Gdy zagrożone jest życie kobiety, klauzula sumienia nie działa

Zniesienia lekarskiej klauzuli sumienia domagają się posłowie Lewicy. Ale zdaniem ekspertów to nie klauzula jest przyczyną zgonów ciężarnych pacjentek. Lekarz nie może się na nią powołać, jeśli zagrożone jest życie i zdrowie kobiety.

Życie ważniejsze niż sumienie

Klauzula sumienia wynika z ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty. Zgodnie z jej przepisami lekarz może powstrzymać się od wykonania świadczeń zdrowotnych niezgodnych z jego sumieniem, ale ma obowiązek odnotować ten fakt w dokumentacji medycznej. Nie zawsze może jednak skorzystać z klauzuli. Musi udzielić pomocy lekarskiej w każdym przypadku, gdy zwłoka w jej udzieleniu mogłaby spowodować niebezpieczeństwo utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia.

Czytaj więcej

Ochrona zdrowia

NFZ: Szpital w Nowym Targu ani razu nie wystąpił o refundację przerywania ciąży

Pani Dorota nie miała szans na przerwanie ciąży w nowotarskim szpitalu? Placówka od lat nie przeprowadza terminacji ciąż - potwierdza nam Narodowy Fundusz Zdrowia.

– Sprzeciw sumienia nie jest prawem bezwzględnym. Nie może mieć zastosowania, jeżeli dochodzi do zagrożenia zdrowia i życia pacjenta. Życie i zdrowie pacjentki jest dobrem wyższego rzędu niż wolność sumienia. W takich przypadkach trzeba podjąć niezwłoczne działania terapeutyczne. Są sytuacje oczywiste – np. w przypadku ciąży pozamacicznej lekarz ma obowiązek wykonać aborcję – mówi dr Tymoteusz Zych, radca prawny, ale podkreśla też, że bez znajomości stanu faktycznego trudno rozstrzygać o winie lekarzy. Z informacji medialnych wynika jednak, że w szpitalu w Nowym Targu doszło do błędu medycznego.

– Sprzeciw sumienia nie może być wytłumaczeniem błędu lekarskiego i zaniechania właściwej terapii – podkreśla dr Zych.

Unijne regulacje

Do propozycji Lewicy odniosła się Naczelna Izba Lekarska. – Wobec inicjatywy ustawodawczej Lewicy domagającej się zniesienia klauzuli sumienia informujemy, że klauzula sumienia wynika m.in. z Karty praw podstawowych Unii Europejskiej – wskazali przedstawiciele izby w mediach społecznościowych.

Czytaj więcej

Społeczeństwo

Protesty kobiet w całej Polsce. Jarosław Kaczyński: Urojona rzeczywistość

W ponad 50 miastach w Polsce trwają protesty zorganizowane przez Ogólnopolski Strajk Kobiet po śmierci kolejnej pacjentki, u której lekarze nie przeprowadzili terminacji ciąży. Zdaniem prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego to protest przeciwko "urojonej rzeczywistości".

Jednak okazuje się, że nie wszyscy rozumieją art. 10 Karty praw podstawowych w ten sam sposób.

– Klauzula sumienia wcale nie jest zagwarantowana w Karcie praw podstawowych Unii. Art. 10 stanowi jedynie, że każdy ma prawo do wolności sumienia. Uznaje też prawo do odmowy działania sprzecznego z własnym sumieniem, zgodnie z ustawami krajowymi regulującymi korzystanie z tego prawa. Prawo krajowe może więc przewidywać klauzulę sumienia, ale nie musi – podkreśla Kamila Ferenc, adwokatka współpracująca z Fundacją na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny. I podkreśla, że klauzula sumienia nie jest problemem w takich przypadkach jak u pani Doroty czy pani Izabeli.

– Lekarze używają klauzuli w stosunku do pacjentki, która chce dokonać planowej aborcji, kiedy nie chcą jej przyjąć do szpitala, gdy np. ciąża pochodzi z gwałtu. Powołują się na nią przy odmowie wypisania recepty na antykoncepcję, skierowania na badania prenatalne czy poradnictwa okołoaborcyjnego. W przypadkach takich jak w Nowym Targu lekarze mówią raczej, że muszą prowadzić dalsze obserwacje, badać, a nuż da się uratować ciążę. Nie ma jeszcze bezpośredniego zagrożenia życia, a bije tętno płodu – mówi Kamila Ferenc. I podkreśla, że to argumenty bezprawne.