaru lub śmierci w ciągu trzech lat.

Dlaczego? Aby się tego dowiedzieć, badacze przeprowadzili dalsze testy na zwierzętach i w laboratorium. Odkryli, że erytrytol prowokuje zwiększoną zakrzepicę lub krzepnięcie we krwi.

Zdrowi ochotnicy

W końcowej części badania, ośmiu zdrowych ochotników wypiło napój, który zawierał 30 gramów erytrytolu, czyli ilość, którą wielu ludzi w USA spożywa.

Prowadzone badania krwi przez następne trzy dni śledziły poziomy erytrytolu i ryzyko zakrzepów. - Trzydzieści gramów wystarczyło, aby poziom erytrytolu we krwi wzrósł tysiąckrotnie - powiedział Hazen. - Pozostał podniesiony powyżej progu niezbędnego do uruchomienia i zwiększenia ryzyka zakrzepów przez kolejne dwa do trzech dni - dodał.

Naukowiec powiedział, że prześledził, ile erytrytolu dodawane jest do produktów w sklepach. W jednym opakowaniu słodyczy dla osób chorych na cukrzycę było go około 75 gramów.

- Nauka musi głębiej przyjrzeć się tej substancji i to szybko, ponieważ jest powszechnie dostępna. Jeśli jest szkodliwa, powinniśmy o tym wiedzieć - uważa dr Freeman.

- Stopień ryzyka nie był niewielki - powiedział główny autor badania dr Stanley Hazen, dyrektor Centrum Diagnostyki i Prewencji Sercowo-Naczyniowej w Cleveland Clinic Lerner Research Institute.

Osoby z dotychczasowymi czynnikami ryzyka chorób serca, takimi jak cukrzyca, były dwukrotnie bardziej narażone na wystąpienie ataku serca lub udaru, jeśli miały najwyższy poziom erytrytolu we krwi - wynika z badań, których wyniki opublikowano w "Nature Medicine".

Pozostało 93% artykułu
Zdrowy styl życia
„Jeżeli alkohol nie zniknie z przestrzeni publicznej, będziemy mieć problem”
Zdrowy styl życia
E-papierosy najczęściej odpowiedzialne za inicjację nikotynową młodzieży
Zdrowy styl życia
Wycofanie alkotubek to dopiero początek. „Alkohol w Polsce jest za tani”
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Zdrowy styl życia
Zakaz sprzedaży jednorazowych e-papierosów. Palący problem nastolatków