Przydomowe schrony budowane jedynie na zgłoszenie. Ruszyły prace w Sejmie

Eksperci mają wątpliwości co do skuteczności przydomowych schronów. Osoby, które nie zdecydują się na ich budowę, będą mogły się ukryć w schronach w publicznie dostępnych budynkach. Zapłacą za nie samorządy, które z czasem otrzymają na to wsparcie finansowe.

Publikacja: 01.07.2024 15:09

Przydomowe schrony budowane jedynie na zgłoszenie. Ruszyły prace w Sejmie

Foto: Adobe Stock

Przepisy w sprawie schronów są już po pierwszym czytaniu w Sejmie. Chodzi o projekt nowelizacji prawa budowlanego i niektórych innych ustaw, czyli tzw. małą ustawę o schronach, przygotowaną przez Lewicę. Ma zapewniać doraźne rozwiązania związane z ochroną ludności jeszcze przed wejściem w życie przygotowywanej ustawy o obronie cywilnej. Przewiduje obowiązek budowy miejsc ukrycia w nowo budowanych budynkach użyteczności publicznej, garażach podziemnych, metrze i w budynkach zakładów pracy stanowiących infrastrukturę krytyczną.

Przydomowe schrony. Samorządom wzrosną koszty

Nowe przepisy przewidują, że samorządy przy budowie budynków użyteczności publicznej będą musiały uwzględnić stworzenie w nich miejsc ochronnych, co będzie oznaczało dodatkowe koszty. W uzasadnieniu wskazano, że szacowane wydatki (do 4%) nie są na tyle wysokie, aby istotnie uszczuplić budżety samorządów terytorialnych.

Unia Metropolii Polskich im. Pawła Adamowicza zwraca jednak uwagę, że procedowany jest równocześnie wspomniany wcześniej projekt ustawy o ochronie ludności, który przewiduje, że budowa, modernizacja, remonty i utrzymanie budowli ochronnych, w tym inwestycje realizowane przez samorządy mają być dofinansowywane przez państwo.

Przydomowy schron bez pozwolenia, ale na zgłoszenie

Omawiany projekt umożliwia też budowę przydomowych schronów lub miejsc ukrycia jedynie na zgłoszenie, bez pozwolenia na budowę.

Rafał Zarzycki, wiceprezes Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa podkreśla, że nie ma obecnie przepisów odnoszących się wprost do wymogów technicznych i zasad użytkowania schronów i obiektów ochronnych. Przy ich budowie można jedynie posiłkować się przepisami związanymi z normami budowlanymi. Jak zauważa, dotychczas nie było także przepisów dotyczących budowy schronów przydomowych, ale zagrożenie wojną wzrasta i mieszkańcy zastanawiają się jak przy budowie domu uwzględnić schron. Ustawodawca zdecydował się więc na uregulowanie tej kwestii.

W praktyce problem może być to, że na rynku nie ma wielu specjalistów znających się na budowie schronów. Specjalistyczną wiedzę w tym zakresie uzyskują studenci kierunku budownictwo wojskowe.

Czytaj więcej

Jak zaszczepić odporność państwa w sytuacji zagrożenia

Przydomowe schrony. Czy są wątpliwie skuteczne?

Pomysł budowy przydomowych schronów sceptycznie ocenia architekt Maria Rotter, która jest absolwentką studiów w zakresie schronów w Wojskowej Akademii Technicznej i przez wiele lat pracowała w Wojskowym Biurze Projektów Budowlanych.

— Dla mnie schronowe obiekty prywatne to coś niezrozumiałego — przyznaje.

Jak wskazuje, trudno określić, w jakich formach i zakresach miałyby spełniać swoją funkcję. W ocenie ekspertki, bardziej możliwe jest zbudowanie przydomowego ukrycia, w którym można przebywać przez kilka godzin, ale nie miejsca, w którym można schronić się dłużej. Z kolei zwykły obiekt ochronny, zapewniający nośność i stabilność konstrukcji, nie jest schronem.

Maria Rotter ma też poważne wątpliwości co do skuteczności takich przydomowych schronów. O ile mogą tymczasowo ochronić przed uderzeniem bomb tak jak schrony budowane kilkadziesiąt lat temu, to mało prawdopodobne jest, aby były w stanie ochronić przed wszystkimi zagrożeniami i zapewnić możliwość przebywania osobom przez wiele dni. Przy budowie schronu znaczenie mają m.in. wentylacja, zapewnienie wody, odpływ ścieków, energia elektryczna, magazynowanie żywności.

Eksperci dodają jednocześnie, że rozwiązania dotyczące budowy schronów dla wojska są ściśle tajne, aby nikt nie mógł tych obiektów zniszczyć. Nie ma zatem możliwości, aby każdy Polak mógł zapoznać się z wymogami technicznymi opracowanymi dla takich obiektów. Poza tym, schrony wojskowe kosztują zbyt wiele, aby prywatne osoby mogły je wybudować.

Czytaj więcej

Projekt ustawy o ochronie ludności. Miejsce w schronie także dla ratujących życie

Firmy budują schrony nawet za kilkadziesiąt tysięcy złotych

Na rynku są jednak firmy, które zajmują się budową obiektów, które nazywają schronami. Zgodnie z ich cennikami, koszt budowy sięga od 200 tys. zł w górę.

— Nie jestem pewna, czy firma, która zadeklaruje budowę, zrobi to dobrze. Poprawnie pewnie tak, ponieważ obiekt się nie zawali, ale czy będzie spełniał funkcję ochronną i schronową to trudno ocenić — zastrzega Maria Rotter.

Ekspertka zaznacza, że należy poczekać na odpowiednie przepisy, aby dowiedzieć się, jakie materiały i parametry należy zastosować, aby schron ochronił nas przed uderzeniem bomby. Dopiero wtedy budująca firma będzie mogła dać gwarancję, że taki obiekt ochroni przebywające w jej wnętrzu osoby przed określonymi zagrożeniami.

Podkreślmy, że w ślad za nowelizacją mają być opracowane warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budowle ochronne i ich usytuowanie. Obecnie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji przygotowuje projekt rozporządzenia w tej sprawie. Projekt jest na etapie Komisji Prawniczej.

Przepisy w sprawie schronów są już po pierwszym czytaniu w Sejmie. Chodzi o projekt nowelizacji prawa budowlanego i niektórych innych ustaw, czyli tzw. małą ustawę o schronach, przygotowaną przez Lewicę. Ma zapewniać doraźne rozwiązania związane z ochroną ludności jeszcze przed wejściem w życie przygotowywanej ustawy o obronie cywilnej. Przewiduje obowiązek budowy miejsc ukrycia w nowo budowanych budynkach użyteczności publicznej, garażach podziemnych, metrze i w budynkach zakładów pracy stanowiących infrastrukturę krytyczną.

Pozostało 90% artykułu
Podatki
Skarbówka zażądała 240 tys. zł podatku od odwołanej darowizny. Jest wyrok NSA
Prawo w Polsce
Jest apel do premiera Tuska o usunięcie "pomnika rządów populistycznej władzy"
Edukacja i wychowanie
Ferie zimowe 2025 później niż zazwyczaj. Oto terminy dla wszystkich województw
Praca, Emerytury i renty
Ile trzeba zarabiać, żeby na konto trafiło 5000 zł
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Prawo karne
Rząd zmniejsza liczbę więźniów. Będzie 20 tys. wakatów w celach