Ebrahim Raisi był przedstawicielem irańskich twardogłowych, prawą ręką ajatollaha

Ebrahim Raisi, prezydent Iranu, który zginął w katastrofie śmigłowca, był politykiem ultrakonserwatywnym, w którym niektórzy widzieli następcę obecnego najwyższego przywódcy duchowego Iranu, ajatollaha Alego Chamenei.

Publikacja: 20.05.2024 07:20

Ebrahim Raisi

Ebrahim Raisi

Foto: AFP

arb

Raisi został prezydentem Iranu w 2021 roku, zastępując Hassana Rouhaniego, przedstawiciela bardziej liberalnych środowisk w Iranie. Raisi opowiadał się za głęboko konserwatywnymi wartościami przy kształtowaniu polityki wewnętrznej.

Miejsce katastrofy śmigłowca Bell 212 z prezydentem Ebrahimem Raisim na pokładzie

Miejsce katastrofy śmigłowca Bell 212 z prezydentem Ebrahimem Raisim na pokładzie

Foto: PAP

Ebrahim Raisi, doktor prawa islamskiego, miał zasiadać w tzw. komitecie śmierci

Na arenie międzynarodowej Raisi był zwolennikiem agresywnych działań. Pod jego rządami, przed kilkoma tygodniami, Iran przeprowadził zmasowany atak rakietowy i dronowy na terytorium Izraela — był to pierwszy bezpośredni atak przeprowadzony na Izrael z terytorium Iranu.

Czytaj więcej

Ebrahim Raisi, prezydent Iranu, zginął w katastrofie śmigłowca

Wygrywając wybory prezydenckie przedstawiał siebie jako kandydata, który najlepiej poradzi sobie z walką z korupcją oraz upora się z problemami dręczącymi gospodarkę Iranu. W irańskiej polityce funkcjonował od dawna — miał odgrywać m.in. kluczową rolę w tzw. komitecie śmierci, który miał być odpowiedzialny za egzekucje tysięcy więźniów w latach 80-tych. Sam Raisi zaprzeczał, jakoby ponosił odpowiedzialność za śmierć więźniów.

Raisi, jako nastoletni uczeń seminarium uczestniczył w protestach przeciwko popieranemu przez Zachód szachowi Iranu w 1979 roku. Protest zakończyły się Rewolucją Islamską, która doprowadziła do przejęcia władzy w Iranie przez ajatollahów.

System władzy w Iranie

System władzy w Iranie

Foto: PAP

Już po rewolucji Raisi doktoryzował się z islamskiego prawa i prawoznawstwa na uniwersytecie w Teheranie. W wieku zaledwie 25 lat został zastępcą prokuratora Teheranu. To właśnie zajmując to stanowisko miał być jednym z czterech członków tzw. komitetu śmierci, tajnego trybunału ustanowionego w 1988 roku, który miał odpowiadać za śmierć tysięcy więźniów.

Zwycięstwo Raisiego w wyborach prezydenckich w 2021 roku oznaczało sukces irańskich ultrakonserwatystów

Raisi z czasem objął stanowisko prokuratora Teheranu. Potem kierował Organizacją Inspektoratu Państwowego. Wszedł też w skład Zgromadzenia Ekspertów - organu składającego się irańskich duchownych, którego zadaniem jest wskazywanie i nadzorowanie pracy najwyższego przywódcy duchowego Iranu.

Ebrahim Raisi, zwolennik brutalnego tłumienia protestów

Po protestach do jakich doszło w Iranie po wyborach prezydenckich w 2009 roku, Raisi poparł brutalne rozprawienie się z protestującymi i masowe aresztowania. W 2014 roku został prokuratorem generalnym Iranu. W 2019 roku USA objęły go sankcjami za udział w represjonowaniu obywateli Iranu.

Czytaj więcej

Prezydent Iranu ostrzega Izrael. „Z reżimu syjonistycznego nie pozostanie nic”

Zwycięstwo Raisiego w wyborach prezydenckich w 2021 roku oznaczało sukces irańskich ultrakonserwatystów. Raisi ubiegał się o stanowisko prezydenta już w 2017 roku, ale wtedy przegrał z Hassanem Rouhanim, pod rządami którego Iran zawarł z zachodnimi mocarstwami porozumienie nuklearne, dzięki któremu złagodzono część sankcji nałożonych na Iran. Od porozumienia jednostronnie odeszły jednak USA, w czasie gdy prezydentem tego kraju był Donald Trump. Pod rządami Raisiego Iran wrócił do wzbogacania uranu — i obecnie ma być bliski wzbogacenia go do poziomu, który pozwoli na budowę bomby atomowej.

Jeszcze przed objęciem urzędu prezydenta Raisi, decyzją ajatollaha Alego Chamenei, został w 2019 roku zastępcą przewodniczącego Zgromadzenia Ekspertów.

W 2022 roku, już pod rządami Raisiego, w Iranie doszło do największych od dekad protestów społecznych po śmierci Mahsy Amini, studentki zatrzymanej w Teheranie za nieprzestrzeganie zasad ubioru obowiązujących kobiety w miejscach publicznych (Amini miała niewystarczająco starannie zakrywać włosy). Raisi miał być zwolennikiem brutalnego tłumienia protestów.

W Ebrahimie Raisim wiele osób w Iranie widziało następcę 85-letniego ajatollaha Alego Chamenei. Polityk uważany był za prawą rękę najwyższego przywódcy duchowego Iranu.

Raisi został prezydentem Iranu w 2021 roku, zastępując Hassana Rouhaniego, przedstawiciela bardziej liberalnych środowisk w Iranie. Raisi opowiadał się za głęboko konserwatywnymi wartościami przy kształtowaniu polityki wewnętrznej.

Ebrahim Raisi, doktor prawa islamskiego, miał zasiadać w tzw. komitecie śmierci

Pozostało 94% artykułu
Polityka
Międzynarodowy Trybunał Karny wydał nakaz aresztowania Beniamina Netanjahu
Polityka
Szef WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus prosto ze szczytu G20 trafił do szpitala
Polityka
Obiekt w Polsce na liście "priorytetowych celów” Rosji. "Wzrost ryzyka"
Polityka
W przyśpieszonych wyborach SPD stawia na Olafa Scholza. Przynajmniej na razie
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Polityka
Sterowana przez Rosję Abchazja walczy o resztki wolności