Prokuratorzy i sędziowie czują się nabici w pożyczki

Oprocentowanie pożyczek na cele mieszkaniowe dla sędziów i prokuratorów jest zbyt wysokie – takie skargi otrzymuje Rzecznik Praw Obywatelskich. Ich autorzy wskazują, że zasady przyznawania pożyczek ustalone przez Ministra Sprawiedliwości pozostają niezmienione niemal od 30 lat, choć zmieniły się warunki gospodarcze.

Publikacja: 10.05.2023 12:01

Prokuratorzy i sędziowie czują się nabici w pożyczki

Foto: Adobe Stock

dgk

Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz Prawo o prokuraturze przyznają sędziom i prokuratorom prawo do pomocy finansowej na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych w formie pożyczki. 

W rozporządzeniach określających zasady ich przyznawania Minister Sprawiedliwości wskazał, że „pożyczka jest oprocentowana w stosunku rocznym w wysokości średniorocznego wskaźnika wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem, określanego corocznie w ustawie budżetowej, z uwzględnieniem dokonanych spłat”. A zatem wysokość oprocentowania pożyczki jest silnie związana z wysokością inflacji. Przy wysokiej inflacji pojawia się jednak problem: oprocentowanie nie tylko traci na atrakcyjności, ale wręcz staje się mniej korzystne, niż propozycja zwykłych, komercyjnych banków. Przykładowo w 2015 r. wynosiło ono 1,2 proc., a w 2023 r. – już 9,8 proc.

Czytaj więcej

Pożyczki dla sędziów i prokuratorów coraz mniej atrakcyjne

Marcin Wiącek zwraca ministrowi Zbigniewowi Ziobrze uwagę, że przy kształtowaniu zasad oprocentowania tych pożyczek powinien on uwzględniać konstytucyjną zasadę zaufania obywatela do państwa  oraz zasadę prowadzenia polityki sprzyjającej zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych obywateli.

- Sędziowie i prokuratorzy, zaciągając pożyczki na szczególnych zasadach, działali w zaufaniu do prawodawcy i mając uzasadnione oczekiwanie, że warunki spłaty tych pożyczek nie będą gorsze niż warunki rynkowe – wskazuje Rzecznik.

Rzecznik podkreśla również, że sędziowie i prokuratorzy korzystający z pożyczek pozbawieni są niektórych instrumentów ochrony, które przysługują użytkownikom komercyjnych kredytów. Wobec prokuratorów i sędziów podmiot udzielający pożyczki nie ma obowiązków informacyjnych polegających na przygotowaniu ich do oceny ryzyka i kosztów związanych z zaciągnięciem pożyczki. Sędziowie i prokuratorzy nie skorzystali również z tzw. wakacji kredytowych.

RPO Marcin Wiącek zwrócił się do ministra Zbigniewa Ziobry o rozważenie aktualizacji warunków przyznawania pożyczek na cele mieszkaniowe sędziom i prokuratorom. Sugeruje wprowadzenie gwarancji, by warunki tej pomocy finansowej nie były mniej korzystne od warunków panujących na rynku kredytów hipotecznych. Postuluje też złagodzenie negatywnych skutków wysokiej inflacji dla tych sędziów i prokuratorów, którzy już zaciągnęli pożyczki.

Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz Prawo o prokuraturze przyznają sędziom i prokuratorom prawo do pomocy finansowej na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych w formie pożyczki. 

W rozporządzeniach określających zasady ich przyznawania Minister Sprawiedliwości wskazał, że „pożyczka jest oprocentowana w stosunku rocznym w wysokości średniorocznego wskaźnika wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem, określanego corocznie w ustawie budżetowej, z uwzględnieniem dokonanych spłat”. A zatem wysokość oprocentowania pożyczki jest silnie związana z wysokością inflacji. Przy wysokiej inflacji pojawia się jednak problem: oprocentowanie nie tylko traci na atrakcyjności, ale wręcz staje się mniej korzystne, niż propozycja zwykłych, komercyjnych banków. Przykładowo w 2015 r. wynosiło ono 1,2 proc., a w 2023 r. – już 9,8 proc.

Podatki
Skarbówka zażądała 240 tys. zł podatku od odwołanej darowizny. Jest wyrok NSA
Prawo w Polsce
Jest apel do premiera Tuska o usunięcie "pomnika rządów populistycznej władzy"
Edukacja i wychowanie
Ferie zimowe 2025 później niż zazwyczaj. Oto terminy dla wszystkich województw
Praca, Emerytury i renty
Ile trzeba zarabiać, żeby na konto trafiło 5000 zł
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Prawo karne
Rząd zmniejsza liczbę więźniów. Będzie 20 tys. wakatów w celach