Jacek Czaputowicz: Czy Niemcy powinni odbudować Pałac Saski?

Nie odbudowa Pałacu Saskiego, lecz udzielenie przez Niemcy poparcia dla budowy CPK czy toru wodnego do Świnoujścia albo dla rozwoju energetyki jądrowej – to byłyby właściwe sposoby zadośćuczynienia za krzywdy wyrządzone Polsce w czasie wojny.

Publikacja: 21.02.2024 03:00

Pałac Saski na fotografii z początku XX wieku

Pałac Saski na fotografii z początku XX wieku

Foto: repr. Darek Golik

Po moim artykule w „Rzeczpospolitej” na temat pomnika polskich ofiar w Berlinie jeden z czytelników napisał do mnie, że Niemcy powinni sfinansować odbudowę Pałacu Saskiego. Niemcy pałac zburzyły, więc niech teraz płacą! – pisze ów czytelnik. W podobnym duchu wypowiadają się też niektórzy politycy i komentatorzy.

Czytaj więcej

Radosław Sikorski dla „Spiegla”: Koniec z demonizowaniem Niemiec

Ostatnio minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski w wywiadzie dla „Spiegla” wyraził oczekiwanie, żeby Niemcy przygotowali pakiet w kwestii zadośćuczynienia, który obejmowałby projekt odbudowy Pałacu Saskiego. 

Kto skorzystałby na sfinansowaniu odbudowy Pałacu Saskiego? I dlaczego byłyby to Niemcy? 

Uważam jednak, że Pałac Saski powinien być odbudowany wysiłkiem Polaków. Tylko wtedy będzie powodem do dumy, tak jak jest nim odbudowany z ruin Zamek Królewski. Przyjmowanie takich prezentów od innych państw jest wyrazem relacji zależności, a nie równości między państwami. 

To dający, a nie obdarowany, odnosi korzyści w sferze symbolicznej i psychologicznej. Na przykład Chiny realizują dziś w wielu państwach projekty inwestycyjne, określane jako wyrazy przyjaźni, które jednak okazują się instrumentami uzależnienia państw je przyjmujących. 

To dający, a nie obdarowany, odnosi korzyści w sferze symbolicznej i psychologicznej.

My także mamy pewne doświadczenia w tym zakresie. Gdy byłem ministrem spraw zagranicznych, dziennikarka TASS dopytywała mnie, czy zgadzam się z moim poprzednikiem, który postulował rozebranie Pałacu Kultury. Odpowiedziałem, że jako rodowity warszawiak nie jestem tego zwolennikiem, choć dla wielu moich rodaków Pałac Kultury – w zamiarze dar przyjaźni narodów ZSRR – jest symbolem komunizmu i obcej dominacji nad naszym krajem. 

Pałac Saski może być znakiem zbliżenia z Niemcami. Jeżeli sami zapłacimy za odbudowę

Wyzwaniem w naszych relacjach z Niemcami jest asymetria wiedzy historycznej o ofiarach poniesionych przez Polskę w czasie II wojny światowej. My dobrze o tych ofiarach pamiętamy, jednak wielu Niemców nie jest ich świadomych. By to zmienić, potrzebne są inicjatywy w samych Niemczech, a nie w Polsce. 

Istnieją oczywiście inne możliwości zadośćuczynienia za krzywdy wyrządzone Polsce w czasie II wojny światowej. Tragiczną konsekwencją wojny było drastyczne ograniczenie potencjału demograficznego i gospodarczego naszego kraju. Właściwe byłyby zatem wszelkie inicjatywy wspierające rozwój gospodarczy kraju, jak np. udzielenie poparcia dla budowy toru wodnego do Świnoujścia czy Centralnego Portu Komunikacyjnego albo rozwoju energetyki jądrowej.

Czytaj więcej

Kobosko: Udział Berlina w odbudowie Pałacu Saskiego byłby wspaniałym symbolem przyjaźni

A Pałac Saski? Jeżeli odbudujemy go własnym wysiłkiem, będzie ważnym symbolem zbliżenia między naszymi państwami.

Autor

Jacek Czaputowicz

Profesor na Uniwersytecie Warszawskim, w latach 2018-2020 minister spraw zagranicznych

Po moim artykule w „Rzeczpospolitej” na temat pomnika polskich ofiar w Berlinie jeden z czytelników napisał do mnie, że Niemcy powinni sfinansować odbudowę Pałacu Saskiego. Niemcy pałac zburzyły, więc niech teraz płacą! – pisze ów czytelnik. W podobnym duchu wypowiadają się też niektórzy politycy i komentatorzy.

Ostatnio minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski w wywiadzie dla „Spiegla” wyraził oczekiwanie, żeby Niemcy przygotowali pakiet w kwestii zadośćuczynienia, który obejmowałby projekt odbudowy Pałacu Saskiego. 

Pozostało 85% artykułu
Opinie polityczno - społeczne
Estera Flieger: Kandydatem PiS w wyborach prezydenckich będzie Karol Nawrocki. Chyba, że jednak nie
Opinie polityczno - społeczne
Janusz Reiter: Putin zmienił sposób postępowania z Niemcami. Mają się bać Rosji
Opinie polityczno - społeczne
Zuzanna Dąbrowska: Trzeba było uważać, czyli PKW odrzuca sprawozdanie PiS
Opinie polityczno - społeczne
Kozubal: 1000 dni wojny i nasza wola wsparcia
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Opinie polityczno - społeczne
Apel do Niemców: Musicie się pożegnać z życiem w kłamstwie