Odsetki dzielą zdezubekizowanych. Niektórzy je otrzymali, ale rozstrzygnięcia bywają różne

Tylko dwóm funkcjonariuszom wypłacono odsetki za lata pomniejszonej emerytury. Stało się to na mocy precedensowych wyroków – twierdzi MSWiA.

Publikacja: 30.07.2024 04:30

Jak sądy rozstrzygają w sprawie odsetek dla funkcjonariuszy?

Sąd wyrok

Jak sądy rozstrzygają w sprawie odsetek dla funkcjonariuszy?

Foto: Adobe Stock

Ponad 10 tys. mundurowych emerytów, którym państwo pomniejszyło świadczenia na mocy ustawy dezubekizacyjnej od października 2017 r., wygrało sprawy w sądach z państwem. MSWiA przywraca im świadczenia z całego okresu, ale bez odsetek za zwłokę, uznając, że Zakład Rentowo-Emerytalny MSWiA nie ponosi odpowiedzialności za zwłokę, bo zmniejszał on emerytury na mocy ustawy. Ci, którzy oddają sprawy do sądu – przegrywają. Okazuje się jednak, że w dwóch polskich sądach zapadły precedensowe wyroki nakazujące państwu wypłacić również odsetki. I MSWiA je wypłaciło.

Czytaj więcej

Sprawa dezubekizacji. Dlaczego państwo przegrywa z byłymi funkcjonariuszami i zwraca miliardy?

„Zakład Emerytalno-Rentowy MSWiA zrealizował wypłatę odsetek na podstawie dwóch prawomocnych wyroków sądowych. W kolejnych wyrokach sądy stwierdzają, że ZER MSWiA nie ponosi odpowiedzialności za wydane decyzje (...). Oznacza, że ZER MSWiA realizując prawomocne wyroki, poza powyżej wskazanymi wyrokami nie wypłaca odsetek od naliczonych świadczeniobiorcom wyrównań” – odpowiada na nasze pytania MSWiA. Resort odmawia „Rz” ujawnienia, kiedy i gdzie takie wyroki zapadły oraz jakie odsetki dwóm funkcjonariuszom wypłacono, tłumacząc, że „organ emerytalny nie może udostępnić danych, które umożliwiłyby identyfikację osoby fizycznej”.

Postanowiliśmy więc sami odnaleźć te dwa przypadki. Jeden zapadł w Katowicach, drugi w Słupsku.

ZER ponosi odpowiedzialność

Wyrok w sądzie w Katowicach zapadł w grudniu 2022 r. – W świetle wyroku przyznano ubezpieczonemu prawo do odsetek od dnia 1 października 2017 r. do 9 lutego 2022 r. (wtedy funkcjonariusz wygrał sprawę z ZER MSWiA – przyp. aut) – mówi nam sędzia Jacek Krawczyk, rzecznik Sądu Okręgowego w Katowicach. Niestety, nie poznamy argumentów sądu. – Uzasadnienia w sprawie nie sporządzono – przyznaje sędzia Krawczyk.

W przypadku słupskiego wyroku uzasadnienie sąd sporządził. Przyznając emerytowanemu policjantowi odsetki (w tym samym wyroku co wyrównanie emerytury), powołał się na art. 118 ust 1 a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. „Sąd wskazał, iż organ ponosi odpowiedzialność za nieprzyznanie prawa do świadczenia (w wysokości sprzed zmniejszenia), bowiem w prowadzonym postępowaniu dysponował tym samym materiałem dowodowym co Sąd. Na jego podstawie (akta służby ubezpieczonego), na etapie wydawania decyzji mógł bowiem dokonać oceny, czy ubezpieczony w ramach wykonywanych czynności, działał na rzecz państwa totalitarnego” – wyjaśnia nam sędzia Tamara Kulczewska-Miszczak, wiceprezes Sądu Okręgowego w Słupsku. Wyrok zapadł w październiku 2020 r. Organ emerytalny złożył apelację, ale przegrał w gdańskim sądzie.

Czytaj więcej

Jest prawomocny wyrok ws. dezubekizacji bohatera operacji "Samum"

Sądy nie znają wysokości kwot odsetkowych. Jak je obliczono? MSWiA wyjaśnia, że kwotę należności pomnożono razy liczbę dni opóźnienia oraz roczną stopę procentową, która od września 2022 r. wynosi 12,25 proc. w stosunku rocznym. A więc odsetki to bardzo duże kwoty.

Mecenas Aleksandra Chołub, adwokat prowadząca sprawy funkcjonariuszy, jest zaskoczona naszymi ustaleniami. – Nie sądziłam, że w Polsce zapadł choć jeden pozytywny wyrok w sprawie odsetek – mówi. Jej zdaniem cała sprawa rozbija się o to, czy organ rentowy ponosi, czy nie ponosi odpowiedzialności. – Kwestia odsetek od wygranych decyzji funkcjonariuszy powinna trafić do rozpoznania w Sądzie Najwyższym na drodze kasacji funkcjonariusza. Dałoby to sądom jasną wykładnię prawa – podkreśla mec. Chołub.

Co czwarty wygrał

Według Jana Gaładyka ze Stowarzyszenia Emerytów i Rencistów Policyjnych sądy krzywdząco podchodzą do sprawy odsetek: rozgrzeszając Zakład Emerytalno-Rentowy MSWiA od decyzji, które podjął. – Odzyskana po latach emerytura jest przecież pomniejszana o wielokrotnie wyższą składkę zdrowotną i podatek, który wynosi nawet 41 proc. sumy wyrównanej emerytury – podkreśla Gaładyk. Z danych MSWiA dla „Rzeczpospolitej” wynika, że Zakład Emerytalno-Rentowy MSWiA od pierwszego prawomocnego wyroku do 30 kwietnia 2024 r. zrealizował około 10 tys. prawomocnych wyroków sądowych (z czego w tym roku – 1481 prawomocnych wyroków), a więc co czwarty mundurowy odzyskał świadczenie. 

Ustawa dezubekizacyjna ówczesnego szefa MSWiA Mariusza Błaszczaka obniżyła wszystkim świadczenia do przeciętnej emerytury ZUS (wtedy 2069,02 zł), a w przypadku gdy zgodnie z informacją IPN np. cała służba została zakwalifikowana jako ta na rzecz totalitarnego państwa – do najniższej emerytury, tj. do 1000 zł.

Ponad 10 tys. mundurowych emerytów, którym państwo pomniejszyło świadczenia na mocy ustawy dezubekizacyjnej od października 2017 r., wygrało sprawy w sądach z państwem. MSWiA przywraca im świadczenia z całego okresu, ale bez odsetek za zwłokę, uznając, że Zakład Rentowo-Emerytalny MSWiA nie ponosi odpowiedzialności za zwłokę, bo zmniejszał on emerytury na mocy ustawy. Ci, którzy oddają sprawy do sądu – przegrywają. Okazuje się jednak, że w dwóch polskich sądach zapadły precedensowe wyroki nakazujące państwu wypłacić również odsetki. I MSWiA je wypłaciło.

Pozostało 88% artykułu
Służby
Nowe klasy mundurowe dostarczą chętnych do służb?
Służby
Walka o podwyżki dla ABW. Na ile mogą liczyć funkcjonariusze?
Służby
Hub w Jasionce pod kontrolą Żandarmerii
Służby
Funkcjonariusze na zwolnieniach. „Psia grypa” się szerzy, ale ma być bezpiecznie
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Służby
Czy wschodnią granicę należy chronić za wszelką cenę? Polacy odpowiedzieli w sondażu