Pałac Elizejski w zasięgu Marine Le Pen

Na kilka dni przed pierwszą turą głosowania (10 kwietnia) nad Sekwaną robi się nerwowo, niektórzy mówią wręcz o panice. Od wtorku notowania giełdowe banków i największych francuskich grup przemysłowych zaczęły niespodziewanie spadać, więcej trzeba też zapłacić inwestorom za ryzyko zakupu obligacji. Rynki finansowe uświadomiły sobie, że to, co wydawało się pewne – druga kadencja dla Emmanuela Macrona – wcale takie pewne nie jest.

Jeszcze 8 marca Elabe, inny znany francuski instytut badania opinii publicznej, w sondażu dla BFM TV dawał obecnemu prezydentowi w pierwszej turze aż 33,5 proc. głosów, a Marine Le Pen ledwie 15 proc. To był czas, gdy kraj wciąż żył w szoku po rosyjskiej inwazji na Ukrainę. Francuzi w naturalny sposób zaczęli gromadzić się wokół głowy państwa. Przypomniano sobie także powiązania Le Pen z Władimirem Putinem.

Małe rezerwy Macrona

Dziś to wszystko wydaje się jednak dla Francuzów odległe. Elabe obniżył notowania Macrona do 28 proc., podczas gdy liderka skrajnej prawicy może teraz liczyć na 23 proc. Chodzi więc już tylko o 5 pkt proc. różnicy. Kantar podaje jeszcze mniejszą różnicę – 2 pkt proc. (25 proc. dla Macrona, 23 proc. dla Le Pen).

Czytaj więcej

Polityka

Sondaż: Rekordowy wynik Marine Le Pen w drugiej turze. Zbliża się do Macrona

Kandydatka skrajnej prawicy Marine Le Pen, której kampania prezydencka nabrała w ostatnich dniach rozpędu, zdobyła w poniedziałek 48,5 proc. głosów w sondażu dotyczącym prawdopodobnego starcia z Emmanuelem Macronem. To najwyższy do tej pory wynik liderki Zjednoczenia Narodowego.

– Zwycięstwo Le Pen jest całkowicie możliwe. Rezerwy głosów dla Macrona w drugiej turze są niewielkie. Przede wszystkim padła idea frontu republikańskiego: poczucia ogromnej większości wyborców, że trzeba za każdą cenę zatrzymać marsz po władzę skrajnej prawicy – uważa Remi Lefebvre, znany profesor nauk politycznych z Paryża.

Jeśli wierzyć sondażom, kolejne miejsca w pierwszej turze wyborów w tę niedzielę zajmą: lider radykalnej lewicy Jean-Luc Mélenchon (15,5 proc.), skrajnie prawicowy publicysta Éric Zemmour (9 proc.) i reprezentująca gaullistowskich republikanów Valérie Pécresse (8 proc.).

Jednak badania preferencji wyborców popierających tych kandydatów nie są dla obecnego prezydenta budujące. W szczególności tylko 28 proc. zwolenników Mélenchona chce poprzeć Macrona, podczas gdy 31 proc. postawiłoby na Le Pen, a 41 proc. wstrzymałoby się od głosów. To oddaje szersze nastroje we francuskiej lewicy, zawiedzionej postawą tego, którego nazywa się we Francji „prezydentem bogatych”.

Kroplą, która w tym środowisku przelała czarę goryczy, była wiadomość o poważnych kwotach, jakie wydaje Pałac Elizejski na badania zlecone amerykańskiej firmie konsultingowej McKensey. Ale Francuzi pamiętają też zniesienie podatku od wielkich fortun czy podniesienie wieku emerytalnego przez Macrona. Ruch żółtych kamizelek już nie jest co prawda widoczny na ulicach, ale pozostał w głowach wielu wyborców.

O ile z oczywistych powodów aż 72 proc. wyborców Zemmoura zamierza poprzeć w drugiej turze Le Pen, a tylko 9 proc. Macrona (19 proc. wstrzyma się od głosu), to zaskakujące są preferencje elektoratu Pécresse. Można by się spodziewać, że wyborcom umiarkowanej prawicy bliżej jest do urzędującego prezydenta. A jednak tylko 44 proc. z nich chce w ostatecznej rozgrywce poprzeć Macrona, podczas gdy aż 28 proc. postawiłoby na Le Pen.

Dla francuskiego przywódcy wielkim problemem jest też spodziewana niska frekwencja. A to dlatego, że o ile wyborcy skrajnej prawicy są zdeterminowani pójść do urn, o tyle zwolennicy Macrona już dużo mniej.

Czytaj więcej

Polityka

Marine Le Pen może wygrać wybory we Francji

Można mówić, co się chce, ale Ukraina należy do rosyjskiej strefy wpływów – mówiła w grudniu „Rzeczpospolitej” Marine Le Pen. Teraz może wygrać wybory prezydenckie.

Na razie tylko 62 proc. Francuzów zapowiada, że weźmie udział w głosowaniu. Na kilka dni przed głosowaniem pięć lat temu było to 68 proc. To kolejny sygnał zawiedzionych nadziei obecnego prezydenta.

Elabe podaje, że wśród tych, którzy są zdecydowani wrzucić głos do urny, 28 proc. wciąż nie rozstrzygnęło, kogo poprą. To oni zapewne zdecydują, kto będzie ostatecznym zwycięzcą. Stąd waga nadchodzących dwóch tygodni.

Macron do tej pory właściwie nie brał udziału w kampanii wyborczej. Chciał utrzymać wizerunek męża stanu, który nie może się oderwać od starań o przywrócenie pokoju w Ukrainie i musi wciąż rozmawiać z Joe Bidenem, Olafem Scholzem czy Władimirem Putinem. Pałac Elizejski liczył, że to zepchnie Le Pen na margines, bo liderka Zjednoczenia Narodowego nie mogła pochwalić się podobnymi kontaktami (poza Mateuszem Morawieckim i Viktorem Orbánem).

Euro zostaje

Teraz jednak okazuje się, że dla Francuzów ważne jest coś zupełnie innego. Pytani, dlaczego zamierzają głosować na Le Pen, na pierwszym miejscu wymieniają nadzieję na odzyskanie dawnej mocy nabywczej swoich pensji w pogrążonej w kryzysie Francji.

Prezydent nagle postanowił więc mocniej przyłożyć się do nadchodzących wyborców. W środę wieczorem wziął po raz pierwszy udział w audycji wyborczej telewizji TF1. Uczestniczył też w wiecu w Bretanii.

Na ostatniej prostej strategia sztabu Le Pen jest inna. Kandydatka Zjednoczenia Narodowego doskonale pamięta porażkę podczas debaty z Macronem przed drugą turą głosowania, co zapewne nie kosztowało jej zwycięstwa (to wtedy wydawało się nierealne), ale utratę dobrych kilku procent na pewno tak (dostała ich wówczas 33,9 proc.). Błędem Le Pen była wtedy zbyt agresywna postawa, ale także zmęczenie morderczą kampanią, przez co zapominała wiele faktów. Teraz odwołała wiele spotkań aż do wielkiego wiecu w Perpignan w ostatnim dniu przed głosowaniem, gdzie ma bardzo solidne poparcie.