Lider rekomendowanych kancelarii bez zmian, ale rynek stawia na nowe usługi

Kancelaria Maruta Wachta utrzymała poziom lidera wśród rekomendowanych kancelarii – w tym roku zebrała cztery nagrody w rekomendacjach. I czterech jej prawników zdobyło wśród rekomendowanych koszulkę lidera. W sumie uzyskali więc osiem nagród. To najlepszy wynik w jubileuszowym rankingu, ale nieco gorszy niż rok temu. W 2021 r. stawali oni na podium o jeden raz więcej – czyli dziewięć razy.

W wielu kategoriach dziś najlepsi mogą czuć oddech konkurencji na plecach. Wśród rekomendowanych bowiem jest całkiem spora i bardzo mocna grupa zespołów oraz prawników.

Jubileuszowy ranking rządzi się swoimi prawami. W tym roku kategorię rekomendacje wzbogaciliśmy o cztery nowe dziedziny działalności: cyberbezpieczeństwo, TSL (transport, spedycja, logistyka), doradztwo regulacyjne dla sektora finansowego oraz „zieloną energię”. Rozbudowę usług prawnych wymusiła na firmach świadczących usługi prawne otaczająca rzeczywistość.

Przykład? W czasie Covid-19 wiele działalności przeniosło się do internetu. Tam pracujemy, robimy zakupy, zamawiamy usługi czy jedzenie. Im więcej naszych danych w sieci, tym większe zagrożenie. To generuje konflikty, a jak konflikty to i sprawy sporne.

Najlepszych prawników i kancelarie w poszczególnych dziedzinach prawa wskazywały kapituły redakcyjne. Wybierały spośród pięciu prawników i pięciu kancelarii, które w każdej z kategorii uzyskały najwięcej rekomendacji ze strony środowisk prawniczych. Co istotne, członkowie kapituł nie kierowali się jedynie samą liczbą rekomendacji, ale przede wszystkim osiągnięciami prawników i kancelarii.

W nowej kategorii cyberbezpieczeństwo najwyżej w rekomendacjach oceniono działalność Kancelarii Maruta Wachta. Czy rośnie zainteresowanie takimi usługami? – zapytaliśmy.

Czytaj więcej

Prawnicy

Poznaliśmy zwycięzców Rankingu kancelarii prawniczych "Rzeczpospolitej" 2022

Aż 321 kancelarii zatrudniających 8828 prawników wzięło udział w 20. edycji Rankingu kancelarii prawniczych. Na podium stanęły cztery zespoły, które jako jedyne w Polsce mogą się pochwalić ponad setką adwokatów i radców: Detons, CMS, Sołtysiński Kawecki & Szlęzak (SK&S) oraz Domański Zakrzewski Palinka (DZP).

W sieci coraz niebezpieczniej

– Cyberbezpieczeństwo nie jest dobrze opisane w doktrynie czy orzecznictwie. Tu prawo uzupełnia technologie, procesy operacyjne i zarządzanie ryzykiem. Już dziś pracujemy nad procedurami bezpieczeństwa i zabezpieczeniami przed cyberzagrożeniami oraz pomagamy przy obsłudze incydentów – mówi Bartłomiej Wachta, partner w kancelarii. W dodatku przyszłość niedługo przyniesie nam dyrektywę NIS2, rozporządzenie DORA czy ustawę KSC ze słynną karą do 3 proc. rocznego przychodu. Profil kancelarii nowych technologii bardzo dobrze wpisuje nas w tę nową rzeczywistość – twierdzi prawnik. Na liście rekomendowanych w tej kategorii znalazły się także kancelarie: Rö Radwan-Röhrenschef Petruczenko oraz Traple Konarski Podrecki i Wspólnicy.

O tym, że właśnie Kancelaria Maruta Wachta postawiła mocno na rozwój tej specjalizacji, świadczyć może też fakt, że liderem wśród prawników w tej dziedzinie została Małgorzata Kurowska ją reprezentująca. Ta sama kancelaria wiedzie w tym roku prym wśród nowych technologii, ochronie danych osobowych oraz prawie zamówień publicznych.

Koszulka prawnika lidera w kategorii ochrony danych osobowych przypadła Pawłowi Litwińskiemu (Kancelaria Barta Litwiński). Czy sprawy dotyczące ochrony danych osobowych nadal cieszą się dużym zainteresowaniem klientów? – pytamy.

– Odchodzimy od praktyki „wdrożenia” RODO na etapie rozpoczynania działalności, żeby później o nim zapomnieć, na rzecz tego, by prawo ochrony danych osobowych stało się jedną z regulacji prawnych, z którymi trzeba stale zapewniać zgodność – tłumaczy mec. Paweł Litwiński. Prawnik lider zauważa też, że prawo ochrony danych osobowych nie jest przeszkodą we wdrażaniu nowych rozwiązań, które mają służyć wszystkim, jak np. praca zdalna. Jednocześnie – jak podkreśla – przepisy RODO wymusiły większe bezpieczeństwo pracy zdalnej. Pandemia to także czas gromadzenia danych dla celów szczepień, aplikacji śledzących kontakty czy paszportów covidowych – tutaj prawo ochrony danych osobowych pokazało, że chroni nas przed nieograniczoną inwigilacją w imię walki z pandemią.

Cios w prywatne interesy

W kategorii doradztwo prywatnym klientom najwyższe rekomendacje uzyskała Kancelaria PwC Legal. Najczęściej rekomendowanym prawnikiem okazał się radca prawny Jacek Pawłowski, prawnik tej kancelarii. Jak zmieniało się doradztwo prywatnym klientom w ostatnich latach?

– Pandemia, wojna w Ukrainie, inflacja, zerwane łańcuchy dostaw, rynek pracownika, nowe obciążenia regulacyjne i podatkowe. Wszystkie te czynniki wywarły silny wpływ na prywatny biznes – mówi „Rz” mec. Jacek Pawłowski. Jego zdaniem widać większy nacisk na zabezpieczenie majątku, np. poprzez odkładanie części aktywów na „czarną godzinę” do osobnych struktur. Idzie to w parze z zakładaniem za granicą rachunków bankowych i maklerskich oraz inwestowaniem w nowe aktywa, np. fizyczne złoto.

– W ramach sukcesji obserwujemy działania klientów mające na celu wyjście poza reżim polskiego prawa spadkowego, np. poprzez tworzenie zagranicznych fundacji rodzinnych (ciągle nie ma polskich). Niestety, wyklucza to skorzystanie z estońskiego CIT – wyjaśnia prawnik.

Faktem jest także, że niektórzy klienci powołują polskie rodzinne spółki holdingowe. Wybór tego rozwiązania został utrudniony przez zmiany podatkowe dotyczące neutralności podatkowej wymiany udziałów czy też konieczność rezygnacji z estońskiego CIT.

Część klientów rozważa również zmianę rezydencji swoich rodzin do krajów Europy Zachodniej, zyskując bezpieczeństwo geopolityczne oraz dostęp do bardziej stabilnych i przewidywalnych zasad opodatkowania prywatnych dochodów.

– Przy takiej ilości wyzwań konieczne jest podejście holistyczne. Z tego powodu większość projektów dla klientów prywatnych rozpoczynamy od warsztatowej burzy mózgów z interdyscyplinarnym zespołem PwC – zdradza mec. Pawłowski.

Drugim prawnikiem liderem z PwC okazała się Beata Kiedrowicz w kategorii fuzje i przejęcia. Wśród kancelarii na lidera rekomendacji w tej specjalizacji wybrano Kancelarię Rymarz, Zdort.

Kancelaria Kopeć Zaborowski została tegorocznym liderem w dwóch kategoriach: media i telekomunikacja oraz prawo karne dla biznesu. Jej prawnik Maciej Zaborowski, partner zarządzający, został prawnikiem liderem wśród obu kategorii tegorocznych rekomendacji dla kancelarii.

Co zmieniło się w obsłudze klientów w sprawach karnych? – zapytaliśmy lidera.

– W ciągu ostatnich dziesięciu lat można zaobserwować dynamiczny wzrost przestępczości gospodarczej. Jest to trend widoczny nie tylko w Polsce, ale i na świecie. Co istotne, znaczna część tej przestępczości działa w zorganizowanych grupach, które niejednokrotnie mają bardzo złożoną strukturę międzynarodową – informuje mec. Maciej Zaborowski. I dodaje, że wraz ze zmieniającą się rzeczywistością przestępcy dostosowują swoje metody działania do aktualnych realiów.

– Okres pandemii także przysłużył się do wzrostu tego rodzaju przestępczości. Szczególnie groźne dla polskich firm są oszustwa, np. księgowe, podatkowe, oraz szeroko rozumiana korupcja. W związku z tym same firmy, organy ścigania, ale i prawnicy muszą przystosować się do zmieniającej się rzeczywistości – mówi mecenas Zaborowski. I wyjaśnia: chodzi nie tylko o zmiany organizacyjne oraz wdrożenie odpowiednich procedur, ale także korzystanie z nowoczesnych narzędzi śledczych takich jak informatyka śledcza wykorzystywana podczas audytów compliance oraz prawnokarnych. W przypadku kryzysu współpraca prawników, informatyków oraz agencji PR jest oczywistością w XXI wieku.

Kancelaria Traple Konarski Podrecki Wspólnicy zebrała najwięcej rekomendacji w dwóch kategoriach: prawo autorskie i prawa pokrewne – w tej dziedzinie jednak liderem okazał się prawnik Zbigniew Okoń (Kancelaria Maruta Wachta) – oraz prawo własności intelektualnej i przemysłowej. Tu najczęściej rekomendowanym prawnikiem okazał się Paweł Podrecki adwokat, senior partner.

– Dla prawników specjalizujących się w prawie własności intelektualnej, w szczególności w prawie autorskim, z pewnością nie zabraknie pracy – uważa lider. Korzystamy z jego wiedzy i pytamy: w czym dziś tkwi i będzie w przyszłości tkwił problem?

– Eksploatacja utworów w środowisku cyfrowym jest niewątpliwie najważniejszym aspektem prawa autorskiego. Z kolei w prawie własności przemysłowej przedmiotem konsultacji społecznych jest obecnie projekt nowej ustawy. Zmiany w zakresie prawa własności intelektualnej będą miały duże znaczenie dla praktyki prawa i działalności gospodarczej – wyjaśnia mec. Paweł Podrecki. Wspomina także, że od wielu miesięcy oczekiwana jest implementacja dyrektywy nr 2019/790 o prawach autorskich na jednolitym rynku cyfrowym („dyrektywa DSM”), która reguluje nowe zasady oraz środki ochrony praw autorskich.

– Nowe prawo pokrewne umożliwi wydawcom prasy otrzymywanie wynagrodzenia za korzystanie przez platformy cyfrowe z tworzonych przez nich treści. Wiele zależeć będzie jednak od tego, w jaki sposób nastąpi implementacja dyrektywy. Przepisy wdrażające powinny możliwie ściśle odpowiadać brzmieniu przepisów dyrektywy, ale powinny jednocześnie uwzględniać specyfikę rynku krajowego. Równolegle wprowadzone zostaną również nowe postacie dozwolonego użytku, obejmujące eksplorację tekstów i danych, korzystanie z utworów w działalności dydaktycznej oraz zwielokrotnianie utworów w celu zachowania dziedzictwa kulturowego – podkreśla mec. Podrecki. Jego zdaniem można się spodziewać, że wdrożenie tych przepisów może wywołać wątpliwości w kontekście zakresu wykorzystania treści przez aplikacje i wyszukiwarki, które będą mogły cytować krótkie fragmenty artykułów. Nowe regulacje wywołają zatem prawdopodobnie spory i w konsekwencji sprawy sądowe. A rozstrzyganie nowej kategorii sporów oznacza wzrost wpływu spraw do sądów okręgowych, które orzekają w trybie spraw własności intelektualnej. W tym przypadku można liczyć się z potrzebą zwiększenia kadry sędziowskiej.

W trosce o czyste powietrze

Na liście prawników liderów znalazł się także Jakub Gorzelnik z Kancelarii GNZ LEGAL Gorzelnik Nentwig Ziębiński. Zarówno kancelaria, jak i jej prawnik dostali najwięcej rekomendacji w dziedzinie zielona energia. Wśród rekomendowanych kancelarii w tej kategorii znalazły się także: Clifford Chance, CMS, Porwisz i Partnerzy oraz SSW Pragmatic Solutions.

Trudno się dziwić, że w dobie walki o klimat, dobre powietrze i zdrowe płuca prawnikom przybywa spraw w tej dziedzinie. Miasta walczą ze smogiem, wprowadzają zakazy palenia w kominkach czy obowiązek wymiany pieców. Walka o klimat dotyka też przedsiębiorców. Rząd zapowiada odejście od węgla. Szykuje się więc pole do nowych działalności, ewentualnie do walki o utracone korzyści.

Czym zajmuje się już dziś lider okrzyknięty najlepszym, bo najczęściej rekomendowanym prawnikiem w tych sprawach?

– Trafiają do mnie projekty farm solarnych, farm wiatrowych, biogazowni – zdradza „Rzeczpospolitej” mec. Jakub Gorzelnik. A jakimi sprawami zajmuje się na co dzień?

– Bardzo różnymi – wyjaśnia mecenas. I wylicza: doradztwo przy rozwoju/dewelopmencie projektów, przygotowanie umów dzierżawy, służebności, wsparcie przy uzyskaniu decyzji administracyjnych, reprezentacja przed organami administracji oraz sądami administracyjnymi.

- Klienci zgłaszają się także o wsparcie przy budowie, negocjacjach umów na generalne wykonawstwo czy na dostawę sprzętu (np. paneli fotowoltaicznych czy turbin wiatrowych) – ujawnia Jakub Gorzelnik. Wśród jego klientów są: fundusze inwestycyjne oraz inne podmioty zarówno z kapitałem prywatnym, jak i Skarbu Państwa inwestujące w OZE, banki, deweloperzy projektów OZE oraz spółki budowlane.