Tajemnica dziwnej mumii rozwiązana. "Kobieta Krzycząca" umierała w cierpieniu

Dzięki nowoczesnej technice naukowcy rozwiązali tajemnicę "Krzyczącej Kobiety" - mumii o nietypowym wyrazie twarzy, odkrytej w egipskiej nekropolii w 1935 roku.

Publikacja: 02.08.2024 12:00

Mumia "krzyczącej kobiety"

Mumia "krzyczącej kobiety"

Foto: Reuters, Sahar Saleem

amk

W 1935 roku Metropolitan Museum w Nowym Jorku prowadziło ekspedycję archeologiczną w Egipcie. W Deir Elbahari niedaleko Luksoru, na terenie starożytnych Teb, odkopano grobowiec Senmuta, architekta i nadzorcy królewskich dzieł — i rzekomego kochanka — słynnej królowej Hatszepsut (1479–1458 p.n.e.). Pod grobowcem Senmuta znaleziono osobną komorę grobową dla jego matki, Hat-Nufera i innych niezidentyfikowanych krewnych.

W komorze odkryto drewnianą trumnę, a w niej ubraną w czarną suknię i ozdobioną srebrnymi pierścieniami mumię starszej kobiety, z ustami otwartymi jakby w zastygłym krzyku. Naukowcy nazwali ją „Kobietą krzyczącą”. 

Do 1998 roku "Kobieta Krzycząca" była przechowywana w Szkole Medycznej Kasr Al Ainy w Kairze, gdzie w latach 20. i 30. XX wieku naukowcy badali wiele mumii królewskich, w tym Tutanchamona. Następnie na prośbę Ministerstwa Starożytności, została przeniesiona do Muzeum Egipskiego w Kairze. Od 1935 roku trumna i pierścienie mumii były eksponowane w Metropolitan Museum w Nowym Jorku.

Czytaj więcej

Egipt: Zaginione "złote miasto" odnalezione

Najnowocześniejsza technika w służbie archeologii

Teraz, ponad 3 tysiące lat po jej pochówku, naukowcy z Egiptu wykorzystali najnowocześniejsze techniki, aby poznać przyczyny tak nietypowego dla starożytnych mumii wyrazu twarzy „Krzyczacej Kobiety”. Wyniki opublikowano w czasopiśmie „Frontiers in Medicine”.

Doktor  Sahar Saleem, profesor radiologii w szpitalu Kasr Al Ainy na Uniwersytecie Kairskim, i współautorka badania  dr Samia El-Merghani zastosowali - oprócz standardowej tomografii komputerowej — skaningową mikroskopię elektronową (SEM), spektroskopia w podczerwieni z transformacją Fouriera (FTIR) i analiza dyfrakcji rentgenowskiej (XRD).

Badania wykazały m.in., że ważne organy kobiety nie zostały rytualnie usunięte, jak to było w zwyczaju w przypadku pochówków wysokiej rangi w XVIII dynastii. "​​Krzycząca Kobieta" została zabalsamowana jałowcem i kadzidłem, kosztownymi materiałami, które trzeba było importować do Egipt ze wschodniej części Morza Śródziemnego i Afryki Wschodniej lub południowej Arabii.

Czytaj więcej

Peru. Mumia w torbie termoizolacyjnej. "Juanita. Moja duchowa dziewczyna"

Co spowodowało zaskakujący wyraz twarzy mumii?

Egipcjanie wcześniej sugerowali, że przerażony wyraz twarzy mumii mógł być wynikiem złych praktyk pogrzebowych, w wyniku których balsamiści nie zabezpieczyli prawidłowo ust, co spowodowało, że mogły one swobodnie opaść, gdy ciało się rozkładało. 

Cenne materiały wykorzystane do mumifikowania „Krzyczącej Kobiety” i cenna peruka z włókien palmy daktylowej wydają się jednak przeczyć tezie o niechlujstwie balsamistów.

Saleem i El-Merghani na podstawie badań oceniają, że wyraz twarzy krzyczącej mumii  można odczytać jako skurcz zwłok, co sugeruje, że kobieta umierała krzycząc z bólu.

Skurcze zwłok występują, gdy grupy mięśni intensywnie używane na moment przed śmiercią zostają zablokowane, co uniemożliwiło zamknięcie ust podczas przygotowań do pogrzebu. Ciało mogło zostać zabalsamowane,  zanim zdążyło zwiotczeć lub się rozłożyć, dzięki czemu przerażony wyraz twarzy tajemniczej kobiety zachował się przez tysiące lat.

W 1935 roku Metropolitan Museum w Nowym Jorku prowadziło ekspedycję archeologiczną w Egipcie. W Deir Elbahari niedaleko Luksoru, na terenie starożytnych Teb, odkopano grobowiec Senmuta, architekta i nadzorcy królewskich dzieł — i rzekomego kochanka — słynnej królowej Hatszepsut (1479–1458 p.n.e.). Pod grobowcem Senmuta znaleziono osobną komorę grobową dla jego matki, Hat-Nufera i innych niezidentyfikowanych krewnych.

W komorze odkryto drewnianą trumnę, a w niej ubraną w czarną suknię i ozdobioną srebrnymi pierścieniami mumię starszej kobiety, z ustami otwartymi jakby w zastygłym krzyku. Naukowcy nazwali ją „Kobietą krzyczącą”. 

Pozostało 84% artykułu
Archeologia
Polscy archeolodzy zbadają królewski grobowiec w Egipcie. Potrzebują pieniędzy
Archeologia
Niezwykłe odkrycie archeologów. Naukowcy odnaleźli zaginione miasto Majów
Archeologia
Premierowy pokaz strojów z Faras w Luwrze
Archeologia
Co archeolodzy znaleźli w podziemnym tunelu w Gucin Gaju?
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Archeologia
Pompeje wciąż niepoznane. Archeolodzy odkryli szczątki kolejnych ofiar erupcji Wezuwiusza