TK "przyznał" granicznikom więcej wolnego za przepracowane nadgodziny

Strażnicy graniczni za służbę w godzinach nadliczbowych powinni dostać wolne w większym wymiarze – uznał Trybunał Konstytucyjny.

Publikacja: 28.11.2023 20:06

Mur na granicy polsko-białoruskiej

Mur na granicy polsko-białoruskiej

Foto: Straż Graniczna

Wniosek o zajęcie się tą kwestią złożył do Trybunału – jeszcze na początku 2019 r. – Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Funkcjonariuszy Straży Granicznej. Podkreślał w nim, że przepisy ustawy o Straży Granicznej (tekst jedn. DzU z 2021 r., poz. 1486 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym do 1 lipca 2019 r., które określają zasady przyznawania czasu wolnego tej formacji, są sprzeczne z ratyfikowaną przez Polskę Europejską Kartą Społeczną (EKS). W efekcie zamiast rekompensować uciążliwości dodatkowej służby, prowadzą do dyskryminacji.

Chodzi o art. 37 ust. 3 oraz ust. 3a w poprzednim brzmieniu. I tak, ust. 3 stanowił, iż w zamian za czas służby przekraczający normę określoną funkcjonariuszowi w przepisach przysługuje czas wolny w tym samym wymiarze (czyli za każdą dodatkową godzinę przełożeni powinni oddać godzinę wolnego).

Wnioskodawcy podkreślali, że jest to niezgodne z postanowieniami EKS, która gwarantuje prawo do zwiększonej gratyfikacji za pracę w nadgodzinach. Za niezgodne z przywołanymi regulacjami związkowcy uważają również brak zagwarantowania funkcjonariuszom w tym przepisie zwiększonego wynagrodzenia za służbę w godzinach nadliczbowych.

Czytaj więcej

Straż Graniczna z nowymi uprawnieniami. Zatrzymania małoletnich i pościgi

Z kolei ust. 3a wyłączał przyznawanie za nadgodziny czasu wolnego (lub dodatkowej gratyfikacji) funkcjonariuszom uprawnionym do dodatku funkcyjnego. Regulacje te zostały jednak ostatnio zmienione.

Zwrócił na to uwagę prokurator generalny, który jest uczestnikiem postępowania przed TK. Uznał, że zmiana w art. 37 ust. 3a miała charakter głównie redakcyjny, a zatem przepis może zostać oceniony przez Trybunał.

Domagał się natomiast umorzenia postępowania odnoszącego się do ust. 3. Jak zaznaczył, przepis w aktualnym brzmieniu daje prawo wyboru: skorzystania z czasu wolnego albo z rekompensaty pieniężnej w zamian za czas służby pełniony ponad normę.

Trybunał na wstępie zaznaczył, że do jego zadań należy także orzekanie o zgodności ustaw z umowami międzynarodowymi ratyfikowanymi za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie.

– A taki status ma właśnie Europejska Karta Społeczna – wskazał Piotr Pszczółkowski, sędzia sprawozdawca.

Trybunał we wtorkowym wyroku uznał wspomniany art. 37 ust. 3 za niezgodny z EKS. Nie przyznaje bowiem funkcjonariuszowi Straży Granicznej czasu wolnego w zwiększonym wymiarze za nadgodziny. W pozostałym zakresie umorzył postępowanie.

Czytaj więcej

Sąd: niesienie pomocy przez mur na granicy z Białorusią jest legalne

Sędzia Pszczółkowski argumentował, że nowelizacja nie zmieniła istoty rozwiązania prawnego kwestionowanego przez wnioskodawcę, dlatego wydanie orzeczenia było konieczne.

– W dalszym ciągu nie przewiduje ona bowiem zwiększonego wymiaru wolnego za pracę w godzinach nadliczbowych, co jest niedopuszczalne – wyjaśniał.

Sygnatura akt: K 17/19

Wniosek o zajęcie się tą kwestią złożył do Trybunału – jeszcze na początku 2019 r. – Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Funkcjonariuszy Straży Granicznej. Podkreślał w nim, że przepisy ustawy o Straży Granicznej (tekst jedn. DzU z 2021 r., poz. 1486 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym do 1 lipca 2019 r., które określają zasady przyznawania czasu wolnego tej formacji, są sprzeczne z ratyfikowaną przez Polskę Europejską Kartą Społeczną (EKS). W efekcie zamiast rekompensować uciążliwości dodatkowej służby, prowadzą do dyskryminacji.

Pozostało 83% artykułu
Podatki
Skarbówka zażądała 240 tys. zł podatku od odwołanej darowizny. Jest wyrok NSA
Prawo w Polsce
Jest apel do premiera Tuska o usunięcie "pomnika rządów populistycznej władzy"
Edukacja i wychowanie
Ferie zimowe 2025 później niż zazwyczaj. Oto terminy dla wszystkich województw
Praca, Emerytury i renty
Ile trzeba zarabiać, żeby na konto trafiło 5000 zł
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Prawo karne
Rząd zmniejsza liczbę więźniów. Będzie 20 tys. wakatów w celach