Sąd Najwyższy: Zdrowie wymaga prawnej ochrony

SN uchylił wyrok z bardzo niskim zadośćuczynieniem za naruszenia praw uczestników badań klinicznych. Wydawano im leki, naruszając przepisy.

Publikacja: 26.09.2022 07:19

Sąd Najwyższy

Sąd Najwyższy

Foto: Fotorzepa / Jerzy Dudek

Sprawa jest odszkodowawczym odpryskiem realizowanego w pozwanej przychodni (w ramach zlecenia firmy z siedzibą w Niemczech) i zatwierdzonego w 2007 r. przez ministra zdrowia projektu badawczego oceniającego bezpieczeństwo i tolerancję dwóch dawek szczepionki przeciw grypie FLUAD-H5N1 u osób dorosłych i w podeszłym wieku. Pacjentom miały być podawane dwa rodzaje preparatów przeciwko sezonowemu wirusowi zwykłej grypy i inny – przeciwko pandemicznemu wirusowi ptasiej grypy.

Czytaj więcej

Ważny wyrok SN ws. odszkodowania dla dziecka urodzonego w zamartwicy

Jak ustaliły sądy, nie byli jednak należycie informowani o charakterze i celu badania, o przeciwwskazaniach, ryzyku z nim związanym, ubezpieczeniu. Nie wiedzieli, że podawano im niedopuszczoną do obrotu substancję na ptasią grypę. Sądzili, że otrzymują szczepionkę na grypę sezonową.

Pięciu z nich wystąpiło z pozwami i w stycznia 2019 r. Sąd Rejonowy w Grudziądzu zasądził dla każdego od przychodni po 5000 zł zadośćuczynienia za krzywdę wyrządzoną im prowadzeniem badania klinicznego wbrew przepisom ustawy. W uzasadnieniu SR wskazał, że przychodnia (formalnie spółka ją prowadząca) ponosi odpowiedzialność cywilną za bezprawne i zawinione naruszenie dóbr osobistych pacjentów, polegające na wykorzystaniu ich zaufania do placówki ochrony zdrowia i zatajenie informacji istotnych dla pacjentów – o czym świadczy choćby sposób rozliczenia prowadzonego badania: pacjenci otrzymywali zwrot należnych im kosztów dojazdu dopiero po tym, gdy sprawa została opisana w mediach.

Natomiast Sąd Okręgowy w Toruniu obniżył zasądzone im zadośćuczynienie do 500 zł. I ten wyrok zaskarżył skargą nadzwyczajną prokurator generalny, wskazując, że zadośćuczynienie nie może mieć nigdy dla pokrzywdzonego znaczenia symbolicznego, lecz powinno stanowić rzeczywiste wynagrodzenie krzywdy.

SN w składzie: Oktawian Nawrot i Leszek Bosek oraz ławnik Joanna Rebisz-Wojtala uwzględnił skargę PG. – Dziesięciokrotne obniżenie zadośćuczynienia przez sąd II instancji i tak bardzo niskiego zarówno według miar obiektywnych, jak i subiektywnych pokrzywdzonych, zasądzonego za uszczerbek na najważniejszych dobrach osobistych człowieka: godności i wolności, spowodowany czynem zawinionym, a jak wynika z akt sprawy, także podyktowanym niskimi pobudkami, za który lekarze, pielęgniarki, a także osoby wchodzące w skład organu zarządzającego pozwanej spółki zostali w odrębnym postępowaniu uznani za winnych czynów karnych, narusza podstawowe zasady porządku prawnego.

Sygnatura akt: I NSNc 75/21

Sprawa jest odszkodowawczym odpryskiem realizowanego w pozwanej przychodni (w ramach zlecenia firmy z siedzibą w Niemczech) i zatwierdzonego w 2007 r. przez ministra zdrowia projektu badawczego oceniającego bezpieczeństwo i tolerancję dwóch dawek szczepionki przeciw grypie FLUAD-H5N1 u osób dorosłych i w podeszłym wieku. Pacjentom miały być podawane dwa rodzaje preparatów przeciwko sezonowemu wirusowi zwykłej grypy i inny – przeciwko pandemicznemu wirusowi ptasiej grypy.

Jak ustaliły sądy, nie byli jednak należycie informowani o charakterze i celu badania, o przeciwwskazaniach, ryzyku z nim związanym, ubezpieczeniu. Nie wiedzieli, że podawano im niedopuszczoną do obrotu substancję na ptasią grypę. Sądzili, że otrzymują szczepionkę na grypę sezonową.

Podatki
Skarbówka zażądała 240 tys. zł podatku od odwołanej darowizny. Jest wyrok NSA
Prawo w Polsce
Jest apel do premiera Tuska o usunięcie "pomnika rządów populistycznej władzy"
Edukacja i wychowanie
Ferie zimowe 2025 później niż zazwyczaj. Oto terminy dla wszystkich województw
Praca, Emerytury i renty
Ile trzeba zarabiać, żeby na konto trafiło 5000 zł
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Prawo karne
Rząd zmniejsza liczbę więźniów. Będzie 20 tys. wakatów w celach