Rozliczenie jako osoba samotnie wychowująca dziecko to obok wspólnego rozliczenia małżeńskiego jedna z najkorzystniejszych preferencji w PIT. Gdy jednak sądy zaczęły potwierdzać, że przy opiece naprzemiennej mogą z niego skorzystać oboje rodzice, ustawodawca postanowił tę furtkę przymknąć i od 2022 r. zmienił przepisy. Z tej okazji skorzystał fiskus. Poszedł krok dalej i zaczął w ogóle odmawiać preferencji rozwodnikom, którzy jakoś dzielą się opieką nad wspólnymi pociechami. Na szczęście na takim podejściu suchej nitki nie zostawił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim.
Wsparcie matki...
Sprawa dotyczyła rozwodnika. We wniosku o interpretację z lutego 2023 r. wyjaśnił, że jest ojcem ośmiolatka. Od rozwodu z jego matką w 2019 r. nie jest z nikim związany. Mieszka tylko z synem, nad którym władzę sąd powierzył jemu i byłej żonie. Kontakty z dzieckiem zostały ustalone sądownie na każdy wtorek oraz inny wybrany dzień tygodnia do 19.30 oraz co drugi weekend. Ojciec podkreślił jednak, że opiekuje się synem na znacznie większą skalę. Nie pobiera żadnych świadczeń, m.in. z tytułu 500+. A w czasie, kiedy syn jest z nim, zajmuje się nim bez niczyjej pomocy. Ojciec był więc przekonany, że może korzystać z rozliczenia PIT jako rodzic samotnie wychowujący dziecko zarówno za 2022 r., jak i w kolejnych latach.
W odpowiedzi usłyszał kategoryczne nie. Fiskus zauważył, że art. 6 ust. 4c ustawy o PIT wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status samotnie wychowujących dzieci. To panna, kawaler, wdowa, wdowiec, rozwódka, rozwodnik lub osoba będąca w separacji. Ponadto taka osoba musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie.
W ocenie urzędników preferencja będzie więc przysługiwała jedynie temu z rodziców czy opiekunów prawnych, który będąc osobą stanu wolnego w roku podatkowym, faktycznie sprawuje nad dzieckiem samodzielnie ciągłą opiekę, bez jakiegokolwiek udziału drugiego rodzica.
Mężczyzna zaskarżył interpretację i wygrał. WSA zwrócił co prawda uwagę m.in. na obowiązujący od 1 stycznia 2022 r. art. 6 ust. 4f ustawy o PIT. I nie umknęło mu, że zgodnie z tą regulacją preferencja nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko. W tym, gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze. W spornym przypadku jednak dziecko nie jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu zostało ustalone takie świadczenie.
