Warszawskie targi sztuki, 2014 r.

Od 10 do 12 października odbywać się będą się 12. Warszawskie Targi Sztuki organizowane przez dom aukcyjny Rempex (www.warszawskietargisztuki.pl). To jedyna okazja, by w jednym miejscu zapoznać się z ofertą 50 galerii i antykwariatów, w tym trzech firm zagranicznych. Targi tradycyjnie odbywają się w Arkadach Kubickiego Zamku Królewskiego.

W ubiegłym roku poznańska galeria ForForm (www.forform.pl) zdobyła nagrodę za najciekawsze stoisko. W tym roku także starannie wyselekcjonowała ofertę.

ForForm specjalizuje się w sztuce użytkowej z lat 60. XX wieku. Zaprezentuje legendarną meblościankę Kowalskich (8 tys. zł). Projektanci Bogusława i Czesław Kowalscy w 1962 r. wygrali ogólnopolski konkurs na meble do małych mieszkań. Zdobycie kompletnego mebla nie było łatwe. Meblościanka, odręcznie sygnowana przez projektantkę, została poddana koniecznej konserwacji. W galerii była prezentowana na krótkiej wystawie w czerwcu. Jej zakupem były zainteresowane muzea, ale nie znalazły wolnych środków.

Limitowana seria krzeseł

Niespodzianką na targach będzie krzesło wykonane współcześnie według projektu z lat 60. Konkursowy projekt mebli Kowalskich zakładał wykonanie krzesła, jednak nie skierowano go do produkcji. ForForm specjalnie na Warszawskie Targi Sztuki  zamówiła limitowany nakład dziesięciu krzeseł, które wykonała firma Nowy Model (www.nowymodel.org). Każde krzesło jest numerowane i sygnowane przez projektantkę. Na targach będą  sprzedawane w promocji, ostateczna cena dopiero jest kalkulowana.

W codziennej sprzedaży ForForm ma wiele europejskich wzorów (meble, ceramika, sprzęt oświetleniowy), znanych z międzynarodowych podręczników najnowszej historii sztuki użytkowej. Polskie wzory się nie zachowały, dlatego są rzadkością w handlu. Wielu wzorów krajowej sztuki użytkowej nie mają w zbiorach nawet muzea narodowe. Uparty kolekcjoner wytropi te przedmioty na jarmarkach staroci, zwłaszcza ceramikę i szkło.

Atrakcją będzie oferta portalu rynku sztuki Artinfo.pl (www.artinfo.pl). Firma wystawi (przed Arkadami) luksusowy samochód terenowy pomalowany przez grupę artystyczną Monstfur. Koresponduje to z wystawą w Centrum Sztuki Współczesnej w Zamku Ujazdowskim, gdzie prezentowane są auta pomalowane przez światowych artystów w ramach kolekcji BMW Art Car, zapoczątkowanej w 1975 r.

Na swoim stoisku Artinfo.pl pokaże dzieła street artu. Będzie też fotografia Witkacego, która zostanie wystawiona  na 13. Aukcji: Fotografia Kolekcjonerska 26 października w CSW w Zamku Ujazdowskim.

Galerie na oficjalnej stronie targów sygnalizują, co ze sobą przywiozą. Bardzo profesjonalną wizytówkę ma krakowska Galeria Fejkiel (www.fejkielgallery.com), która przedstawi kolekcję grafiki artystycznej. Schmalfuss Galerie (www.galerie-schmalfuss.de) z Berlina  bodaj  jako jedyna podaje wymiary, technikę i daty powstania kompozycji, które planuje wystawić. Nie wszystkie galerie potrafią się zaprezentować. Dla wielu galerii wyjazd na targi jest wielką improwizacją. Na tydzień wcześniej nie wiedzą dokładnie, co przywiozą i w jakich cenach.

Relacjonuję targi od pierwszej edycji. Gromadzą najlepsze polskie galerie, odbywają się w prestiżowym miejscu. Jednak frekwencja jest względnie niska. Według szacunków Marka Lengiewicza z Rempeksu targi odwiedza ok. 5–6 tysięcy osób, w tym wielu gości mających zaproszenia. Jak przypuszcza Marek Lengiewicz, taka frekwencja jest wynikiem powszechnego przeświadczenia, że sztuka to temat elitarny, że z zasady jest droga, co nie jest prawdą.

Dobra sztuka ?na każdą kieszeń

Wystawcy co roku wskazują też na inne powody niskiej frekwencji, przede wszystkim na brak reklamy. Nawet na placu Zamkowym, przed wejściem do Zamku nie było informacji, że w Arkadach są targi. Dla porównania podam, że odbywające się w tym samym miejscu Targi Książki Historycznej gromadzą ok. 25 tysięcy gości przez cztery dni.

Prof. Andrzej K. Koźmiński, ekonomista i kolekcjoner obrazów, w wywiadzie dla „Moich Pieniędzy" powiedział, że „sztuka nie jest w Polsce synonimem prestiżu". Może to też jest przyczyną niewystarczającego zainteresowania targami, w tym również ze strony potencjalnych sponsorów oraz mediów? Profesor Koźmiński zwraca uwagę, że z uwagi na niski popyt dobra sztuka jest u nas cenowo dostępna. Tanio kupić można zwłaszcza grafikę artystyczną.

Co roku powraca pytanie, dlaczego w targach nie biorą udziału największe krajowe firmy, np. Desa Unicum czy Agra Art. Nie uczestniczą także galerie, które skutecznie promują polską sztukę na międzynarodowym rynku, np. Galeria Raster, Fundacja Galerii Foksal czy Starmach Gallery. Trudno ściągnąć też zagranicznych wystawców, ale jest to dopiero początek budowania międzynarodowej marki warszawskich targów.

Nie zmienia to faktu, że targi są jedyną tego typu imprezą w kraju. Rempex planuje organizowanie także targów wiosennych.

Kilka galerii zaprezentuje się na targach po raz pierwszy. Na przykład warszawska Galeria 101 Projekt (www.101projekt.pl)  wystawi m.in. rzeźby Grzegorza Gwiazdy (ceny 18–20 tys. zł). Artysta ten  (ur. w 1984) odnosi międzynarodowe sukcesy. Jego rzeźby od lat zdobią stałą ekspozycję w Museu Europeu d'art Modern w Barcelonie (www.meam.es). Artysta prowadził zajęcia na akademii we Florencji. Po raz pierwszy pojawi się warszawska Leica Gallery (www.leica-camera.pl). Zaproponuje  m.in. fotografie Kacpra Kowalskiego.

Podręcznik historii fotografii

Stałym wystawcą jest wydawnictwo Arkady (www.arkady.eu). Zaprezentuje po raz pierwszy „Historię fotografii" pod redakcją naukową Juliet Hacking, która jest związana z firmą Sothey's w Londynie. Bogato ilustrowana książka ma dużą wartość edukacyjną. Przypomina publikacje doskonałej popularyzatorki, zakonnicy Wendy Beckett, dotyczące malarstwa. Angielski pierwodruk „Historii fotografii" ukazał się niedawno, w 2012 r. Na targach zadebiutuje także „Moda – wielka księga ubiorów i stylów" Smithson An. To bogato ilustrowany przewodnik po świecie mody.

Targom towarzyszyć będzie wystawa malarstwa zmarłego niedawno Tadeusza Dominika. Będą też wykłady. Na przykład o prawnym aspekcie obrotu dziełami sztuki w Unii Europejskiej opowie Olgierd Jakubowski, ceniony specjalista z Narodowego Instytutu Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów.

Targi sztuki to święto. Na co dzień krajowy rynek zaskakuje ofertą i metodami handlu. Na przykład dziś odbędą się cztery (!) różne aukcje dawnego malarstwa, a za dwa dni kolejne aukcje dawnej sztuki. Taka koncentracja utrudnia lub uniemożliwia odpowiednie  przygotowanie się kolekcjonerów i inwestorów, sprawdzenie jakości konkretnych obiektów (np. analizy konserwatorskie, badanie proweniencji) i osobisty udział klienta w licytacji.