Ceny kawy i kakao biją rekordy. Żywność na świecie znowu drożeje

Z rynków żywności płyną w ostatnim czasie wiadomości gorsze niż jeszcze kilka miesięcy temu.

Rekordowe ceny kawy. Droższa mała czarna

– Światowe rynki stoją przed wyzwaniem związanym z rekordowymi cenami kawy. Szczególnie widać to w przypadku robusty, której cena za tonę osiągnęła ostatnio historycznie wysokie wartości na giełdach – mówi Antoni Płuciennik, dyrektor kategorii w sieci Biedronka. – Robimy, co w naszej mocy, by nasze ceny były jak najbardziej atrakcyjne z punktu widzenia klientów. Widzimy tego efekty – w porównaniu z pozostałymi uczestnikami rynku możemy pochwalić się największymi wzrostami udziału w rynku kawy pośród sieci w Polsce, zarówno w perspektywie ostatnich miesięcy, jak i w perspektywie nawet roku wstecz – dodaje.

Czytaj więcej

Opinie Ekonomiczne

Aleksandra Ptak-Iglewska: Wzrost cen i głód to efekty tych samych wojen z ludźmi i przyrodą

Okazją do podwyżek w handlu mogą stać się doniesienia o rosnących notowaniach kakao czy kawy. To budzi zaniepokojenie konsumentów, bo jesteśmy przywiązani do świeżo zdobytego luksusu. Ale prawdziwą groźbą wojen i zmian klimatu jest głód.

Klienci będą jednak coraz mocniej odczuwać to, co się dzieje. – Choć giełdowa cena kawy to kilka dolarów za kilogram, a ta, jaką kupują naszego typu palarnie, kosztuje ponad 10 dol. W efekcie 250-gramowe opakowanie kawy specialty kosztuje dzisiaj ok. 50–60 zł, choć zupełnie niedawno kosztowało 30–40 zł – mówi Łukasz Wichłacz, prezes Coffeedesk, oferującej kawę, jak i akcesoria do jej parzenia, zarówno dla klientów biznesowych, jak i indywidualnych.

Z danych Consumer Panel Services GfK wynika, że kawa jest kategorią kupowaną przez niemal wszystkie gospodarstwa domowe w Polsce. W 2023 r. po produkty z tej kategorii sięgnęło 94 proc. gospodarstw domowych. Kupiliśmy podobną ilość kawy do tej rok wcześniej (80 tys. ton), o 14 proc., do 4,1 mld zł, wzrosła jednak wartość tych zakupów, co w dużej mierze spowodowane było wzrostem cen.

Zmiany cen widać także w kawiarniach, ale klientów to nie zniechęca. – W ostatnich dwóch latach musieliśmy podnieść ceny o ok. 20 proc., w efekcie wzrostu wynagrodzeń, ale też kosztów surowca. W tym roku widać kolejne podwyżki cen kawy, pensja minimalna wzrośnie, ale na razie nie myślimy o podnoszeniu cen – mówi Sławomir Saran, współwłaściciel kawiarni Forum i Mistrz Polski Baristów 2008 r. – Klienci nie narzekają, podobnie jak na opłaty za kubek na wynos. Uznano to za coś naturalnego – dodaje.

Gorąco jest też na rynku kakao, choć jego cena to tylko ok. 10 proc. kosztu tabliczki w sklepie, to zmiany już widać. – Cena tony kakao była względnie stabilna do końca stycznia 2024 r. Potem zaczęła gwałtownie rosnąć. Z ponad 2 tys. funtów w marcu poszybowała do rekordowych ponad 8 tys. – mówi dr Agnieszka Gawlik z Uniwersytetu WSB Merito.

Przyczyną są obawy o produkcję w krajach Afryki Zachodniej. Wybrzeże Kości Słoniowej i Ghana, kluczowi dostawcy kakao, walczą ze skutkami suszy, która nawiedzała je w ostatnich latach. Po suszy przyszły ulewne deszcze, które również wpłynęły negatywnie na plony. – Uprawa kakao stała się w wielu miejscach nierentowna, a rolnicy przerzucili się na inne uprawy. I choć kakao wciąż jest dostępne na rynku, to panika wśród odbiorców przyczyniła się do gwałtownego wzrostu cen – tłumaczy ekspertka.

Cenniejsze mięso i zboża

Tymczasem organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO), która wyznacza indeks światowych cen żywności w oparciu o pięć kategorii produktów, podała, że w kwietniu sięgnął on 119,1 pkt, co oznacza wzrost o 0,3 pkt (0,3 proc.) w stosunku do poziomu z marca. Wzrost jest niewielki, ale to drugi z rzędu miesiąc zwyżki indeksu, który spadał niemal nieprzerwanie od momentu, gdy szok na rynkach żywności wywołany napaścią Rosji na Ukrainę w lutym 2022 r. wypchnął go na historyczne niemal 160 pkt. Pomimo tych wzrostów indeks światowych cen żywności był w kwietniu o 9,6 pkt (7,4 proc.) poniżej wartości sprzed roku.

Czytaj więcej

Przemysł spożywczy

Skażone przyprawy z Indii. Zarządzono kompleksowe kontrole

Organ kontroli rynku żywności w Indiach polecił kontrole u wszystkich producentów przypraw po wykryciu zanieczyszczeń w dwóch znanych markach.

W minionym miesiącu na rynkach światowych drożało mięso. Wyznaczany przez FAO subindeks jego cen wzrósł w porównaniu z marcem o 1,9 pkt (1,6 proc.) do 116,3 pkt. Był to trzeci z rzędu miesięczny wzrost. Rosły ceny mięsa drobiowego, czemu sprzyjał wysoki popyt z krajów Bliskiego Wschodu i ptasia grypa. Wysoki popyt doprowadził też do zwyżki cen mięsa wołowego. Z kolei za sprawą słabego popytu z Europy Zachodniej i Chin taniała wieprzowina.