Projekt zmiany prawa autorskiego i niektórych innych ustaw (UC3) to realizacja założeń przede wszystkim dyrektywy o prawach autorskich na jednolitym rynku cyfrowym. Termin na to minął w czerwcu 2021 r., a o wprowadzenie tych przepisów od dawna zabiegają zarówno środowiska artystyczne, jak i medialne. Dla twórców filmowych szczególne znacznie mają przewidziane w dyrektywie regulacje przewidujące dodatkowe wynagrodzenie za odtwarzanie ich dzieł online. Lekko zmodyfikowana zostanie tzw. klauzula bestsellerowa, pozwalająca na uzyskanie dodatkowego wynagrodzenia w przypadku dużego sukcesu dzieła. Twórcy będę też mogli cofnąć licencję wyłączną podmiotowi, który nie rozpowszechniał ich dzieła przez 10 lat.
Prawa pokrewne dla wydawców prasy
Nowe prawo pokrewne zyskają wydawcy prasy, w zakresie korzystania z ich materiałów online. Prawo to nie będzie obejmowało jednak linków i krótkich fragmentów tekstów prasowych, rozpowszechnianych przez osoby fizyczne w celach prywatnych. Połowa z dodatkowego wynagrodzenia, jakie wydawcy otrzymają z tego tytułu, ma trafić do twórców treści (dziennikarzy). Wykonywanie tego nowego prawa pokrewnego nie będzie podlegać obowiązkowemu pośrednictwu organizacji zbiorowego zarządzania.
Czytaj więcej
Mamy ponad dwa i pół roku opóźnienia w przyjęciu dyrektywy, a KE nalicza nam za to kary – mówi Dominik Skoczek, dyrektor SFP-ZAPA.
Co się zmieni dla użytkowników YouTube
Dyrektywa przesądza też, że dostawcy usług udostępniania treści online (portale, na których użytkownicy mogą umieszczać swoje materiały, jak np. YouTube), powinny dysponować odpowiednimi licencjami na treści publikowane przez tychże użytkowników (o ile nie działają oni na zasadach komercyjnych, albo ich dochody są niewielkie). Dyrektywa określa także szczególne zasady odpowiedzialności tych podmiotów, przy czym są one łagodniejsze dla mniejszych serwisów. Mają one jednak zapewnić "skuteczny i sprawny mechanizm składania skarg i dochodzenia roszczeń” ws. o usunięcie treści zamieszczonych przez użytkownika bądź zablokowania do nich dostępu (w dalszej kolejności będzie też możliwość odwołania się do sądu lub zastosowania alternatywnych metod rozwiązywania sporów).
Zasady korzystania z utworów
Prócz tego implementowana dyrektywa wprowadza kilka nowych rodzajów dozwolonego użytku (eksploracja tekstów i danych, prawo do baz danych, korzystanie z utworów w postaci cyfrowej w ramach transgranicznej działalności dydaktycznej oraz ich powielanie w celu zachowania dziedzictwa kulturowego). Zmodyfikowane zostaną zasady korzystania z utworów i przedmiotów praw pokrewnych niedostępnych w handlu, oraz wprowadzenie środki ułatwiające licencjonowanie udostępniania utworów w ramach usług wideo na żądanie.