Zespół naukowców z Massachusetts Institute of Technology (MIT) oraz California Institute of Technology (Caltech) opublikował 23 października 2024 roku w czasopiśmie naukowym „Nature” badania, w których opisał pierwszą w historii czarną dziurę w układzie potrójnym.
Pierwsza odkryta przez ludzi czarna dziura w układzie potrójnym
Odkryte do tej pory czarne dziury były układami podwójnymi. Składały się z czarnej dziury i drugiego krążącego wokół obiektu, którym najczęściej była gwiazda lub inna czarna dziura. Niezwykłość odkrycia naukowców z MIT i Caltech polega na tym, że zaobserwowali oni czarną dziurę, która istnieje w układzie potrójnym. Wokół czarnej dziury krąży więc nie jedna gwiazda, a dwie.
V404 Cygni: Czarna dziura w układzie potrójnym
Chodzi o układ V404 Cygni. Jest to czarna dziura oddalona od Ziemi o ok. 8 000 lat świetlnych i położona w gwiazdozbiorze Łabędzia w galaktyce Drogi Mlecznej. Układ został odkryty w 1992 roku i był jednym z pierwszych obiektów, co do których potwierdzono, że jest czarną dziurą. Z czasem stał się też jedną z lepiej zbadanych czarnych dziur. Opisano go w ponad 1 300 artykułach naukowych.
V404 Cygni ponownie zwrócił uwagę naukowców niedawno. Poszukując nowych czarnych dziur, natknęli się – jak zrelacjonowano w komunikacie zamieszczonym na stronie internetowej Massachusetts Institute of Technology (MIT) – na zagadkowe zdjęcie przedstawiające V404 Cygni. Badacze zaobserwowali na nim dwie plamy światła zaskakująco blisko siebie. Pierwsza z nich była dobrze zbadaną do tej pory czarną dziurą z wewnętrzną, blisko orbitującą gwiazdą. Natomiast druga plama światła okazała się czymś, co do tej pory nie zostało dobrze zbadane. Światło pochodziło prawdopodobnie z bardzo odległej gwiazdy.