NSA: Nagrody dla prokuratorów powinny być jawne

Dane śledczych, którzy otrzymali gratyfikacje z państwowych pieniędzy, to informacja publiczna, więc musi zostać udostępniona – uznał NSA.

Publikacja: 05.04.2023 14:17

NSA: Nagrody dla prokuratorów powinny być jawne

Foto: Fotorzepa / Marian Zubrzycki

Naczelny Sąd Administracyjny zajął się sprawą stowarzyszenia, które wnioskowało do prokuratora okręgowego w Katowicach o udostępnienie listy nazwisk śledczych (wszystkich prokuratorów z obszaru właściwości katowickiej PO, w tym tych delegowanych do innych jednostek organizacyjnych), którzy w 2020 r. dostali nagrody finansowe. Chodziło o gratyfikacje przyznawane przez prokuratora generalnego lub krajowego, o którym mowa w ustawie Prawo o prokuraturze i zarządzeniu w sprawie ustalenia rodzajów wyróżnień i nagród dla prokuratorów oraz trybu ich przyznawania z 26 kwietnia 2016 r. Stowarzyszenie chciało poznać wysokość nagród i uzyskać informacje odnośnie konkretnej funkcji, jeśli dana osoba pełni lub pełniła ją w tamtym okresie.

W odpowiedzi na ten wniosek prokurator poinformował, że nie podlega on rozpoznaniu na zasadach i w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej. Z jego treści nie wynika bowiem, że stowarzyszeniem kieruje troska o dobro wspólne i chęć zapewnienia społecznej kontroli nad wydaniem publicznych pieniędzy.

Organizacja wniosła więc do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach skargę na bezczynność prokuratora. Argumentowała, że w poprzednich latach uzyskiwała podobne dane bez problemu, a także, że organ nie ma prawa żądać precyzowania, jak uzyskana informacja publiczna zostanie wykorzystana.

Prokuratura nadal na nie

Prokurator nie zmienił jednak stanowiska i w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie. Uznał, że dostęp do takiej informacji – kiedy oznacza próbę wykorzystania ją do celów innych niż troska o dobro publiczne oraz prawo do przejrzystego państwa i jego struktur – jest nadużyciem. Zaś dotychczas uzyskiwane w tym zakresie informacje służyły jedynie partykularnym celom stowarzyszenia, „deprecjonującym rzetelność oraz niezależność nagradzanych prokuratorów”.

Cel wniosku jest nieważny 

Sąd wojewódzki stwierdził jednak, że szef katowickiej PO dopuścił się bezczynności i zobowiązał go do załatwienia wniosku. Podzielił przekonanie stowarzyszenia, że dane te są informacją publiczną, bo dotyczą wydatkowania publicznych przecież środków. Sąd wskazał, że cel złożenia wniosku jest nieważny, i z punktu widzenia prawa nie ma żadnego znaczenia.

Innego zdania był prokurator, który zaskarżył wyrok WSA. Ocenił on, że ustawa nie może być i nie jest środkiem, który można wykorzystywać w każdym tego typu wniosku. A sprawami publicznymi nie są konkretne i indywidualne sprawy danej osoby lub podmiotu. Stowarzyszenie samo zaś przyznało, że brak danych uniemożliwił mu realizację celów statutowych. Zdaniem prokuratora „prawo do informacji publicznej nie ma charakteru absolutnego”. Nieprawdą jest również to, że podmiot, który musi jej udzielić, nie ma prawa oceniać sposobu jej wykorzystania.

Sprawa własna

NSA oddalił jednak skargę kasacyjną od wyroku. Za niesłuszny uznał argument, że jeśli celem wniosku jest realizacja subiektywnego, indywidualnego interesu danego podmiotu, to wystarczy, aby uznać, że wniosek nie dotyczy sprawy publicznej. Rozumienie „sprawy własnej” w taki sposób mogłoby doprowadzić do sytuacji, w której ta sama informacja raz traktowana byłaby jako publiczna, a innym razem już nie – w zależności od tego, kto wnosiłby o jej udostępnienie.

Sygnatura akt: III OSK 7440/21

Naczelny Sąd Administracyjny zajął się sprawą stowarzyszenia, które wnioskowało do prokuratora okręgowego w Katowicach o udostępnienie listy nazwisk śledczych (wszystkich prokuratorów z obszaru właściwości katowickiej PO, w tym tych delegowanych do innych jednostek organizacyjnych), którzy w 2020 r. dostali nagrody finansowe. Chodziło o gratyfikacje przyznawane przez prokuratora generalnego lub krajowego, o którym mowa w ustawie Prawo o prokuraturze i zarządzeniu w sprawie ustalenia rodzajów wyróżnień i nagród dla prokuratorów oraz trybu ich przyznawania z 26 kwietnia 2016 r. Stowarzyszenie chciało poznać wysokość nagród i uzyskać informacje odnośnie konkretnej funkcji, jeśli dana osoba pełni lub pełniła ją w tamtym okresie.

Podatki
Skarbówka zażądała 240 tys. zł podatku od odwołanej darowizny. Jest wyrok NSA
Prawo w Polsce
Jest apel do premiera Tuska o usunięcie "pomnika rządów populistycznej władzy"
Edukacja i wychowanie
Ferie zimowe 2025 później niż zazwyczaj. Oto terminy dla wszystkich województw
Praca, Emerytury i renty
Ile trzeba zarabiać, żeby na konto trafiło 5000 zł
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Prawo karne
Rząd zmniejsza liczbę więźniów. Będzie 20 tys. wakatów w celach