Mikołaj J. Kruczyński: Pięć priorytetów dla nowego rzecznika przedsiębiorców

Nowego rzecznika małych i średnich przedsiębiorców czeka bardzo ciekawa, ale trudna misja. A zważywszy na dużą wagę sektora MŚP w polskiej gospodarce, racją stanu jest, by to zadanie się powiodło.

Publikacja: 20.06.2024 04:30

Mikołaj J. Kruczyński: Pięć priorytetów dla nowego rzecznika przedsiębiorców

Foto: Bloomberg

W piątek 21 czerwca dobiega końca pierwsza sześcioletnia kadencja rzecznika małych i średnich przedsiębiorców. Pomimo zróżnicowanych opinii, jakie w początkowym okresie się pojawiały co do zasadności powołania tego organu, pomysł utworzenia urzędu publicznego obrońcy praw małego biznesu okazał się trafiony.

Pracowita pierwsza kadencja rzecznika małych i średnich przedsiębiorców

Inauguracyjna kadencja rzecznika Adama Abramowicza była czasem bardzo pracowitym. Od podstaw zostało stworzone i wyposażone w niezbędne narzędzia działania Biuro Rzecznika, w ramach którego powstały piony: interwencyjny i legislacyjny, zorganizowano cztery oddziały terenowe: w Krakowie, Gdańsku, Poznaniu i Białymstoku. W Biurze Rzecznika powstała też komórka odpowiedzialna za współpracę z jego organami doradczymi, którymi są: Rada Przedsiębiorców zrzeszająca ponad 400 organizacji pracodawców, Rada Naukowa grupująca ekonomistów zajmujących się problematyką małego biznesu, Rada Konsultacyjna skupiająca w zespołach wojewódzkich lokalnych liderów przedsiębiorczości oraz 40 tematycznych zespołów roboczych, w których uzgadniane i wypracowywane są wnioski będące następnie podstawą prac wydziału legislacyjnego.

Czytaj więcej

Donald Tusk powoła rzecznika małych i średnich firm. Nieoficjalnie: Kandydatem Artur Dziambor

Każdego roku przedsiębiorcy kierują do swojego rzecznika średnio ponad 5 tys. wniosków o interwencję, uzyskanie od właściwego organu objaśnień prawa bądź wystąpienie o zmianę przepisów w kierunku korzystnym dla biznesu. Najbardziej barwne przypadki interwencji rzecznika opisywały media. Wiele osób zapamiętało obronę właściciela warsztatu z Bartoszyc, który padł ofiarą prowokacji tamtejszego urzędu skarbowego, czyli słynnej wymiany po godzinach żarówki, czy wsparcie importera szczupaków, które chciano odesłać z powrotem do Kanady z powodu nieznacznych odchyleń wymiarów od wskazanych w dokumentacji.

Czas na drugą kadencję: co czeka następcę rzecznika Adama Abramowicza

Ustawa o rzeczniku MŚP przewiduje, że funkcję tę można sprawować tylko przez jedną kadencję, czeka nas więc niebawem wybór nowego rzecznika. Ruszyła giełda nazwisk, na której pojawiają się już pierwsi kandydaci. Warto zatem w tym momencie poświęcić chwilę na refleksję, jakie wyzwania czekają nowego rzecznika przedsiębiorców.

Rzecznik to nie biznesowy lobbysta – jego rolą nie jest obrona interesu każdego przedsiębiorcy za wszelką cenę, wbrew zdrowemu rozsądkowi i interesowi publicznemu, ale obrona słusznych i uzasadnionych interesów przedsiębiorców

Druga kadencja to z reguły czas ugruntowania nowej instytucji, pogłębiania współpracy z otoczeniem i korygowania uchybień „okresu dziecięcego”. Czas, w którym ona przypada, to z kolei czas głębokich przemian w kraju, wynikających z dokonanej po ośmiu latach zmiany politycznej. Te okoliczności nasuwają pięć priorytetów, które mógłby obrać nowy rzecznik.

Wyzwanie dla nowego rzecznika MŚP: reforma danin publicznych

Pierwszy z nich to udział w pracach nad reformą danin publicznych. Polskie systemy: podatkowy i ubezpieczeń społecznych, od lat biły rekordy komplikacji i bałaganiarstwa legislacyjnego. Niezwykła obszerność przepisów, mnogość wyjątków, brak precyzji, niekonsekwencja i oderwanie rozwiązań legislacyjnych od ich uzasadnienia ekonomicznego to tylko niektóre grzechy naszego prawodawstwa podatkowego i ubezpieczeniowego.

Czytaj więcej

Jak pomóc przedsiębiorcom. Postulaty dla nowego rządu od rzecznika MŚP

Niesławny Polski Ład przelał czarę goryczy i postawił nowe władze wobec pilnej już konieczności zbudowania tych systemów od nowa. Głos rzecznika w debacie publicznej nad propozycjami nowych rozwiązań będzie bardzo ważny i potrzebny. Warto jednak pamiętać, że rzecznik MŚP to nie przywódca partii przedsiębiorców. Może on i powinien oceniać pojawiające się propozycje z punktu widzenia ich wpływu na sektor MŚP, a nawet sugerować korzystne dla tego sektora korekty, ale nie jest jego rolą tworzenie proprzedsiębiorczych programów politycznych i organizowanie dla nich społecznego poparcia.

Transformacja energetyczna – wyrzeczenia są nieuniknione

Drugi z nasuwających się priorytetów to udział w kreowaniu transformacji energetycznej. Modne ostatnio wieszanie psów na unijnym Zielonym Ładzie nie zmienia faktu, że reformy proklimatyczne, wbrew temu, co sugerują politycy opozycji, nas nie ominą. Ani faktu, że nie da się, wbrew temu, co sugerują politycy rządowi, ich zrealizować bezboleśnie i metodą samych zachęt.

Czytaj więcej

"Droga donikąd". Rzecznik przedsiębiorców ostro krytykuje rząd Tuska

Bądźmy szczerzy – wyrzeczenia są nieuniknione. Ważne jednak, by nie obciążały w sposób niesprawiedliwy niektórych, szczególnie najmniejszych, pozbawiając ich źródła utrzymania. Rzecznik MŚP ma tu istotną rolę do odegrania. Warto jednak pamiętać, że rzecznik to nie biznesowy lobbysta – jego rolą nie jest obrona interesu każdego przedsiębiorcy za wszelką cenę, wbrew zdrowemu rozsądkowi i interesowi publicznemu, ale obrona słusznych i uzasadnionych interesów przedsiębiorców. Transformacja energetyczna powinna być sprawiedliwa.

Mediacje z organami administracji i wzmocnienie dialogu z organizacjami biznesu

Trzeci priorytet to uruchomienie polubownych metod rozwiązywania sporów pomiędzy organami administracji państwowej i samorządowej a przedsiębiorcami. Twórcy koncepcji urzędu rzecznika przewidzieli dla niego takie zadanie, jednak w ostatecznym tekście ustawy, zamiast „prowadzenia mediacji”, znalazła się „pomoc w organizacji mediacji”. Adam Abramowicz wnioskował o skorygowanie tego sformułowania, ale bez rezultatu. Ostatecznie mediacje w Biurze Rzecznika MŚP nie ruszyły, a szkoda.

Bez stabilnego, kompetentnego i dobrze zorganizowanego zespołu pracowników tego rodzaju celów w dłuższej perspektywie nie da się osiągać

Czwarty wreszcie priorytet to pogłębienie współpracy i dalsze wzmocnienie dialogu z organizacjami biznesu. Rada Przedsiębiorców przy rzeczniku to dziś najszersza reprezentacja polskiego środowiska biznesowego. Warto ten projekt rozwijać, w szczególności poprzez usprawnienie procesu transformacji zgłaszanych zagadnień problemowych w konkretne postulaty legislacyjne.

Czas, by rzecznik MŚP włączył się w proces legislacyjny na poziomie unijnym

Ostatni, piąty priorytet to nawiązanie współpracy z instytucjami i organizacjami zajmującymi się ochroną praw przedsiębiorców w innych krajach Unii Europejskiej oraz włączenie się w proces legislacyjny na poziomie unijnym. W kadencji Abramowicza próba takich działań została podjęta, ale wybuch pandemii koronawirusa skutecznie ograniczył i opóźnił te kroki. Dziś warto te starania zintensyfikować.

Nowego rzecznika MŚP czeka więc bardzo ciekawa, ale trudna misja. Warunkiem sine qua non jej powodzenia są jednak z całą pewnością głębokie dostosowania w Biurze Rzecznika – w zakresie struktury organizacyjnej, polityki kadrowej oraz sposobów zarządzania. Bez stabilnego, kompetentnego i dobrze zorganizowanego zespołu pracowników tego rodzaju celów w dłuższej perspektywie nie da się osiągać. A zważywszy na dużą wagę sektora MŚP w polskiej gospodarce, racją stanu jest, by to zadanie się powiodło.

Mikołaj J. Kruczyński

Mikołaj J. Kruczyński

mat. prywatne

Autor

Mikołaj J. Kruczyński

Koordynator Rady Przedsiębiorców w Biurze Rzecznika MŚP. Tekst wyraża poglądy osobiste autora

W piątek 21 czerwca dobiega końca pierwsza sześcioletnia kadencja rzecznika małych i średnich przedsiębiorców. Pomimo zróżnicowanych opinii, jakie w początkowym okresie się pojawiały co do zasadności powołania tego organu, pomysł utworzenia urzędu publicznego obrońcy praw małego biznesu okazał się trafiony.

Pracowita pierwsza kadencja rzecznika małych i średnich przedsiębiorców

Pozostało 95% artykułu
Opinie Ekonomiczne
Witold M. Orłowski: Gospodarka wciąż w strefie cienia
Opinie Ekonomiczne
Piotr Skwirowski: Nie czarne, ale już ciemne chmury nad kredytobiorcami
Ekonomia
Marek Ratajczak: Czy trzeba umoralnić człowieka ekonomicznego
Opinie Ekonomiczne
Krzysztof Adam Kowalczyk: Klęska władz monetarnych
Materiał Promocyjny
Wpływ amerykańskich firm na rozwój polskiej gospodarki
Opinie Ekonomiczne
Andrzej Sławiński: Przepis na stagnację