Zbliżamy się do granicy oczekiwanej długości życia? Naukowcy podają, ile może wynosić

Oczekiwania co do długości życia człowieka w przyszłości były i są bardzo wysokie. Najnowsze badania sugerują jednak, że trzeba będzie je zrewidować. Możliwe bowiem, że zbliżamy się do biologicznej granicy oczekiwanej długości życia.

Publikacja: 14.10.2024 15:11

Naukowcy uważają, że oczekiwana długość życia człowieka nie zmieni się znacznie w tym stuleciu

Naukowcy uważają, że oczekiwana długość życia człowieka nie zmieni się znacznie w tym stuleciu

Foto: Adobe Stock

Tematem długowieczności zajęli się naukowcy z University of Illinois Chicago. Artykuł opublikowany 7 października na łamach „Nature Aging” przedstawia opis badania, z którego wynika, że w tym stuleciu nie uda się nam w znaczny sposób zwiększyć oczekiwanej długości życia człowieka. Analizując wyniki badacze kładą nacisk na zmianę priorytetów – z samego wydłużania życia, na poprawę jego jakości dzięki postępowi w nauce o procesach starzenia.

Tempo wzrostu oczekiwanej długości życia coraz bardziej zwalnia

Do XIX wieku oczekiwana długość życia wynosiła od 20 do 50 lat. Poprawa tego wskaźnika następowała powoli i była przerywana z powodu występowania kolejnych pandemii. Gwałtowny wzrost oczekiwanej długości życia nastąpił dopiero w XIX i XX wieku. Było to związane nie tylko z postępem medycyny, ale również z poprawą jakości życia i przejściem na zdrowszą dietę. W przypadku krajów o wysokich dochodach w ubiegłym wieku wzrost oczekiwanej długości życia wyniósł aż 30 lat.

Niestety od 1990 roku tempo wzrostu średniej długości życia znacznie zwolniło. Według obliczeń badaczy od tego czasu średnia oczekiwana długość życia w najdłużej żyjących populacjach świata wzrosła tylko o sześć i pół roku. Dane (metryki przeżywalności demograficznej) wykorzystane do badań były zebrane w latach 1990–2019 i pochodziły z miejsc słynących z długowieczności obywateli. Mowa o Australii, Francji, Włoszech, Hongkongu, Japonii, Korei Południowej, Hiszpanii, Szwecji i Szwajcarii. Oprócz tego uwzględniono dane pochodzące od mieszkańców Stanów Zjednoczonych.

Wspomniane tempo wzrostu jest sporo niższe od oczekiwań niektórych naukowców. Najnowsze badanie sugeruje, że ludzie mogą zbliżać się do biologicznej granicy długości życia, a medycyna, w tym nauka o starzeniu się człowieka, powinny być obecnie nastawione na poprawę jakości życia, a nie tylko na jego wydłużenie.

Czytaj więcej

„Substancja”: Body horror w młodym ciele

Czy zbliżamy się do granic ludzkiej długowieczności?

S. Jay Olshansky, główny autor badania, podkreślił, że zwiększenie oczekiwanej długości życia nastąpiło głównie dzięki działaniom na rzecz zwalczania chorób (m.in. dzięki wynalezieniu antybiotyków oraz uzdatnianiu wody), a większość osób starszych zawdzięcza swój wiek rozwojowi medycyny. Badacz okres szybkiego wzrostu oczekiwanej długości życia uważa jednak za zakończony. Jego zdaniem główną przeszkodą dla dalszego wydłużania wskaźnika są negatywne skutki starzenia. Olshansky twierdzi, że obecnie należy skupić się na spowalnianiu tego procesu, a jednocześnie na wydłużeniu długości życia w zdrowiu. Samo pojęcie „okresu zdrowia” jest stosunkowo nowym wskaźnikiem, który mierzy liczbę lat, przez które dana osoba jest zdrowa, a nie tylko żyje.

Debata na temat potencjalnych ograniczeń ludzkiej długowieczności trwa od ponad 30 lat. W 1990 roku S. Jay Olshansky opublikował artykuł w „Science”, w którym przedstawił argumenty, że ludzkość zbliża się do pułapu oczekiwanej długości życia wynoszącej 85 lat i że postępy w tym zakresie zostały już osiągnięte. Inni naukowcy twierdzili jednak, że rozwój medycyny przyspieszy trendy wzrostu z XX wieku. Po 34 latach dowody przedstawione w badaniu opublikowanym w „Nature Aging” potwierdzają tezy Olshansky’ego. Zdaniem autora, choć coraz więcej osób może dożyć 100 lat i więcej, wciąż są to wyjątki, które nie wpływają w dużym stopniu na średnią długość życia.

Czytaj więcej

Unia Europejska przegrała rewolucje technologiczne

Ile będzie wynosić oczekiwana długość życia w przyszłości?

S. Jay Olshansky twierdzi, że przyszła maksymalna średnia oczekiwana długość życia będzie wynosić 84 lata dla mężczyzn i 90 lat dla kobiet. Do takiego wyniku zbliża się już kilka krajów. Autor badania zakłada, że nawet gdyby udało się wyeliminować zgony z powodu powszechnych chorób lub wypadków, ludzie i tak umieraliby z powodu samego procesu starzenia. Jednym z jego nieodłącznych elementów jest bowiem pogarszanie się funkcjonowania narządów wewnętrznych oraz układów wewnętrznych, dlatego jest praktycznie niemożliwe, abyśmy żyli dłużej niż obecnie. Z analizy naukowców wynika, że wskaźnik przeżycia do 100 lat prawdopodobnie nie przekroczy w tym stuleciu 15 proc. w przypadku kobiet i 5 proc. w przypadku mężczyzn, przy czym taki wynik i tak jest uznawany za optymistyczny. Jeśli nie uda się w znaczny sposób spowolnić procesów starzenia biologicznego, wyraźne wydłużenie długości ludzkiego życia w tym stuleciu jest mało prawdopodobne.

Autorzy badania twierdzą, że poczynione przez nich ustalenia nie wykluczają, iż ​​medycyna i nauka wciąż mogą przynieść ludziom sporo korzyści, jednak nie w kwestii wydłużania życia, ale poprawy jego jakości w starszym wieku. Wskazują jednocześnie, że konieczne w takim przypadku byłoby zwiększenie inwestycji w biologię starzenia oraz w działania mające na celu spowolnienie jego skutków. Zdaniem Olshansky’ego wciąż istnieje duże pole do poprawy, przede wszystkim pod względem redukcji czynników ryzyka, wyeliminowania dysproporcji oraz zachęcania ludzi do przyjęcia zdrowszego trybu życia. 

Tematem długowieczności zajęli się naukowcy z University of Illinois Chicago. Artykuł opublikowany 7 października na łamach „Nature Aging” przedstawia opis badania, z którego wynika, że w tym stuleciu nie uda się nam w znaczny sposób zwiększyć oczekiwanej długości życia człowieka. Analizując wyniki badacze kładą nacisk na zmianę priorytetów – z samego wydłużania życia, na poprawę jego jakości dzięki postępowi w nauce o procesach starzenia.

Pozostało 92% artykułu
Nauka
Przełomowe ustalenia badaczy. Odkryto życie w najbardziej „niegościnnym” miejscu na Ziemi
Nauka
Wyjątkowa pełnia już dziś. O której na niebie pojawi się Księżyc Bobrów?
Nauka
Skąd wzięły się dziwne kratery na Syberii? Badacze mają nową hipotezę
Nauka
Kiedy wybuchnie superwulkan Yellowstone? Najnowsze obliczenia amerykańskich badaczy
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Nauka
Ewolucja na oczach naukowców. Niezwykłe wyniki 30-letniego eksperymentu