Przepisy Ustawy VAT wskazują, że weryfikacja rozliczenia podatnika może nastąpić wyłącznie w formie czynności sprawdzających, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej lub postępowania podatkowego. Organ podatkowy powinien w ramach jednej z wymienionych procedur przeanalizować czy zwrot danemu podatnikowi przysługuje czy też nie. Ustawodawca nie wskazał jednak w jakim terminie te procedury powinny być przeprowadzone.
Przedłużenie terminu zwrotu VAT tylko w razie wątpliwości
Długość trwania analiz organów podatkowych ma duże znaczenie praktyczne dla podatnika, ponieważ wypracowana w danym okresie nadwyżka VAT naliczonego nad należnym stanowi w istocie środki należące do podatnika, które w czasie trwania weryfikacji pozostają w dyspozycji Skarbu Państwa. Tym samym ograniczenie dysponowania tymi środkami przez podatnika powinno się odbywać wyłącznie w wyjątkowych okolicznościach.
Zwrócił na to uwagę Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 13 października 2008 r. (K 16/07, OTK-A 2008, Nr 8 poz. 136) w którym podniesiono, że w przeciwieństwie do nakładania przez ustawodawcę obowiązków podatkowych, ograniczanie dysponowania nadwyżką VAT, może być oceniane w kontekście konstytucyjnej zasady ochrony własności. TK pozytywnie oceniając stanowisko RPO w tej sprawie wskazał: „nie mamy tu do czynienia z zarzutem ingerencji polegającej na nałożeniu podatku, ale z zarzutem ingerencji w prawa majątkowe przysługujące podatnikowi, który - ogólnie rzecz ujmując - już zrealizował swój obowiązek podatkowy, w wyniku czego powstała "nadpłata" należnego podatku. Konsekwencją kwestionowanej przez Rzecznika Praw Obywatelskich regulacji jest zmniejszenie wielkości środków finansowych pozostających w dyspozycji podatnika.”
Czytaj więcej
Do końca roku powstanie co najmniej dziewięć ustaw. Nie stworzą jednak spójnej reformy.
Z kolei w orzecznictwie TSUE podnosi się, że o ile państwa członkowskie dysponują pewnym zakresem swobody przy ustalaniu trybów zwrotu nadwyżki podatku VAT, o tyle tryby te nie mogą podważać zasady neutralności podatku VAT, przenosząc na podatnika w całości lub części ciężar ekonomiczny tego podatku. Z perspektywy przedsiębiorcy zasady zwrotu podatku powinny być proste i w jak najmniejszym stopniu uciążliwe (zob. wyrok z 10 lipca 2008 r., Sosnowska, C-25/07, ECR 2008/7A/I-5129, pkt 17).