W marcu inflacja zasadnicza w strefie euro spadła do 6,9 proc., licząc rok do roku, z 8,5 proc. w lutym. Stało się tak za sprawą dużego spadku inflacji cen energii – do -0,9 proc., z 13,7 proc. w lutym. Ponownie wzrosła jednak inflacja cen żywności, alkoholu i wyrobów tytoniowych: do 15,4 proc.
Analitycy Allianz Trade przewidują, że podczas gdy inflacja zasadnicza wyraźnie spadnie ze względu na silne dezinflacyjne efekty bazy, to ceny żywności utrzymają się na wysokim poziomie przez co najmniej kolejny kwartał.
– Oczekujemy, że ogólna inflacja w strefie euro wyniesie średnio 5,6 proc. w 2023 r., a następnie spadnie do 2,6 proc. w 2024 r. – oceniają w Alianz Trade. Ich zdaniem inflacja cen żywności będzie w tym roku stanowić prawie 1/3 ogólnej inflacji (w porównaniu z mniej niż 20 proc. w roku ubiegłym) i powinna wynieść średnio 8 proc., zanim w przyszłym roku stanie się deflacyjna (-3,8 proc.).
Za ciągle rosnącymi cenami żywności stoją nie tylko drogie pasze czy nawozy, które – mimo spadków cen – są dziś droższe o około 50 proc. niż kilka lat temu. Decydujące znaczenie mają teraz koszty operacyjne producentów i sprzedawców detalicznych żywności i to one – zdaniem Allianz Trade – zdają się wyjaśniać rosnącą rozbieżność między cenami żywności na wyższym (towarowym) i niższym szczeblu łańcucha dostaw. Ropa w 2022 r. była o 43 proc. droższa niż w 2021 r., hurtowa energia elektryczna o 145 proc., opakowania papierowe o 24 proc., szklane o 18 proc., metalowe o 23 proc., a z tworzyw sztucznych – o 15 proc., zaś jednostkowy koszt pracy w handlu detalicznym poszedł w górę o 5 proc. – Wydaje się, że to firmy produkujące żywność pakowaną, a nie sprzedawcy detaliczni, najbardziej podniosły swoje ceny – ocenia Allianz Trade.
Zauważa, że firmy z sektora żywności początkowo nie przerzucały całości rosnących kosztów na klientów. Zrobiły to później, aby zrekompensować utracone marże. Stąd część utrzymujących się wzrostów cen. Allianz Trade zauważa też, że niewielki, ale znaczący, udział w inflacji cen żywności w ciągu ostatniego roku ma nadmierne generowanie zysków przez firmy.
