Dokumenty batalionu „Parasol” trafiły do Muzeum Powstania Warszawskiego

Raporty, rozkazy, plany akcji likwidacyjnych niemieckich oficerów stworzone przez batalion „Parasol” AK zostały przekazane do Muzeum Powstania Warszawskiego.

Publikacja: 24.07.2024 15:27

Żołnierze batalionu „Parasol” w czasie Powstania Warszawskiego.

Żołnierze batalionu „Parasol” w czasie Powstania Warszawskiego.

Foto: Joachim Joachimczyk

Zbiór archiwaliów obejmuje 52 dokumenty (łącznie 120 kart) wytworzonych pomiędzy sierpniem 1943 r. a czerwcem 1944 r. W zbiorze znajdują się raporty szefa wywiadu „Parasola” ppor. Aleksandra Kunickiego „Rayskiego”, rozkazy, dokumenty związane z organizacją akcji likwidacyjnych m.in. SS-Scharführera Franza Bürkla, SS-Brigadeführera Franza Kutschery i SS-Obergruppenführera Wilhelma Koppego. Ponadto schematy organizacyjne i kartoteki osobowe żołnierzy, plany akcji, zamówienia na fałszywe dokumenty, wzory niemieckich dokumentów i pieczęci, ulotki, zapiski dokonane odręczne.

Czytaj więcej

80 lat temu wybuchło Powstanie Warszawskie. Jak wygląda tegoroczny program obchodów?

Odnaleziono archiwum Janusza W. Malinowskiego

Darczyńcami są Ewa i Zdzisław Rybaccy. Archiwalia te znaleźli w mieszkaniu zmarłego krewnego Janusza Wacława Malinowskiego, który w konspiracji był żołnierzem „Wachlarza”, a następnie Kedywu KG AK. Wraz z rodzicami, Stanisławem i Zofią, podczas okupacji ukrywali oni Żydów. W 1986 r. zostali uhonorowani medalem Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata. Po wojnie Janusz Malinowski był represjonowany za przynależność do AK. W 1951 r. trafił do więzienia, w którym przebywał kilka lat.

Czytaj więcej

Archiwum „Parasola”w Muzeum Powstania

Nie wiadomo, w jaki sposób Janusz Malinowski wszedł w posiadanie dokumentów dotyczących batalionu „Parasol”. Oddział powstał w sierpniu 1943 r. z Warszawskich Grup Szturmowych Szarych Szeregów. Początkowo nosił kryptonim „Agat”– antygestapo, i „Pegaz” – przeciwgestapo.

Gdzie walczył batalion „Parasol” w czasie Powstania Warszawskiego

W czerwcu 1944 r. przekształcono go w batalion „Parasol”. Wchodzącym w skład Kedywu Komendy Głównej AK oddziałem dowodził cichociemny kpt. Adam Borys „Pług”. Zajmował się on przede wszystkim likwidowaniem niemieckich funkcjonariuszy. Podczas powstania wszedł on w skład Zgrupowania „Radosław”, walczył na Woli, Starym Mieście, Powiślu Czerniakowskim, Mokotowie i w Śródmieściu.

Skrytka z dokumentami AK znaleziona na Ochocie

Jest to drugi zbiór tego typu dokumentów dotyczących batalionu „Parasol”, który trafił do zasobu Muzeum Powstania Warszawskiego. Pierwszy został przekazany do muzeum w 2014 r. Było to 20 archiwaliów odnalezionych w skrytce podczas remontu jednego z mieszkań przy ul. Niemcewicza 7/9 na warszawskiej Ochocie.

Zbiór archiwaliów obejmuje 52 dokumenty (łącznie 120 kart) wytworzonych pomiędzy sierpniem 1943 r. a czerwcem 1944 r. W zbiorze znajdują się raporty szefa wywiadu „Parasola” ppor. Aleksandra Kunickiego „Rayskiego”, rozkazy, dokumenty związane z organizacją akcji likwidacyjnych m.in. SS-Scharführera Franza Bürkla, SS-Brigadeführera Franza Kutschery i SS-Obergruppenführera Wilhelma Koppego. Ponadto schematy organizacyjne i kartoteki osobowe żołnierzy, plany akcji, zamówienia na fałszywe dokumenty, wzory niemieckich dokumentów i pieczęci, ulotki, zapiski dokonane odręczne.

Pozostało 81% artykułu
Powstanie Warszawskie
80 lat temu wybuchło Powstanie Warszawskie. Jak wygląda tegoroczny program obchodów?
Historia
Czesław Lasik: zapomniany agent wywiadu
Powstanie Warszawskie
Rocznica Powstania Warszawskiego. Weterani misji przejmą pałeczkę od powstańców
Plus Minus
Ukraińscy bracia w powstaniu. Historia jak z „Szeregowca Ryana”
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Powstanie Warszawskie
Rzeź Woli. Co dziś wiemy o tej zbrodni?