Rozwodnik sam złoży pozew frankowy

Ustalanie kręgu kredytobiorców w sporze na tle umowy kredytowej po latach mogłoby ograniczać ich prawa sądu – wskazuje Rafał Kowalczyk, adwokat. Frankowicz, rozwodnik może pozwać bank bez byłego małżonka – orzekł niedawno SN.

Publikacja: 24.10.2023 12:21

Rozwodnik sam złoży pozew frankowy

Foto: Adobe Stock

- Frankowicz może pozwać bank bez byłego małżonka – orzekł przed kilkoma dniami Sąd Najwyższy. I choć wiemy, że rozwód nie kończy często rozliczeń majątkowych, to każdy winien chyba mieć drogę do sądu o swoje?

To wyjaśnione przez SN jest bardzo istotne, ponieważ stosunki prawne powstające na skutek zawarcia umowy kredytu cechują się długotrwałością. Najczęściej zawierane są na 20-30 lat przez osoby, które są w związkach małżeńskich. W czasie spłacania kredytu może dochodzić do różnych zmian w relacjach między kredytobiorcami, np. rozwodu, śmierci jednego z kredytobiorców itd. Zdarza się, że byli małżonkowie przestają mieć ze sobą kontakt. Pojawia się wtedy problem ze wspólnym działaniem przed sądem w sprawie o ustalenie nieważności umowy kredytowej, zwłaszcza gdy pomiędzy małżonkami dokonał się już podział majątku, a małżonkowie ustalili już zasady dalszej spłaty kredytu.

Czytaj więcej

SN: Frankowicz może pozwać bank bez byłego małżonka

– I co wtedy?

W praktyce, gdy pojawiał się problem z ustaleniem wszystkich powodów lub kredytobiorcy nie mieli już ze sobą kontaktu, pozwy frankowe były ograniczane do roszczenia o zapłatę. Wtedy jednak powodowie nie mogli domagać się zabezpieczenia swojego roszczenia przez wstrzymanie obowiązku spłaty rat kredytu. Taki sposób zabezpieczenia dotyczy bowiem tylko roszczenia o ustalenie.

– A jak sądy postępowały?

Dotychczas w orzecznictwie stanowisko było raczej jednolite. Sądy przyjmowały, że w przypadku roszczenia o zasądzenie świadczenia nienależnego z powództwem może wystąpić jeden kredytobiorca. W przypadku zaś, gdy żądano ustalenia nieważności umowy obok roszczenia o zasądzenie świadczenia, to zachodzi tzw. współuczestnictwo konieczne. Takie stanowisko wynikało z dość prostego rozumowania – nie można orzec, że w stosunku do jednego kredytobiorcy umowa jest nieważna, a drugi kredytobiorca pozostaje związany taką umową.

- Nie było na to rady?

Formułując pozew w sprawie frankowej pełnomocnicy zwracali szczególną uwagę, żeby po stronie powodowej wskazać wszystkich kredytobiorców, względnie wszystkich następców kredytobiorców. Gdy po stronie powodowej nie wystąpili wszyscy współuczestnicy konieczni (art. 72 § 2 k.p.c.), sąd stwierdzał brak legitymacji procesowej łącznej, co skutkowało oddaleniem powództwa.

– Uchwała wskazuje inny kierunek ...

Prawidłowe ustalenie kręgu osób po stronie powodowej w sporze na tle umowy kredytowej po latach może prowadzić do ograniczenia prawa sądu. Z dotychczasowego orzecznictwa wypływał jednak wniosek, że ustalenie nieważności umowy było klasycznym przykładem współuczestnictwa koniecznego po stronie powodowej podawanym w podręcznikach akademickich. Nie znamy jeszcze uzasadnienia uchwały SN. W mojej ocenie SN kierował się orzecznictwem TSUE i za taką, a nie inną uchwałą, przemówił wzgląd na ochronę konsumentów zaciągających kredyty. Z prawnej perspektywy uchwała może budzić wątpliwości.

- Frankowicz może pozwać bank bez byłego małżonka – orzekł przed kilkoma dniami Sąd Najwyższy. I choć wiemy, że rozwód nie kończy często rozliczeń majątkowych, to każdy winien chyba mieć drogę do sądu o swoje?

To wyjaśnione przez SN jest bardzo istotne, ponieważ stosunki prawne powstające na skutek zawarcia umowy kredytu cechują się długotrwałością. Najczęściej zawierane są na 20-30 lat przez osoby, które są w związkach małżeńskich. W czasie spłacania kredytu może dochodzić do różnych zmian w relacjach między kredytobiorcami, np. rozwodu, śmierci jednego z kredytobiorców itd. Zdarza się, że byli małżonkowie przestają mieć ze sobą kontakt. Pojawia się wtedy problem ze wspólnym działaniem przed sądem w sprawie o ustalenie nieważności umowy kredytowej, zwłaszcza gdy pomiędzy małżonkami dokonał się już podział majątku, a małżonkowie ustalili już zasady dalszej spłaty kredytu.

Podatki
Skarbówka zażądała 240 tys. zł podatku od odwołanej darowizny. Jest wyrok NSA
Prawo w Polsce
Jest apel do premiera Tuska o usunięcie "pomnika rządów populistycznej władzy"
Edukacja i wychowanie
Ferie zimowe 2025 później niż zazwyczaj. Oto terminy dla wszystkich województw
Praca, Emerytury i renty
Ile trzeba zarabiać, żeby na konto trafiło 5000 zł
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Prawo karne
Rząd zmniejsza liczbę więźniów. Będzie 20 tys. wakatów w celach