Rozwiedzeni rodzice, którzy planują skorzystanie z preferencji dla samotnych rodziców w rozliczeniu PIT za 2023 r., muszą pamiętać o jednej ważnej zmianie, która była reakcją na korzystne dla nich orzecznictwo. Od 2017 r. Naczelny Sąd Administracyjny zaczął uznawać, że gdy rozwiedzeni rodzice na przemian wychowują wspólne dzieci, to każdemu z nich przysługuje prawo preferencji (np. sygn. II FSK 573/15). To oznaczało, że każdy miał prawo do obliczenia podatku w podwójnej wysokości od połowy swoich dochodów.
To nie spodobało się ustawodawcy i postanowił zmienić przepisy. Ostatecznie w ustawie o PIT znalazło się zastrzeżenie, że preferencja nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem co najmniej jedno dziecko, również gdy jest ono pod opieką naprzemienną, w związku z którą obojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze – obecnie 800+.
Co ważne, w jednym z wyroków NSA uznał, że dopiero od 1 lipca 2022 r., z mocą od 1 stycznia 2022 r., ustawodawca zdecydował się na zmianę, która nie pozwala na opodatkowanie jako samotnych rodziców, którzy wychowują co najmniej jedno dziecko wspólnie, rozumiane także jako „naprzemienne wykonywanie opieki” (sygn. II FSK 1766/20). Wynika z tego, że zmiana przepisów nie podważa wcześniejszej korzystnej linii. Potwierdza też jednak, że obecnie jest ograniczenie dla preferencji przy opiece naprzemiennej.
Otwartą kwestią pozostaje zaś to, czy opieka naprzemienna w ogóle wyłącza prawo do rozliczenia jako samotny rodzic. Z przepisu wynika bowiem, że chodzi o opiekę naprzemienną, w związku z którą obojgu rodzicom zostało ustalone 800+. I pojawiają się już wyroki WSA dotyczące aktualnego stanu prawnego, które odnoszą się do tej kwestii. Przykładowo w wyroku z 10 sierpnia 2023 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie uznał, że regulacja ograniczająca ulgę ze względu na opiekę naprzemienną nie ma zastosowania w sprawie, bo skarżący nie pobiera żadnego świadczenia wychowawczego (sygn. I SA/Kr 570/23).
Czytaj więcej
Doraźna opieka jednego rodzica nie oznacza, że drugi nie jest osobą samotnie wychowującą dziecko.
