Czym jest azbest? Jeśli masz go na dachu, musisz usunąć na własny koszt

Choć azbest jest właściwie niezniszczalny, to jego włókna mogą zaszkodzić zdrowiu, a nawet życiu. Dlatego mimo odporności na czynniki zewnętrzne, zabrania się stosowania go w Polsce już od 1997 roku. Czym jest azbest i dlaczego warto go usunąć z budynków?

Co to jest azbest?

Azbest to włókniste materiały nieorganiczne. Występują one naturalnie w przyrodzie, nie jest to więc tworzywo sztuczne.

Ze względu na swoją budowę i właściwości azbest jest odporny nawet na bardzo wysokie temperatury. Jest go w stanie zniszczyć nieodwracalnie dopiero działanie 700 stopni Celsjusza. Przy 350 stopniach zmniejsza on swoją odporność mechaniczną tylko o 20 procent. Dlatego też materiał ten stosowano w głównej mierze do produkcji płyt azbestowo-cementowych, które wykorzystywano do elewacji budynków i pokrywania dachów. Jako że w latach 60. XX wieku była to bardzo częsta praktyka, znajdują się one w wielu polskich budynkach powstałych w tamtym okresie.

Nie było to jednak jedyne zastosowanie azbestu. Z racji jego dużej wytrzymałości na temperatury produkowano z jego wykorzystaniem na przykład materiały ogniochronne, a z najlepszych gatunków tego materiału – koce gaśnicze, sznury czy taśmy. Oprócz wspomnianych płyt powstawały także papy, kity czy okładziny cierne.

Szkodliwe działanie azbestu

Mimo szerokiego zastosowania i odporności na wysokie temperatury w Polsce nie można obecnie korzystać z azbestu. Wszystko przez to, że wykazuje on działanie chorobotwórcze, między innymi rakotwórcze.

Warto jednak zacząć od tego, że – jak podaje Główny Inspektorat Sanitarny – azbest sam w sobie nie jest niebezpieczny. To, że znajduje się na dachu budynku, nie znaczy od razu, że jego mieszkańcy są zagrożeni. Problem zaczyna się wtedy, gdy zostaje on uszkodzony, na przykład wskutek cięcia lub kruszenia, bądź gdy wyroby go zawierające ulegają korozji. Wówczas uwalniają się włókna azbestowe, które mogą dostać się do ludzkiego organizmu.

Czytaj więcej

Zdrowie

Tych leków może zabraknąć od 25 września. Na liście 241 pozycji, m.in. Ozempic

Na obwieszczonej 17 września liście leków, które są zagrożone brakiem dostępności na terenie Polski, znajduje się aż 241 pozycji. Nie można ich wywozić i zbywać poza terytorium kraju. Lista obowiązuje od 25 września.

Włókna azbestu są bardzo cienkie – czterokrotnie cieńsze niż ludzki włos. Jeżeli dostaną się wraz z powietrzem do płuc, to drażnią komórki, a tym samym mogą wywoływać choroby. Co więcej, taki proces może być bardzo długi, a objawy mogą pojawić się dopiero po kilkudziesięciu latach.

Jedną z chorób powodowanych przez azbest jest azbestoza. Płuca są zanieczyszczone, tym samym mechanicznie uszkodzone. Drobinki pyłu azbestowego drażnią śluzówkę, czego następstwem może być zwłóknienie tkanki płuc. Włókna są tak wytrzymałe na procesy chemiczne, że organizm nie jest w stanie ich samodzielnie rozpuścić. Objawami choroby może być astma i napady kaszlu, a pojawić się mogą średnio po 20 latach kontaktu z azbestem.

Mam azbest na dachu: Co robić? Jak pozbyć się azbestu?

Od 1997 roku nie można stosować w Polsce azbestu, a wyroby, które zostały już wykorzystane, muszą zostać usunięte do końca 2032 roku. Właściciele nieruchomości, które w swojej konstrukcji posiadają ten materiał, mają obowiązek pozbycia się go na własny koszt. Dostępne są jednak różnego rodzaju dofinansowania, które wspomagają cały proces. Od 2009 roku na terenie Polski realizowany jest „Program Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009–2032”, który działa we współpracy z ministerstwami i instytucjami. Pomoc w usunięciu azbestu z nieruchomości można uzyskiwać na szczeblu lokalnym (w gminie czy powiecie), ale też regionalnym i centralnym.

Czytaj więcej

Transport

Metro w Krakowie. Co wiadomo do tej pory? Terminy, trasa, koszty

Projekt budowy metra w Krakowie wkroczył w nową fazę. Zostały podjęte pierwsze decyzje administracyjne oraz utworzono Radę Naukowo-Techniczną, w której znaleźli się eksperci mający doradzać prezydentowi Krakowa w sprawach związanych z inwestycją.