Niestety odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna. Na konferencji prasowej odniósł się do tej sprawy przewodniczący PKW sędzia Sylwester Marciniak: „Oprócz przepisów karnych w ustawie o referendum ogólnokrajowym, istnieje także przepis z art. 248 punkt 3 Kodeksu karnego umieszczony w rozdziale 31 „przestępstwa przeciwko wyborom i referendom”, gdzie jest powiedziane, że kto niszczy kartę do głosowania podlega karze pozbawiania wolności do lat 3” – powiedział Marciniak. „Apeluję, aby nie wprowadzać wyborców w tym zakresie w błąd, bo niestety skutków nie ponoszą te osoby, które takie treści przekazują, tylko bezpośrednio wyborca” – dodał przewodniczący PKW.
Do jego słów odniosło się wielu prawników, w tym na łamach „Rzeczpospolitej” profesorowie Piotr Kardas i Maciej Gutowski, którzy jednoznacznie stwierdzili, że uczestnik referendum nie może odpowiadać karnie za podarcie karty referendalnej ani wyborczej, gdyż stanowi to wyrażenie swej woli w niejawnym akcie. Zgodnie z tym stanowiskiem, podarcie karty referendalnej będzie oznaczało, iż głos zostanie zakwalifikowany jako nieważny.
Sądy orzekają w sprawie podarcia
W tym kontekście należy przytoczyć wyrok Sądu Okręgowego w Legnicy z 15 marca 2016 r., gdzie rozpatrywana była sprawa o wyniesienie karty do głosowania z lokalu wyborczego. Zakończyła się ona uniewinnieniem w drugiej instancji, zaś sędziowie wskazali, że udział w głosowaniu jest prawem, a nie obowiązkiem wyborcy. Decyzję o niebraniu udziału w głosowaniu można podjąć nawet po zaznaczeniu głosu na karcie. Jako że karty zwrócić nie można, to wtedy trzeba ją przedrzeć lub wynieść z lokalu wyborczego.
Jednocześnie, należy mieć na względzie odosobniony, ale wydany przez Sąd Rejonowy w Giżycku wyrok w sprawie podarcia karty do głosowania w wyborach na Prezydenta RP w dniu 12 lipca 2020 roku. Sąd ten skazał z art. 248 pkt 3 Kodeksu karnego kobietę za wyniesienie karty do głosowania z lokalu wyborczego. Przepis stanowi, że ten, kto w związku z wyborami do Sejmu, do Senatu, wyborem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, wyborami do Parlamentu Europejskiego, wyborami organów samorządu terytorialnego lub referendum niszczy, uszkadza, ukrywa, przerabia lub podrabia protokoły lub inne dokumenty wyborcze albo referendalne, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
