Skargi takie wnosi się w terminie 2 dni od daty podania do publicznej wiadomości postanowienia PKW o odmowie przyjęcia zawiadomienia o utworzeniu komitetu wyborczego; podobnie o odmowie rejestracji listy kandydatów w wyborach parlamentarnych.
Kto i jak może wnieść skargę
Prawo wniesienia skargi przysługuje pełnomocnikowi wyborczemu (każdy komitet powołuje takiego pełnomocnika), co wyklucza możliwość jej złożenia przez inne osoby lub podmioty. Natomiast złożenie skargi na odmowę rejestracji listy kandydatów przysługuje osobie zgłaszającej listę, a więc pełnomocnikowi wyborczemu komitetu lub osobie imiennie przez niego upoważnioną. Kodeks wyborczy nie wyłącza możliwości ustanowienia profesjonalnego pełnomocnika (adwokat, radca prawny).
Skargę należy wnieść bezpośrednio do Sądu Najwyższego, na Punkt Obsługi Interesantów w budynku SN w Warszawie przy pl. Krasińskich 2/4/6. Przepisy nie przewidują możliwości wnoszenia skargi w formie innej niż pisemna np. e-mailem lub za pośrednictwem ePUAP. Taka forma zostanie uznana za nieprawidłową. Skarga musi spełniać ogólne warunki pisma procesowego określone w art. 126 Kodeksu postępowania cywilnego. Nie może więc zawierać braków formalnych, gdy ze względu na krótki termin do rozpoznania skargi brak jest możliwości wezwania pełnomocnika wyborczego do uzupełnienia ewentualnych braków skargi. SN rozpatruje skargę w składzie 3 sędziów w postępowaniu nieprocesowym w terminie 2 dni, i od tego orzeczenia nie ma odwołania.
Co gdy skarga okaże się zasadna
Jeżeli SN uzna skargę za zasadną, PKW niezwłocznie przyjmuje zawiadomienie o utworzeniu komitetu wyborczego lub okręgowa komisja wyborcza niezwłocznie rejestruje listę kandydatów w zakresie wskazanym w orzeczeniu SN. SN może również oddalić skargę, jeśli uzna, że jest ona bezzasadna lub też odrzucić ją (gdy skarga wniesiona została przez osobę nieuprawnioną lub po terminie, względnie zawiera inne braki formalne.
Niezależnie od powyższych uprawnień SN rozpatruje protesty wyborcze (nie należy ich mylić ze sporami kampanijnymi o podawanie nieprawdziwych informacji podczas agitacji wyborczej). Protest przeciwko ważności wyborów do Sejmu (Senatu) wnosi się na piśmie do SN w terminie 7 dni od dnia ogłoszenia wyników wyborów przez PKW w Dzienniku Ustaw. Możliwe jest nadania protestu na Poczcie, a wnoszący go winien sformułować w nim zarzuty oraz podać uzasadnienie lub wskazać dowody.
